De Egyptische regering volgde het verloop van de Gaza-oorlog al met argusogen maar nu het strijdtoneel zich de laatste dagen verplaatst naar Rafah, pal aan de grens met Egypte, is de bezorgdheid in Caïro nog aanzienlijk toegenomen. Tot elke prijs wil Egypte voorkomen dat Israël Palestijnen uit de Gazastrook over de grens drijft, waarna het maar de vraag zou zijn of de Israëliërs de wanhopige vluchtelingen ooit terug zouden laten komen.
De legerleiding heeft inmiddels veertig extra tanks en pantserwagens naar de noordoostelijke Sinaï gestuurd. In december was er bovendien al een zes meter hoge betonnen grensmuur opgetrokken met prikkeldraad er bovenop. Daarnaast is er een soort gracht gegraven en zijn er ook andere obstakels aangebracht tegen indringers. De bewaking van het grensgebied is eveneens verscherpt.
Om Israël ervan te doordringen dat het Egypte menens is, dreigden de Egyptenaren afgelopen weekeinde het vredesverdrag van Camp David uit 1979 op te schorten als Israël een grondoffensief in Rafah zou inzetten. Dit verdrag, gesloten na een reeks oorlogen tussen Egypte en Israël, geldt als een van de pijlers voor een stabieler Midden-Oosten. Het beperkt het aantal militairen dat beide landen aan hun grens mogen posteren. Opschorting zou ook voor Israël tot nog meer onzekerheid aan zijn zuidwestelijke grens kunnen leiden.
Evacuatieplan
Egypte is niet alleen beducht voor een golf van wanhopige Gazaanse burgers – er zitten in Rafah meer dan een miljoen ontheemden – maar ook voor infiltratie door Hamasstrijders. Het regime van de Egyptische president Sisi heeft altijd zeer wantrouwend gestaan tegenover de fundamentalistische groep. Tegelijk staat vast dat de sympathie van de grote meerderheid van de Egyptenaren bij het Palestijnse verzet tegen Israël ligt.
Lees ook
In Egypte botsen strategische belangen van de regering met pro-Palestijns sentiment van de bevolking
Samen met Qatar en de Verenigde Staten probeert Egypte ook te bemiddelen bij een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas, waarbij Hamas de ruim 130 overgebleven gijzelaars zou moeten vrijlaten. De regering van premier Benjamin Netanyahu heeft de laatste dagen echter aangegeven hier weinig voor te voelen en meer heil te zien in een grondoffensief tegen Hamas-eenheden in Rafah. Wel heeft hij na dringende waarschuwingen van onder meer de VS het leger opgedragen een plan voor de evacuatie van de burgers in Rafah en omgeving op te stellen.
De Gaza-oorlog heeft Egypte hoe dan ook al aanzienlijke schade berokkend. Doordat de Jemenitische Houthi’s onder het mom van solidariteit met de Palestijnen steeds vaker aanvallen op passerende schepen voor hun kust uitvoerden nam het verkeer door het Suezkanaal flink af. Daardoor waren de voor Egypte belangrijke inkomsten uit het kanaal in januari van dit jaar 44 procent lager dan een jaar geleden. Ook het aantal buitenlandse toeristen is door de oorlog flink gedaald.
Suezkanaal
De Egyptische economie stond er zelfs voor het uitbreken van de Gaza-oorlog al beroerd voor. De inflatie bedroeg afgelopen herfst 34 procent, terwijl het Egyptische pond op de valutamarkten ook steeds verder wegzakte. Daarom zag Egypte zich andermaal genoopt om de hulp van het Internationaal Monetair Fonds in te roepen. Het land heeft na Argentinië toch al de grootste schuld bij het IMF van alle lidstaten.
De economische problemen van Egypte zijn deels te wijten aan de wurggreep waarin de Egyptische strijdkrachten de economie al jaren houden. Doordat de generaals veel bedrijven naar zich toe hebben getrokken is er verder nauwelijks ruimte voor het bedrijfsleven. Ook buitenlandse investeerders worden hierdoor afgeschrikt. Bij nieuwe leningen eist het IMF steevast hervormingen van de economie maar in de praktijk komt hier steeds weinig van terecht. Begin februari kondigde het IMF desondanks aan dat een nieuwe overeenkomst met kredieten voor Egypte bijna rond was.
Lees ook
Torenhoge inflatie, lege schappen: komt Egypte nog uit de economische crisis?
