Veel is hetzelfde tijdens de heropende rechtszaak over de moord op Peter R. de Vries én veel is anders. Wat hetzelfde blijft: onder grote belangstelling van de media staan de twee uitvoerders van de moord voor de rechter, net als in 2022. Wat anders is: ze hebben gezelschap gekregen van zeven andere verdachten, onder wie een vermeende moordmakelaar.
Tegen Kamil E. en Delano G. was in 2022 levenslang geëist voor de moord op misdaadverslaggever Peter R. de Vries, in juli 2021. Kort voordat de rechter uitspraak zou doen, werd de zaak heropend. Er had zich namelijk een nieuwe getuige gemeld bij de politie, een Poolse man die anoniem is en ‘Eddy’ wordt genoemd en er werden nieuwe verdachten aangehouden. Toen bleek dat een van rechters naar het buitenland verhuisde, werd besloten de zaak helemaal over te doen.
Mondkapje en capuchon
De negen mannen in de zwaarbeveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp zitten onderuitgezakt met hun armen over elkaar te luisteren naar de rechter. De vermeende organisator Krystian M. is helemaal onherkenbaar, met een mondkapje op en een capuchon over zijn hoofd. De rechter vraagt of hij zijn mondkapje en capuchon af wil doen. Nee dus.
Kamil E. zou de vluchtauto hebben bestuurd, Delano G. zou hebben geschoten. De andere zeven verdachten (Divainy K., Krystian M., Gerower C., Erickson O., Ludgardo S., Christopher W. en Konrad W.) worden verdacht van deelname aan een organisatie met terroristisch oogmerk, en sommigen ook van het medeplegen of uitlokken van de moord op De Vries. Hun rollen variëren van het regelen van vervoer, filmen en organiseren. De naam van topcrimineel Ridouan Taghi dook op in het onderzoek, maar hij wordt in deze zaak niet vervolgd.
De zitting begint met het horen van de verdachten als getuigen in de zaak van de anderen. Vijf van de negen kunnen geen beroep noemen dat ze uitoefenen, de rest wel: Kamil E. zegt dat hij elektricien is, Gerower C. werkt in de keuken, Erickson O. is pakketbezorger en Divainy K. kapper. Ze zeggen allemaal gelovig te zijn, maar ze vinden het ingewikkeld de zin na te zeggen, die de rechter voorzegt. „Zo waarlijk helpe mij God almachtig.” De rechter moet het woord per doen. „God allemachtig”, zegt Delano G. Konrad W. zegt nadat de rechter de eed opzegt dat hij zich op zijn zwijgrecht beroept.
Voorverkenningen
De verdachten zeggen weinig, Delano G. komt zijn belofte na dat hij zich „volledig” op zijn zwijgrecht zal beroepen. Een paar verdachten geeft geen antwoord op de vraag in welk land ze op school hebben gezeten. „Ik beroep mij op mijn zwijg”, zegt Erickson O. En als ze wel wat zeggen, dan benadrukken dat ze er niks mee te maken te hebben. Gerower C. vertelt dat het helemaal niet klopt waar hij van verdacht wordt. De rechter: „Wat klopt er niet aan?” „Ja, van alles”.
Erickson O. leest aan het begin van de zitting een A4-tje voor. Hij zegt dat hij Peter R. de Vries niet kende, en niet heeft deelgenomen aan de criminele organisatie. „Ik heb niet meegewerkt aan het verspreiden van de beelden van Peter R. de Vries.” Zijn stem trilt.
Het moet dus komen van het dossier. Van de dag van de moordaanslag is een goed beeld te schetsen, op basis van de vele camerabeelden en gekraakte berichten. Zo zouden Kamil E. en Delano G. berichten hebben gestuurd aan hun opdrachtgever, vermoedelijk Krystian M. Tussen die berichten zit een filmpje van de dag van de aanslag op een industrieterrein in Amsterdam, waarin te zien is hoe een wapen wordt doorgeladen. Een ander bericht: „Bro, ik schiet die kk ding helemaal leeg door ze kk lichaam heen.” En: „I love this.”
‘Hij bewoog niet niks meer’
Ook worden beelden van de aanslag zelf vertoond. Kort daarvoor is te zien hoe Delano G. door de Lange Leidsedwarsstraat zou lopen. Als de rechter zegt dat de beelden schokkend kunnen zijn, verlaat Kelly de Vries, dochter van de misdaadverslaggever, de zaal.
Na de moord worden de berichten euforisch van toon. „Hij is dood, kk dood.” Als er wordt gevraagd of het zeker is dat Peter R. de Vries dood is, is het antwoord: „Ja bro, hij bewoog niet niks meer.”
Er worden beelden getoond waarop te zien zou zijn dat Gerower C. en Erickson O. achter Peter R. de Vries aanrennen. Als hij op de grond ligt filmt een van hen, volgens het onderzoek Erickson O., met zijn telefoon het lichaam van De Vries. Als die beelden worden getoond kijken de nabestaanden de andere kant op.
Advocaat Annemiek van Spanje, die de kinderen en de ex-vrouw van Peter R. de Vries bijstaat, zegt na afloop dat de familie vindt dat de verdachten er onderuit gezakt bij zitten, bijna nonchalant, ongeïnteresseerd. „Maar ze hebben al het verschrikkelijkste gedaan, dus ze konden niet meer in hun achting dalen.” Woensdag zal de familie opnieuw gebruik maken van het spreekrecht. Er zal een opname worden vertoond van wat de familie tijdens het eerste preces zei.
Lees ook
Een kogel met je naam erop is niet te ontwijken
Op een eerdere zitting wilde Delano G. niet zeggen of hij op Peter R. de Vries heeft geschoten. Nu wel? „Nee meneer.” Volgende week worden de strafeisen verwacht.
