De Russische oproerpolitie heeft woensdag hardhandig opgetreden tegen een grote groep demonstranten in de regio Basjkortostan. Dat melden internationale persbureaus. Het uitgebroken protest volgde op de veroordeling van de lokale activist Faïl Alsynov, die vier jaar gevangenis kreeg voor het „aanzetten tot etnische haat”.
Bij het politieoptreden werden verschillende demonstranten neergeslagen met knuppels en gebruikten Russische autoriteiten traangas. De groep demonstranten wordt op drieduizend mensen geschat — sommige Russische media spreken van tienduizend aanwezigen. Volgens de lokale mensenrechtenorganisatie OVD werden tientallen mensen gearresteerd en vielen verschillende gewonden. Eén demonstrant zou een „verbrijzeld hoofd” hebben overgehouden aan het politiegeweld.
Het zou gaan om een van de grootste straatprotesten in Rusland sinds het begin van de oorlog tegen Oekraïne. Op beelden is te zien hoe aanhangers Alsynov opwachten en toejuichen terwijl hij de rechtbank in de plaats Bajmak wordt uit geleid. Vervolgens zou het tot een confrontatie met de aanwezige politie zijn gekomen.
Alsynov heeft de beschuldigingen altijd ontkend. Volgens hem zou de vermeende racistische opmerking — gericht naar Centraal-Aziaten en Kaukasiërs — die hij maakte verkeerd zijn vertaald. Aanhangers zien in de veroordeling vooral een nieuwe manier van het Kremlin om kritische stemmen de mond te snoeren.
De 36-jarige Jalal O., die reeds verdacht werd van het runnen van een drugslab in een loods onder een appartementencomplex aan de Schammenkamp in de Rotterdamse buurt Zuidwijk, wordt nu ook verdacht van het teweegbrengen van een ontploffing met de dood tot gevolg. De tenlastelegging tegen de man is uitgebreid na onderzoek van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Dat meldt het Openbaar Ministerie donderdag.
Op 29 januari 2024 was er ’s avonds een enorme explosie in een bedrijfsruimte op de begane grond van een appartementencomplex aan de Schammenkamp in Rotterdam. Een half huizenblok werd weggeblazen, drie mensen kwamen om.
Al vrij snel na de explosie rees het vermoeden dat in de garagebox drugs werden gemaakt. De verhuurder van de bedrijfsuimte, Jalal O., werd kort daarna aangehouden. O. werd verdacht van betrokkenheid bij het vervaardigen van verdovende middelen. Er werden onder meer vaten aceton gevonden, dat vaak wordt gebruikt als oplos- en reinigingsmiddel tijdens de productie van drugs. Het bleek lastig om aan te tonen dat de ontploffing door het drugslab zou komen. Zo had die bijvoorbeeld door een gaslek kunnen zijn veroorzaakt.
Uit het onderzoek van het NFI zou blijken dat de explosie waarschijnlijk werd veroorzaakt door acetondampen. Aceton wordt in drugslabs gebruikt om cocaïne te verwerken en is licht ontvlambaar. Het betekent een veel ernstiger verdenking tegen Jalal O., hij kan verantwoordelijk worden gehouden voor de drie doden.
Agressief
In de dagen na de explosie en de daaropvolgende brand zocht Jalal O. mee naar slachtoffers en gedroeg zich agressief tegen de politie. Nadat hij werd aangemerkt als verdachte, werd hij aangehouden. Oktober vorig jaar mocht hij buiten de cel, met enkelband, de rechtszaak afwachten. Jalal O. heeft tot nu toe verklaard dat hij niets wist van de drugsproductie in de garagebox. De drugs werden volgens hem gemaakt door zijn onderhuurders, een van hen was zijn neef.
Twee mannen die aan het werk waren in de door hem gehuurde ruimte kwamen om door de explosie, evenals de buurman uit het belendende pand. Die had daar een badkamerzaak en had niets met het drugslab te maken.
Tijdens de volgende zitting bij de rechtbank in Rotterdam zal het rapport van het NFI worden besproken. De zaak wordt voorlopig nog niet inhoudelijk behandeld.
Lees ook
Na de explosie ging NRC langs in de wijk. Drugs, daar praten de buren liever niet over in Rotterdam-Zuidwijk
Woensdag overleed klavecinist, oudemuziekspecialist en bestuurder Frans de Ruiter. De Ruiter studeerde musicologie in Utrecht en klavecimbel in Amsterdam. Na een loopbaan als musicus was hij tussen 1977 en 1985 directeur van het Holland Festival, en daarna tot 2006 directeur van het Koninklijk Conservatorium van Den Haag. In oudemuziekkringen is zijn naam vooral bekend als mede-oprichter van Festival Oude Muziek (samen met programmeur Jan Nuchelmans), dat in korte tijd groot internationaal aanzien kreeg. Hij was daarna onder andere tot 2016 hoogleraar en decaan aan de door hem opgezette Academie der Kunsten, een samenwerking van de Hogeschool der Kunsten Den Haag en de Universiteit Leiden.
De Ruiter zat daarnaast in tal van andere organisaties. Zo was hij medeoprichter van de belangenvereniging voor kunstinstellingen Kunsten ’92, waarvan hij tot 1999 voorzitter bleef, stond hij een tijd aan het hoofd van de European Festival Association (1989-2003) en de Internationale Muziekraad van UNESCO (International Music Council) in Parijs (van 1997-2001 en 2009-2013) en was hij voorzitter van The European House for Culture in Brussel.
Hij bleef daarnaast muziek maken. In 2012 speelde hij nog mee de muziektheatervoorstelling Flow my tears van Veenfabriek en Wunderbaum.
„Met zijn bevlogenheid, hartstocht en zijn geestigheid heeft Frans velen weten te overtuigen, laten zien en voelen wat kunst betekent en wat de kracht ervan is”, schrijft Kunsten ’92 op zijn website. De Ruiter werd 79 jaar.
Voormalig Tweede Kamerlid Ralf Dekker (Forum voor Democratie) bevestigt dat hij heeft gesproken over een alternatief voor de NAVO met parlementariërs van Poetins partij Verenigd Rusland. NRC schreef woensdag dat Dekker als Tweede Kamerlid op 25 maart deelnam aan een videoconferentie met Russische parlementariërs over een nieuwe ‘veiligheidsorde’ met Rusland, in plaats van de NAVO.
Tegen NRC wilde Dekker aanvankelijk niet reageren, maar dat heeft hij nu wel op X gedaan. Daarbij postte hij een screenshot van de Russische uitnodiging, waarin hem wordt gevraagd mee te discussiëren over de „contouren van gelijke en ondeelbare veiligheid in Eurazië”.
De online videoconferentie, zo blijkt uit onderzoek van NRC, maakte deel uit van een campagne om de steun voor de NAVO in Europa te ondergraven. Met de herverkiezing van Donald Trump ziet Poetin nieuwe mogelijkheden om Europa en de VS tegen elkaar uit te spelen.
Beeld van het X-bericht van Ralf Dekker.
Lees ook
Baudet ontkent contact met Rusland, maar FVD-Kamerlid Ralf Dekker videobelt met Poetins partij Verenigd Rusland
‘Cowboyverhaal’
„Het is duidelijk dat we getuige zijn van de ineenstorting van het Euro-Atlantische veiligheidssysteem”, zei Poetin in 2024 over de NAVO tijdens een bijeenkomst op het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit vereist volgens Poetin dat Rusland opties uitwerkt voor een veiligheidspact „om de veiligheid in Eurazië te waarborgen”.
Dekker ziet er geen bezwaar in hierover mee te denken. Op X noemt hij de videoconferentie met Verenigd Rusland „gewoon een dialoog met een andere invalshoek”. De politicus, voormalig Rabobank-topman, is lid van de Provinciale Staten in Noord-Holland en directeur van het Renaissance Instituut, de denktank van FVD. Hij beschuldigt NRC ervan de conferentie op te blazen tot een „cowboyverhaal”.
De videoconferentie maakte deel uit van een campagne om de steun voor de NAVO in Europa te ondergraven
Dekkers contact met de entourage van Poetin is mede opmerkelijk omdat FVD-partijleider Thierry Baudet eind juni in een interview met Harry Mens nogmaals had verklaard „nooit op welke manier dan ook iets met Rusland te maken” te hebben gehad.
Uit het NRC-artikel bleek dat Baudet al in 2017 in Moskou op de shortlist stond om als westerse verkiezingswaarnemer frauduleuze verkiezingen te sanctioneren. Baudet wilde tegen NRC niet zeggen of hij weet hoe hij op deze lijst is beland.
Bijzonder hoogleraar Bert van den Braak pleitte in het artikel voor onderzoek door de AIVD, het Openbaar Ministerie of een parlementair onderzoek naar de banden van FVD met Moskou. D66 en VOLT begonnen een procedure om met steun van andere partijen binnen enkele dagen een reactie van het kabinet op de nieuwe onthullingen te ontvangen.
Lees ook
FVD beweegt zich in het hart van een steeds groter pro-Russisch netwerk