Hoe de afgedreven PvdAâer Ronald Plasterk de verkenning naar een rechts kabinet ging leiden

Posted on February 9, 2024 by admin

Een paar dagen geleden waren ze elkaar bij toeval tegengekomen, in Amsterdam. Job Cohen en Ronald Plasterk hadden even staan praten. Over hoe het met de een ging, en met de ander. Cohen was eind jaren negentig staatssecretaris van Justitie, hij had de vreemdelingenwet ingevoerd, Plasterk had hem er een paar vragen over gesteld. Wat in de korte ontmoeting niet ter sprake kwam, is het onderwerp dat al weken het nieuws domineert: de formatiegesprekken tussen PVV, VVD, NSC en BBB. Plasterk leidt die; maandag biedt hij zijn eindverslag aan.

Job Cohen had, zegt hij, niet de behoefte gehad er wél over te beginnen. Hoewel hij er best wat over had kunnen zeggen. Dat hij er „buitengewoon verbaasd” over was geweest. Dat hij best snapte dat een coalitie met de PVV er zou kunnen komen, gegeven de verkiezingsuitslag. „Maar daar hoef je als PvdA’er niet aan mee te werken. Je organiseert als informateur mogelijk de totstandkoming van standpunten die haaks staan op die van de PvdA. Dan snap ik niet goed waarom je partijlid blijft.”

Bonaire

Na de verkiezingen ging eerst PVV-senator Gom van Strien verkennen welke partijen aan tafel zouden kunnen om te praten over kabinetsvorming. Maar die vertrok na twee dagen, nadat NRC had onthuld dat een voormalig werkgever aangifte tegen hem had gedaan vanwege oplichting en omkoping.

En toen was daar PvdA’er Ronald Plasterk. Gevraagd door Wilders, zei hij, omdat „hij de indruk had gehad dat ik hem geen loer zou draaien”. De twee hadden elkaar in de zomer ontmoet op Bonaire. Het klikte. Hij wilde het „niet groter maken” en zeker ook niet „dramatisch laten klinken”, zei Plasterk toen hij eind november aantrad. Maar het „land riep, toch?” En hij had geluisterd.

Na de verkenningsfase bleef Plasterk aan als informateur. Wekenlang probeerde hij met Wilders, Dilan Yesilgöz (VVD), Pieter Omtzigt (NSC) en Caroline van der Plas (BBB) te onderzoeken of de partijen verder wilden praten over een coalitieakkoord.

Een PvdA’er, al 46 jaar lid – en ja, nog steeds. Prominent lid bovendien. Hij was in de jaren tachtig gemeenteraadslid in Leiden, werd later minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (Balkenende IV, 2007-2010), Kamerlid voor de PvdA (2010-2012) en minister van Binnenlandse Zaken (Rutte II, 2012-2017). En juist híj zou kabinetsvorming met de PVV onderzoeken? Bij de PvdA wisten ze niet wat ze hoorden.

Dat Ronald Plasterk van de partij was afgedreven, wisten ze wel. Ze konden het sinds 2020 bijna iedere week lezen in zijn columns in De Telegraaf. Daarin neemt hij geregeld standpunten in die veel PvdA’ers niet bij hun partij vinden passen: over klimaat, Europa, migratie. Hij schrijft er regelmatig over zijn eigen partij, die zich zou hebben „vervreemd” van arbeiders. Op grond van die columns kún je denken: Plasterk, uitgesproken tegenstander van het samengaan van PvdA en GroenLinks, heeft de PvdA allang opgegeven.

Maar of die standpunten níéuw zijn? Zijn oude columns – Plasterk maakte vanaf eind jaren negentig tot zijn eerste ministerschap columns voor de Volkskrant en Buitenhof – bieden herkenning. De moleculair bioloog, op tv bij Buitenhof steevast aangekondigd als „professor”, verklaarde in zijn derde column D66 dood. Mei 1999, een paar dagen na de nacht van Wiegel. In de Eerste Kamer had VVD’er Hans Wiegel tégen een correctief wetgevingsreferendum gestemd, een kroonjuweel van coalitiepartner D66. Premier Wim Kok (PvdA) had zijn ontslag aangeboden aan de Koningin.

D66 „is in feite overbodig geworden”, zegt Plasterk recht in de camera. Zijn haar nog wat donkerder grijs dan nu, zijn jasje nog niet op maat gesneden, geen stropdas. D66 heeft drieëndertig jaar bestaan, zei hij. „Mooie leeftijd, zo oud is Jezus ook geworden. Misschien tijd voor de Hemelvaart, dacht ik.” Bijna vijfentwintig jaar later is Plasterk, getuige zijn recentere columns, niet anders over die partij gaan denken.

Plasterks standpunten weken al vroeg ver af van de PvdA-lijn. Zo was hij uitgesproken tegen een Europese grondwet, tijdens het referendum in 2005, herinnert toenmalig partijvoorzitter Ruud Koole zich. „De partijlijn was om voor te stemmen”, zegt hij. „Plasterk vreesde dat de nationale soevereiniteit onder druk zou komen te staan, toen al.” Koole denkt niet dat zijn partijgenoot rechtser is gaan denken. „Deze denkbeelden heeft hij steeds gehad. Hij is het de afgelopen jaren wel explicieter gaan maken, hij heeft zijn toon aangepast aan zijn nieuwe publiek.”

Dat Plasterk de informatiegesprekken wil leiden, komt volgens Koole door een combinatie van „ijdelheid” (een woord dat vaak valt als PvdA’ers het over hem hebben) en „een wat mechanische opvatting van politiek”. Ideologie, bedoelt hij, weegt niet zo zwaar voor Plasterk. „Hij denkt: er is een uitslag, de PVV is de grootste, rechts heeft gewonnen dús moet er een rechts kabinet komen. En als ik gevraagd word, dan moet ik dat doen.”

Wie eerdere uitspraken terugleest, ziet dat Plasterk zich meermaals stevig tegen de partijen heeft gekeerd waarmee hij de afgelopen weken aan tafel zat. Een van zijn columns voor de Volkskrant uit 2006 heet ‘VVD: Volkspartij voor Viswijven en Demagogie’. Over de PVV zei hij in 2012 dat hij wilde „doorprikken dat Wilders ontzettende grote verhalen heeft, maar niets klaarmaakt.” Plasterk had kunnen zeggen, vindt Koole, dat hij niet wilde meewerken aan de totstandkoming van een PVV-kabinet: „Het is de verantwoordelijkheid van de PVV om ervoor te zorgen dat zo’n kabinet tot stand komt. Hij had ook kunnen zeggen: Daar werk ik als sociaaldemocraat, hoe ijdel ik ook ben, niet aan mee. Omdat de waarden zo haaks staan op die van de sociaaldemocratie”.

Guusje ter Horst, in het kabinet-Balkenende IV minister van Binnenlandse Zaken, herinnert zich dat Plasterk in het wekelijkse bewindspersonenoverleg van de PvdA „nooit onder stoelen of banken stak” dat hij voorstander is van kernenergie, een onderwerp dat hij nog steeds in De Telegraaf bespreekt. „Terwijl in die tijd ongeveer de hele wereld, en zeker de PvdA, tegen was”, aldus Ter Horst. „Nogal wat mensen zijn daarover van opvatting veranderd”. GroenLinks-PvdA is overigens nog steeds tegen.

Arbeiders lezen wél De Telegraaf

Dat Plasterk zich wel nog steeds verbonden voelt met de sociaaldemocratie, bleek afgelopen najaar in het Amsterdamse debatcentrum De Balie, bij het afscheid van Martin Sommer als Volkskrantcolumnist. In een gesprek op het podium met PvdA’er Jeroen Dijsselbloem, voormalig minister van Financiën en nu burgemeester van Eindhoven, kwamen de Telegraafcolumns van Plasterk ter sprake. Hij zat in het publiek. Door de gespreksleider om een reactie gevraagd, vertelde Plasterk over zijn buurt in Amsterdam, waar bijna niemand meer PvdA zou stemmen, en dat hij week in week uit in De Telegraaf opschreef waarom dat was. Dat arbeiders wél De Telegraaf lazen. Hij zei, herinnert Sommer zich desgevraagd, „iets over dat bestuurders beter naar kiezers moesten luisteren. Waarop Dijsselbloem antwoordde dat het land ook bestuurd moest worden, en er niet alleen geluisterd kon worden naar kiezers”.

Het is een boodschap die Plasterk vaker onder de aandacht probeert te brengen bij zijn partijgenoten. Ook bij Job Cohen, die een tijd geleden een mail van hem kreeg. „Hij schreef dat zijn columns toch geen reden konden zijn om geen contact te hebben. Dat de mensen uit zijn buurt de afhakers waren, die ooit bij de PvdA hoorden.” Cohen, grappend: „Daar kon ik, theedrinker, natuurlijk geen nee op zeggen”. Plasterk schreef dat hij de sociaaldemocratische boodschap over wilde brengen aan de Telegraaflezer. Cohen: „Als ik al iets van die columns zie, dan kan ik dat er niet bepaald in bespeuren”. Het mailcontact bloedde dood.

Andere PvdA’ers, politiek actief, krijgen ook berichtjes van Plasterk over een ingenomen standpunt, de actualiteit of hun beleid. Wat dat zegt? Volgens sommigen probeert hij zijn mening op te dringen, zijn gelijk te bewijzen. Zij zien dat Plasterk er niet ontvankelijk voor is als onjuistheden uit zijn columns worden weersproken. Anderen zien zijn berichtjes als bewijs dat hij zich nog betrokken voelt bij de partij. Waarom zou hij anders de moeite nemen?

Ronald Plasterk op 22 maart 2010 na een afscheidsreceptie als bewindspersoon van OCW.

Hoeden

In 2008 bracht EW, het voormalige blad Elsevier, een boek uit over de Amerikaanse politieke tv-serie West Wing, in Nederland populair bij politici en ambtenaren. Daarin speelt acteur Martin Sheen de fictieve president Josiah Bartlet, een charismatische intellectueel. Op de boekpresentatie, zegt voormalig hoofdredacteur Arendo Joustra, hield men een feitenquiz over de serie. „Ronald Plasterk wist álles”, zegt Joustra. Hij meent zich te herinneren dat Plasterk won. Maar wat méér indruk op hem maakte: Plasterk wist, net zoals Bartlet heel vaak had gedaan, zijn jasje in één soepele beweging (de flip) aan te trekken.

Plasterk, zeggen mensen die met hem gewerkt hebben, houdt van politiek. En van de aandacht die politiek kan opleveren. Bijna iedereen zal zich zijn hoeden herinneren, de vele bezoekjes aan evenementen als cultuurminister. Hij is ook ambitieus, zeggen partijgenoten. In 2012 nam hij het op tegen Diederik Samsom in de strijd om het partijleiderschap. Het ging er, zeker aan het eind, heftig aan toe. Maar toen eenmaal bleek dat Samsom had gewonnen, zeggen betrokkenen, kon hij meteen rekenen op loyaliteit van Plasterk.

Zijn ijdelheid, zeggen mensen die hem kennen, kan Plasterk ook in de weg zitten. Hij laat graag zien dat hij het beter weet. Hij was als minister niet altijd goed in het aanbrengen van een duidelijke lijn. Het zijn berichten die nu ook klinken bij formerende partijen. Dat hij de boel volgens betrokkenen op z’n beloop liet, zou de gesprekken geen goed hebben gedaan. Cohen: „Hij vindt het heel mooi dat hij dit mag doen. Maar als dat gedreven is door ijdelheid, dan is het risico dat dat meer plaats inneemt dan het doel”.

Lees ook
Lange discussies, weinig sturing van de informateur: de formatiegesprekken waren langzaam verzand

Huidige Roemeense premier Ciolacu leidt in eerste ronde presidentsverkiezingen

admin
November 24, 2024
0

De Roemeense premier Marcel Ciolacu, leider van de sociaaldemocratische partij Partidul Social Democrat (PSD), loopt in de exitpolls van de eerste ronde van de presidentsverkiezingen van zondag voorop. Dat melden Roemeense media. Hij lijkt een kwart van de stemmen te gaan krijgen. Op 8 december volgt een tweede ronde, waaraan de twee kandidaten met de meeste stemmen meedoen. Als Ciolacu de verkiezingen wint en president wordt, moet hij zijn premierschap opgeven.

Ciolacu wordt gevolgd door de centrumrechtse Elena Lasconi, leider van de liberale partij Uniunea Salvați România (USR), met 18 procent van de stemmen in de exitpolls. De hoge score voor Lasconi werd niet voorzien in de peilingen. Volgens eerdere peilingen zou het niet Lasconi, maar George Simion zijn, die het op 8 december tegen de premier zou opnemen, maar de exitpolls staat hij momenteel op 14 tot 15 procent van de stemmen.

Simion is leider van de extreemrechtse partij Alianța pentru Unirea Românilor (AUR), een partij die kort voor de laatste parlementsverkiezingen van 2020 werd opgericht. AUR won een verrassende 9 procent van de stemmen. In de peilingen voor de parlementsverkiezingen van 1 december, die gelijk lopen met de presidentsverkiezingen, staat AUR nu op 21 procent van de stemmen. Daarmee zou Simions partij de op een na grootste worden, na PSD van Ciolacu.

Taalvernieuwer Breyten Breytenbach laat een rijk poëtisch oeuvre na

admin
November 24, 2024
0

‘En jij, slagter?’ was de simpele vraag die de Zuid-Afrikaanse dichter, schrijver en kunstenaar Breyten Breytenbach in 1972 stelde in een gedicht waarin hij zich richtte tot de Zuid-Afrikaanse apartheidspremier John Vorster. Waarna hij de vraag stelde hoe het was een ‘slagter’ te zijn: „jij die belast bent met de veiligheid van de staat / waaraan denk jij als de nacht haar skelet begint te tonen / en de eerste schreeuw uit de gevangene / wordt geperst […] wordt je hart in je keel ook stijf / wanneer je de gebluste ledematen aanraakt / met dezelfde hand die over de geheimen van je vrouw streelt?”

Breytenbach werd met dit gedicht niet alleen wereldberoemd, hij moest er ook zijn excuses voor aanbieden toen hij in 1975 werd opgepakt tijdens een bezoek aan Zuid-Afrika wegens ‘banden met terrorisme’. In zijn woonplaats Parijs overleed zaterdag een van de belangrijkste Afrikaanstalige auteurs; iemand die van zijn gedichten, proza, essays, manifesten en beeldende kunst een geheel wilde maken.

Op de dag dat Breytenbach geboren werd – 16 september 1939, in een Zuid-Afrikaans dorp aan de West-Kaap – begon al meteen het „gedonder”, vertelt hij in zijn autobiografische roman Een seizoen in het paradijs. „Ik was vanaf het eerste moment geknipt voor grote daden.”

Los van de verbeeldingsvrijheid in deze weergave van zijn geboorte trad in 1964 inderdaad de dichter Breytenbach de literaire wereld binnen als iemand die geknipt bleek voor „grote daden”. Hij kwam in dat jaar met zowel de bundel Die Ysterkoei moet sweet als met Katastrofes (prozagedichten), waarin hij bij wijze van inleiding op zijn werk schreef: „Ik hoop zodoende een waterdichte zaak tegen het leven op te bouwen.” Meteen was duidelijk dat hij met zijn taalgebruik de vernieuwing bracht waar enkele andere Zuid-Afrikaanse dichters ook naar zochten. Breytenbach werd een van de Sestigers, een literaire stroming in de Zuid-Afrikaanse literatuur waarin apartheid als thema onvermijdelijk was. Hij kreeg dan ook te maken met een verbod op zijn werk.

Extremistische lijkrede

Begin jaren zestig verhuisde hij naar Parijs, waar hij trouwde met de Vietnamese Yolande Ngo Thi Hoang Lien. Met Okhela, een groep witte antiapartheidsactivisten, streed hij tegen het apartheidsregime. In eigen land bleef hij een veelbesproken auteur en apartheidsbestrijder. Het was in die tijd ongebruikelijk dat iemand uit de ‘eigen Afrikaner’ gemeenschap zo duidelijk inging tegen de ideeën van de Zuid-Afrikaanse samenleving, zoals de Sestigers deden. In 1973, toen Breytenbach even terugkeerde naar zijn geboorteland – zijn vrouw had daarvoor dispensatie gekregen – typeerde hij zijn positie tijdens een bekende toespraak (in zijn eigen woorden, een „extremistische lijkrede”) als volgt: „Volgens een recente uitspraak van een volksleider – ik doel hier op een witvolksleider, niet op een volkvolksleider – behoor ik klaarblijkelijk ook tot de ‘agenten van een geestelijke en morele bezoedeling die als een pest in het donker werkt en die de Westelijke wereld reeds op zijn knieën heeft gebracht, één van die slappe slungels met de haren van Simson maar niet met zijn kracht’.”

Breyten Breytenbach in zijn studio in Parijs, 1989

Dat bleek te kloppen. Toen hij twee jaar later opnieuw terugkeerde, werd hij met veel vertoon bij een ‘terrorismeproces’ veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf. Internationaal ontstond er niet alleen meer aandacht voor zijn werk, er werden ook verschillende comités opgericht, die zijn vrijlating bepleitten. Na zeven jaar kwam hij vrij, waarna de toenmalige Franse president Mitterand hem tot Frans staatsburger verklaarde.

Wat die jaren van gevangenschap betekenden, is terug te lezen in De ware bekentenissen van een witte terrorist (1984). Hierin vertelde hij niet alleen over de wrede wereld tussen die muren, maar schreef hij ook over zijn manieren om te overleven. Hij merkt dat zijn lichaam slapper en lustelozer wordt, maar ondertussen doet hij zijn best geestelijk sterk te blijven. „Vergeet nooit deze eenvoudige waarheid: als je de menselijkheid van de persoon tegenover je ontkent, tast je gegarandeerd je eigen menselijkheid aan”, drukt hij zichzelf en de lezer op het hart.

Ook in zijn gedichten in de bundel De ongedanste dans worden de gruwelen van het gevangeniswezen, waarin je teruggebracht wordt tot niets, gekoppeld aan innerlijke reizen en herinneringen: „je bent aangepast en bent niks dan een nummer, / een dossier -wordt gerehabiliteerd: leer / wat de bak je leert:/ om gevangene te zijn.”

Testament van een rebel

De ervaringen hebben een blijvende invloed op zijn werk, al zou het de rijkdom van zijn werk tekort doen door alles daarop terug te voeren. Maar er kwam in het werk een splitsing in twee Breytenbachs, behalve de mens Breytenbach was er de ‘Breyten Woorddwaas’ zoals hij zijn literair alter ego in een van zijn gedenkschriften noemde.

Zijn poëzie getuigde van verrotting en aftakeling, en die thematiek kenmerkte vaak ook zijn beeldende werk. Want Breytenbach was behalve schrijver/ dichter ook schilder. Hij is een dubbeltalent dat de werkelijkheid aan de verbeelding wilde blootstellen en andersom.

Die wisselwerking is vanaf het begin ook in zijn beeldende werk te zien: kamers hebben er één hoek, ramen hebben luistervinken of achter tafels zitten inquisiteurs. De vele vogels, honden en insecten in zijn vaak surreële werk getuigen niet van bewondering voor de natuur, maar verbeelden een onheil in een grotesk universum. Er zit geen moraal in, maar beelden uit het leven worden er in vergroot, en daarom vaak grotesk.

De illusie iets te kunnen veranderen met zijn werk verdween steeds meer naar de achtergrond. Wat zowel zijn poëzie, romans, gedenkschriften, zijn essays en zijn beeldende kunst verbindt, is de pijn die eruit spreekt. De openingsregels uit zijn gedicht ‘Testament van een rebel’ zijn ondanks het eeuwige zoeken en de vrees niets te kunnen veranderen, blijvend: ‘geef mij een pen / opdat ik kan zingen / dat leven niet voor niets is’.

‘Het Nederlands tennis staat weer op de kaart’, zeggen de fans ondanks verloren finale

admin
November 24, 2024
0

In stadion Palacio José María Carpena in Malaga is de sfeer zondagmiddag gelijk uitbundig. De finale van de Davis Cup tussen Nederland en Italië gaat beginnen en de Italianen, in groten getale aanwezig, hebben trommels en trompetten mee. Ze grijpen elke gelegenheid aan van zich te laten horen. Telkens tussen de games in, als de spelers kort kunnen uitrusten, maken ze er een dansfeest van.

Hoewel de Nederlandse tennisfans zwaar in de minderheid zijn, laten ze zich niet intimideren. „Holland, Holland”, roepen ze in koor. Telkens wanneer Van de Zandschulp een game binnensleept, zijn ze te horen. „Botic, Botic”, klinkt het. Maar de rest van de wedstrijd blijf het redelijk stil in het Oranje-vak.

Het Nederlands team heeft de ‘pech’ dat Botic van der Zandschulp eerder deze week Rafael Nadal versloeg, waarmee een einde kwam aan diens imposante carrière. Daardoor juichen ook de aanwezige Spanjaarden voor Italië. „Por Rafa”, gilt een oude man met een Spaanse sjaal in z’n hand.

Te goed

De Nederlandse steun mag niet baten. Van de Zandschulp verliest van een geweldig spelende Matteo Berrettini (4-6 en 2-6) en loopt zichtbaar gefrustreerd al zwaaiend met zijn armen richting de bank. Nederland staat na de eerste wedstrijd in de finale, die beslist wordt met een best-of-three, gelijk met 0-1 achter.

„Berrettini was gewoon te goed”, zegt de Amstelveense Attila Czudar. Hij is samen met een vriend en diens vader Andy van Rijn speciaal naar Malaga gekomen voor de wedstrijd. Van Rijn heeft een tennisschool waar Czudar één keer per week lesgeeft. „Het was niet écht een wedstrijd. De vorige wedstrijden was Botic beter”, zegt Czudar. „Teleurstellend. Ik had meer verwacht van Botic, vooral omdat hij zoveel kansen heeft gehad”, voegt Andy van Rijn toe. „Berrettini was afgrijselijk scherp en Botic gaf veel uit handen.”

Ze vrezen dan al het ergste. In de tweede wedstrijd moet de Nederlandse Tallon Griekspoor tegen Jannik Sinner, de nummer 1 van de wereld, en de Nederlandse fans zijn het eens over hoe die pot gaat aflopen. „Ik ben altijd hoopvol, maar dit wordt een hele lastige”, zegt Van Rijn, gekleed in een oranje vest. „Sinner wint alles dit jaar, dus het wordt spannend”, besluit Czudar.

Als er vanaf de tribunes weer muziek klinkt, valt het Van Rijn nog maar eens op: „Veel Italianen hier hé? Wij moesten vechten voor kaarten, maar het zit hier stampvol met Italianen en dat hoor je meteen. Het is intens. Wel een goed sfeertje hoor.”

De Nederlandse fans herpakken zich wanneer Griekspoor in de eerste set lang bij Sinner in de buurt blijft en er zelfs een tiebreak uitsleept. „Tallon, kom op jongen!”, roept een van hen. Maar na het kansloze verlies van de tiebreak is Sinner in de tweede set duidelijk de betere. Tijdens een pauze tussen de games slaat Griekspoor zichzelf op het bankje langs de baan letterlijk voor z’n hoofd. Sinner laat nog wel drie matchpoints onbenut, maar bij de vierde is het raak; 7-6 en 6-2, Italië wint de Davis Cup – voor het tweede jaar op rij. De Italiaanse fans zijn in extase.

Bekroning voor generatie

Ondanks het verlies is het behalen van de finale een bekroning voor een generatie Nederlandse tennissers die elkaar door de jaren heen naar een hoger niveau heeft getild. Waar mogelijk trainen Van de Zandschulp, Griekspoor, Wesley Koolhof en Jesper de Jong – en in het verleden ook spelers als Tim van Rijthoven, Gijs Brouwer, Robin Haase, Matwé Middelkoop en Jean-Julien Rojer – samen op tennisclub De Kegel, het nationaal tenniscentrum in Amstelveen dat in 2019 openging.

Van het huidige team beleefde Van de Zandschulp als eerste zijn doorbraak, met het behalen van de kwartfinale van de US Open in 2021. Niet lang erna werd Koolhof de beste dubbelspeler op de wereldranglijst. En daarna volgde Griekspoor in 2023 met toernooioverwinningen in het Indiase Pune en in Rosmalen. Zelf spraken de spelers graag van het vliegwieleffect waarmee ze elkaar beter maakten.

Onder leiding van captain Paul Haarhuis, de grote motivator van het team, zijn de Nederlandse tennissers een hechte groep geworden, die elkaar ook naast de baan opzoeken om bijvoorbeeld samen te eten of een potje te toepen. Van een echte kopman is geen sprake; iedereen heeft zijn eigen rol. Van de Zandschulp is de ingetogen analist, Griekspoor is stoïcijns op de baan maar een gangmaker daarnaast, Koolhof de dubbelspecialist die altijd in is voor een praatje en een geintje. Op sociale media duiken ze samen in grappige filmpjes op. En de teamgeest heeft effect: sinds 2022 werd telkens de kwartfinale van de Davis Cup gehaald; al was dat de twee vorige edities ook steeds het eindstation.

Dit jaar hadden de spelers met elkaar afgesproken dat ze zich in Malaga niet weer zouden laten uitschakelen in de kwartfinale. Tegen het favoriete Spanje, dat zich had opgemaakt voor een week durende afscheidstournee van Nadal, lieten ze zien dat een goed team kan winnen van individueel betere spelers. Carlos Alcaraz, de nummer 3 van de wereld, kon niet voorkomen dat zijn land werd uitgeschakeld. Dat was met name te danken aan een geweldige dubbelpartij van Koolhof, die met Van de Zandschulp in de beslissende dubbel de wedstijd van zijn leven speelde en aantoonde dat dubbeltennis een specialisme is.

Elfduizend toeschouwers

De halve finale tegen Duitsland was vrijdag op papier gelijkwaardiger, zonder grote namen aan beide kanten. Zowel Van de Zandschulp als Griekspoor wisten op het juiste moment hun beste spel naar boven te halen, waardoor de strijd al voor de dubbelpartij aan bod kwam gewonnen was.

Zo baande het Nederlandse team zich een weg naar zondag, de finale, in een met elfduizend toeschouwers afgeladen tennisstadion José María Carpena in Malaga. Maar de laatste horde bleek er een te hoog; de Davis Cup, die op de baan stond te schitteren, gaat niet mee naar huis. Net als vorig jaar is hij voor Italië.

De Nederlandse fans druipen af richting uitgang. Aan de bar in de fanzone wordt bier gedronken. „De Italianen waren gewoon beter”, klinkt het. „We zijn wél tweede hé”, zegt Attila Czudar trots. Tennisschoolhouder Van Rijn sluit zich bij die woorden aan: „Dit is voor het Nederlands tennis gewoon goed. We staan weer op de kaart. Het was hoe dan ook een historische finale voor Nederland.”

Met medewerking van Sam de Voogt