N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Een eerste kennismaking met Apple’s computerbril, de Vision Pro. Die dompelt je onder in een virtuele wereld, zonder dat je de verbinding met je omgeving kwijtraakt. De eeuwige vraag: ben je nou hier, of ben je daar?
Twee ogen op een duikbril doen de deur open. Erwin van der Zande, hoofdredacteur van techsite Bright, heeft zijn Vision Pro nog op als er wordt aangebeld. Hij is een van de weinige Nederlanders die Apples nieuwe gadget, een luxe 3D-computerbril, heeft aangeschaft bij een Amerikaanse winkel. Sinds begin februari is de Vision Pro daar te koop. Nederland moet nog even wachten op de eerste nieuwe uitvinding die Apple sinds de Apple Watch (2015) en de AirPods (2016) op de markt brengt.
Van der Zande is op drie plekken tegelijk. Hij wandelt net uit een online vergadering met zijn collega’s, waar hij als een bewegende virtuele versie in beeld is. Zelf ziet hij door de ingebouwde camera’s in de bril hoe hij naar de voordeur moet lopen zonder van de trap te vallen. Het bezoek, tenslotte, kijkt naar een man met duikbril op zijn hoofd, met digitale ogen op stokjes. Een stereoscopisch kleurenscherm op de voorkant geeft namelijk Erwins ogen weer, gefilmd door camera’s aan de binnenkant. Je kunt zo zijn blik volgen, en zien of hij je aankijkt of knipoogt.
EyeSight, zo heet het, en het maakt de Vision Pro logger, duurder en griezeliger dan nodig. Apple wilde echter geen compromis sluiten: gebruikers krijgen een virtuele wereld voorgeschoteld, maar ze zijn niet afgesloten van hun omgeving. Je blijft aanspreekbaar.
Kom binnen, zegt Erwin dus.
Als medegadgetliefhebber is Van der Zande zo vriendelijk om zijn aanschaf even te overhandigen voor een demonstratie. „Kijk uit voor de dinosauriërs”, waarschuwt hij alvast. Maar laten we eerst de olifant in de kamer benoemen: de prijs van 3.500 dollar. Daarvoor heb je een futuristische headset met hoofdband die is volgehangen met Apples snelste chips en twee beeldschermen met extreem hoge resolutie, voor elk oog één.
Reparatiesite iFixit schroefde zo’n Vision Pro uit elkaar en telde vijftig keer meer pixels per vierkante centimeter dan de duurste iPhone van dit moment. Dat komt tot zijn recht als je een film kijkt – je waant je de enige gast in een lege bioscoop met een megagroot scherm, ook al zit je in werkelijkheid in een vliegtuigstoel gevouwen.
Ook de dino-demo, vaste prik bij de virtualrealitybrillen, is bij de Vision Pro beter dan concurrenten. Zodra je te veel wordt opgeslokt door de 3D-wereld, kun je met een draai aan een knop je echte omgeving toevoegen. Een fade-in voor de werkelijkheid.
Apple gebruikt, net zoals bijvoorbeeld de Quest 3-bril van Facebook-eigenaar Meta, iets wat ze passthrough video noemen: stereocamera’s aan de buitenkant projecteren je omgeving op je ogen. Dat ziet eruit als een vervaagde versie van de werkelijkheid, onscherp aan de zijkanten en met een beperkte kijkhoek. Toch werkt dit beter dan de transparante ‘augmentedreality’-brillen, die digitale elementen als een laagje over de werkelijkheid leggen. Zodra een voorbijganger je nadert terwijl je je bril draagt, doemt de persoon op in beeld, als een geest uit een andere wereld.
Een ruimtelijke computer, zo noemen ze de Vision Pro bij Apple. Het is alsof je in een iPhone of iPad woont, waar je dezelfde iconen kunt aanraken en apps in vensters om je heen staan, hangen of liggen. Veel aansprekende toepassingen zijn er nog niet, maar je kunt eventueel je computer op de Vision Pro aansluiten. Dan wandel je rond door je eigen bureaublad (goede aanleiding om dat eens op te ruimen). Je bedient de menu’s door naar knoppen te kijken en in je vingers te knijpen. Voor het echte werk is een toetsenbord met muis nodig.
Dankzij de accurate bewegingssensoren doorstaat de Vision Pro de braakproef. Hoe snel je ook beweegt, het beeld blijft stabiel en je wordt niet snel misselijk. Toch is al te lang ronddolen met een Vision Pro geen pretje. Het gewicht van ruim 600 gram drukt op je neus, je ogen moeten hard werken om al die pixels te verstouwen.
Zuckerberg is echt boos
Een getergde concurrent is de beste reclame die je je kunt wensen. Meta-baas Mark Zuckerberg ging vorige week in een filmpje drieënhalve minuut los over de Vision Pro. Zijn kritiek: Apples gesloten softwaresysteem verjaagt ontwikkelaars en van de hardware was hij niet onder de indruk. Ja, Apples eyetracking was weliswaar goed, maar dat kan Meta ook. De goedkopere Quest 3 is een betere investering, in zijn ogen.
De doorgaans houterige Zuckerberg maakte zo’n bevlogen indruk dat het wel een nepvideo leek. Een parodie op het historische interview uit 2007, waarin Microsoft-baas Steve Ballmer schamperde over de te dure iPhone.
Maar het was echt. Zuckerberg is vastbesloten om de 3D-wereld met goedkope computerbrillen te ontsluiten voor de massa. Een sociaal netwerk gebouwd op een nieuw type hardware. Zoals Microsoft ooit de personal computer domineerde en Google en Apple de smartphone, zo wil Meta hét platform worden voor computerbrillen en het 3D-internet. Daar mag Apple niet tussenkomen.
De revolutie die nooit kwam
Van View-Master tot metaverse, 3D is een belofte die maar niet beklijft. Het enthousiasme over 3D-tv’s en -films verdween, alleen in de gamewereld voegt 3D echt iets toe.
De gretigheid over de Vision Pro blijft ook achter bij eerdere Apple-hypes. Dat ligt aan de prijs maar ook aan het type apparaat. De computerbril blijft een ongemakkelijke barrière van elektronica en plastic op je neus, niet weg te toveren met een paar digitale ogen.
Zelfs met die miljoenen pixels van de Vision Pro is verwerken van 3D-informatie inspannender dan een echte wereld met platte schermen. Van je telefoon of je computer kun je in ieder geval even opkijken, in de verte staren en nadenken over wat de volgende zin in je mail wordt. Of je roept er een vriend of vriendin bij om samen even een filmpje of een leuke foto bekijken.
Binnen in de Vision Pro is het eenzamer. Je hebt een weelderige bioscoop voor jezelf, maar niemand kijkt mee. Daarentegen zit je straks wel op de eerste rij in 3D-registraties van sportwedstrijden en popconcerten. Dat zijn de contentdeals die Apple moet binnenslepen om de Vision Pro een kans van slagen te geven.
Het grootste scherm in huis
Erwin van der Zande neemt de Vision Pro weer aan en stopt ’m in de doos. Hij is er zelf nog niet over uit waar dit apparaat precies voor dient. Het is goed, maar het is zeker nog niet ‘af’. De killer app ontbreekt nog, in zijn ogen. Hoewel… als ’s avonds de woonkamer wordt geclaimd door zijn dochters, kan hij zich in dezelfde ruimte terugtrekken achter zijn bril en een serie kijken op het grootste scherm in huis. Met deze bril ben je meer aanwezig dan met een gewone VR-headset, vindt hij. Papa is er een beetje wel, en toch een beetje niet.