Diederik Samsom stopt als kabinetschef van Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra. Dat melden de NOS en persbureau ANP woensdag. De oud-PvdA-leider vervulde de functie al voordat CDA’er Hoekstra afgelopen jaar de functie van Frans Timmermans overnam. Laatstgenoemde besloot afgelopen zomer opnieuw in de nationale politiek te stappen om lijsttrekker te worden van de gezamenlijke GroenLinks-PvdA lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Oud-CDA-leider Hoekstra maakte op zijn beurt de omgekeerde beweging.
Samsom stond Hoekstra onder meer bij met een van zijn belangrijkste eerste uitdagingen, de onderhandelingen voor de recente klimaatconferentie in Dubai. Samsom was in 2019 al met Timmermans begonnen met het opzetten van de zogeheten ‘Green Deal’, een ambitieus programma om de Europese Unie klimaatneutraal te maken. Tegenover de NOS laat Samsom weten dat die nu in de absolute eindfase zit, waardoor zijn taak „er op zit”. Het kabinet van Hoekstra was woensdag voor NRC vooralsnog niet bereikbaar voor commentaar.
De Europese Commissie presenteert in februari een nieuwe, hogere klimaatambitie voor 2040. Dan wordt bekend hoeveel de CO2-uitstoot tegen die tijd moet worden teruggedrongen om ervoor te zorgen dat Europa in 2050 klimaatneutraal is. Eerder kwam de wetenschappelijke adviesraad met de doelstelling van ten minste 90 procent reductie. Na de Europese verkiezingen in juni moet het Nederlandse kabinet een nieuwe kandidaat voordragen voor de functie van Eurocommissaris. De verwachting is dat Hoekstra de post wil blijven vervullen.
Lees ook Met Hoekstra als Eurocommissaris krijgt Nederland niet de invloedrijke positie die Timmermans had
Tweede Kamerlid Agnes Joseph verlaat de NSC-fractie voor die van BBB. Joseph treedt per direct toe tot de BBB. Op de kieslijst van die partij komt ze bij de komende Tweede Kamerverkiezingen in oktober op de achtste plaats, zo is woensdagavond bekendgemaakt.
Joseph verwierf als NSC-Kamerlid vooral bekendheid tijdens de pensioendebatten. Ze wilde via een amendement regelen dat er meer inspraak van burgers zou komen voor de overgang naar een nieuw pensioenstelsel. Dat voorstel werd nipt weggestemd.
Met haar plan ging Joseph in tegen het pensioenbeleid van partijgenoot en minister van Sociale Zaken Eddy van Hijum. Door de onenigheid over het pensioenstelsel binnen de partij besloot Joseph zich eerder al niet verkiesbaar te stellen. Daarbij speelde ongetwijfeld mee dat Van Hijum de lijsttrekker van NSC is bij de komende verkiezingen.
Lodders
De toevoeging van Joseph aan BBB is de tweede overgang in korte tijd. Dinsdag werd bekend dat voormalig VVD-Kamerlid Helma Lodders de overstap maakt naar de partij van Caroline van der Plas. Lodders wordt lijstduwer bij BBB. Ze zegt haar lidmaatschap bij de VVD op vanwege een ander persoonlijk standpunt over het landbouw- en stikstofbeleid.
Lodders zat van 2010 tot 2021 in de Kamer namens de VVD. Na haar Kamerwerk werd ze lobbyist voor de brancheorganisatie voor aanbieders van kansspelen en de vereniging voor veetransporteurs.
De Federal Reserve (Fed), de centrale bank van de Verenigde Staten, laat de rente voor de vijfde keer op rij onveranderd. Dat heeft de Fed woensdagavond bekendgemaakt. De beleidsrente blijft daarmee op een bandbreedte tussen de 4,25 en 4,5 procent.
Het besluit zal waarschijnlijk niet in goede aarde vallen bij de Amerikaanse president Donald Trump, die de Fed al langer onder druk zet om de rente juist te verlagen. Volgens Trump is een lagere rente gunstig voor zijn economisch beleid dat bedoeld is om de binnenlandse economie te stimuleren. Trump verwees woensdag naar een rapport waaruit bleek dat de economie in het tweede kwartaal met 3 procent op jaarbasis was gegroeid. Hij zag dit als een teken van economische versterking en riep Powell wederom te vergeefs op om de rente te verlagen.
Normaal gesproken verhoogt de Fed de rente als de inflatie te hoog is, om oververhitting van de economie tegen te gaan. Bij lage inflatie wordt de rente juist verlaagd om leningen en investeringen aantrekkelijker te maken.
Fed-voorzitter Jerome Powell gaf eerder aan dat de centrale bank de rente waarschijnlijk al had verlaagd als de invoerheffingen van president Trump de economische situatie niet hadden vertroebeld. De Fed wil eerst beter inzicht krijgen in de impact van deze handelsmaatregelen op zowel de inflatie als de bredere economische groei.
Tot nu toe zijn de prijzen van bepaalde goederen zoals huishoudelijke apparaten, meubels en speelgoed weliswaar gestegen, maar de algehele inflatie bleef gematigder dan verwacht.
Opvallend was de verdeeldheid binnen het bestuur van de Fed. Twee bestuurders stemden vóór een renteverlaging. Negen andere, onder wie Powell zelf, wilden vasthouden aan de huidige rentestand. Het is de eerste keer in meer dan dertig jaar dat twee van de zeven bestuursleden in Washington afwijken van het meerderheidsstandpunt.
Liveblog Economieblog
Schiphol had bouwcontract A-pier niet voortijdig mogen ontbinden, miljoenenstrop dreigt
Al een half jaar zijn de Dacische schatten (een gouden helm en drie armbanden) die uit het Drents Museum werden geroofd, zoek. Dat verandert niet. Wel verschijnt woensdag voor het eerst de twintigjarige Jan B. voor de rechtbank. Hij is, naast Douglas W. (36) en Bernhard Z. (35) de derde hoofdverdachte in de zaak. De drie hoofdverdachten blijven in voorlopige hechtenis, zo besloot de rechtbank in Assen woensdagmiddag bij een tweede pro-formazitting. Z. was woensdag niet aanwezig.
In de eerste pro-forma zitting liet het OM al weten een „overdaad aan bewijs” te hebben voor de betrokkenheid van de verdachten bij de kunstroof. Zo zou duidelijk zijn dat de drie in het museum waren bij de kunstroof in de nacht van 24 op 25 januari van 2025. Nog vier andere mensen worden verdacht van betrokkenheid, maar zitten niet vast.
Het bewijs telt onder meer op Marktplaats aangeschafte burner phones [wegwerptelefoons], een in de buurt van het museum weggegooide tas met kleren met „keiharde dna-sporen” van de inbrekers, waar bovendien glassplinters tussen zaten die overeenkwamen met het gebroken vitrineglas uit het museum. De sporttas was een paar dagen eerder door een van de verdachten gekocht in een sportwinkel in Alkmaar.
Ik zou hem het liefst een paar tikken geven
Daar komt woensdag onder meer bij dat in die tas ook microsporen van goud zijn aangetroffen. Het OM vermoedt dat de gouden schatten enige tijd vervoerd zijn in de tas van Decathlon. Op een breekijzer dat is aangetroffen in een tentoonstellingsruimte in het museum, is dna-materiaal van verdachte B. aangetroffen. Uit getapte gesprekken is onder meer de uitspraak van verdachte B. opgevangen, die stelt dat het delict als ‘team’ is gepleegd.
Achttien ordners
Het wordt nu een uitdaging om het afgeronde dossier met bevindingen van het Openbaar Ministerie bij de advocaten van de verdachten te krijgen. Door zorgen over de digitale veiligheid is het OM al bijna twee weken offline, dus kan het onderzoek niet zoals gewoonlijk online worden gedeeld. Het dossier beslaat achttien ordners aan papier, zegt de officier van justitie. Vanochtend zijn medewerkers begonnen met het handmatig kopiëren van die stapel. De drie advocaten van de verdachten verzochten het OM dan maar een usb-stick te verstrekken, want „je mag maar zoveel papier op je cel hebben”, aldus de advocaat van W. Maar ook dat is geen mogelijkheid voor het OM.
Lees ook
Na diefstal van iconische Dacische helm en armbanden in Assen: hoe zit het met de beveiliging in Nederlandse musea?
Voor de derde hoofdverdachte, de twintigjarige Jan B., is de zitting van woensdag zijn eerste. Van B. werd na de roof een wazig gemaakte foto verspreid waarop hij met een petje te zien was in Praxis-bouwmarkt. Hij zou daar voor de roof een moker en een hamer hebben gekocht. B. had voorafgaand aan zijn arrestatie op 23 april contact met een undercoveragent, aan wie hij verteld zou hebben dat verdachte Douglas W. ‘het brein’ achter de roof was.
Die laatste heeft moeite met de aanwezigheid van zijn medeverdachte: „Ik zou hem het liefst een paar tikken geven”, zegt hij in de rechtbank. Als de rechter later vraagt of B. zich bedreigd voelt, beroept hij zich op zijn zwijgrecht.
W., die zich in mei beklaagde over zijn „verrotte cel met schimmel en gaten”, is naar een nieuwe cel overgebracht.
Opdrachtgever
Bij de voorgaande zitting liet de officier van justitie weten dat het nog onduidelijk was of de mannen handelden voor een externe opdrachtgever. In mei meldde RTL Nieuws dat de kunstroof mogelijk in opdracht van de Roemeense onderwereld is gedaan, via de Nederlandse motorbende Hardliners. Het OM ging daar niet eerder inhoudelijk op in, maar zegt woensdag de mogelijkheid onderzocht te hebben, omdat het alle suggesties serieus wil nemen. Het heeft geen bevestiging voor het verhaal gevonden.
Dat de verdachten niets onthullen over de locatie van de objecten, en „consequent zwijgen” vindt het OM kwalijk
Tijdens de vorige zitting klaagden de verdachten over de omstandigheden waarin ze werden vastgehouden, en de middelen die het OM gebruikte om informatie te vergaren. In de zoektocht naar verdachten publiceerde het OM bijvoorbeeld de namen en foto’s van twee hoofdverdachten, een ongebruikelijke zet waar strafrechtadvocaten hun bedenkingen over hebben geuit. De manier waarop het OM te werk is gegaan zal bij de inhoudelijke zitting besproken worden. Eerst volgt een regiezitting op 16 oktober – waarin onder meer de planning van de zittingsdagen wordt besproken.
Lees ook
In Roemenië stond de gestolen helm van Cotofenesti op de voorkant van schoolboeken
Ondanks een overdaad aan bewijs en het vermoeden dat de gouden schatten terug te vinden zijn, worden de helm van Cotofenesti en de Dacische armbanden nog altijd gezocht. Dat de verdachten niets onthullen over de locatie van de objecten, en „consequent zwijgen” in het proces, vindt het OM kwalijk. De schade kan uiteindelijk verhaald worden op de verdachten, zei het OM in de vorige zitting. Voor de verzekerde waarde van de objecten, 5,7 miljoen, staat de Nederlandse staat garant.
Het Drents Museum heeft de werken van het Roemeense Nationaal Historisch Museum geleend met steun van het ministerie van OCW, in de vorm van een garantstelling. Dat gebeurt vaker bij internationaal bruikleenverkeer: met de zogeheten indemniteitsregeling kunnen musea voordeliger verzekeringen afsluiten, de premie wordt lager als de staat garant staat.
Lees ook
Verslag van de eerste zitting in de zaak: ‘Overdaad aan bewijs’ tegen verdachten kunstroof Assen.
