De militaire junta en een alliantie van gewapende oppositiegroepen in Myanmar zijn tot een akkoord gekomen voor een wapenstilstand bij de grens met China. Dat heeft het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag volgens internationale persbureaus bekendgemaakt. Het is vooralsnog niet bekend wat het bestand betekent voor de machtsverhoudingen in het land.
De afgelopen maanden nam het geweld in de het noordelijke deel van het land, nabij Chinees grondgebied, toe. Sinds oktober voeren meerdere opstandige bewegingen, die verschillende etnische minderheden vertegenwoordigen, daar de druk op tegen de militaire junta. Die had in februari 2021 middels een staatsgreep alle macht weer naar zich toegetrokken nadat Aung San Suu Kyi met haar partij de verkiezingen had gewonnen. In een tegenreactie veroverden de gewapende oppositiegroepen de afgelopen maanden steeds grotere delen van Myanmar.
Oorlogsmisdaden
Het staakt-het-vuren zou gefaciliteerd zijn door Beijing. Volgens AFP zou onderdeel van de overeenkomst het heropenen van de grenshandel met China zijn. De gewapende oppositiegroepen hebben verschillende steden en grensovergangen ingenomen die van cruciaal belang zijn voor de handel met China. Het is niet bekend om welke gebieden het precies gaat. In december riep Amnesty International op om de militaire junta te onderzoeken in verband met vermeende oorlogsmisdaden. De mensenrechtenorganisatie sprak onder meer van willekeurige moorden en detenties van burgers.
Volgens het Chinese buitenlandministerie zou naast het neerleggen van de wapens, ook een oplossing worden gezocht door middel van „vreedzame onderhandelingen”. Het akkoord dat deze week tot stand kwam, komt een week nadat de gewapende alliantie de controle over Laukkai had geclaimd, een stad nabij de Chinese grens. Sinds november zijn inwoners van onder meer deze stad — gelegen nabij de Chinese grens — het gebied ontvlucht. Vanwege het aanhoudende geweld in Myanmar raakten volgens recente gegevens van de Verenigde Naties inmiddels 2,3 miljoen mensen ontheemd. Bij het machtsconflict werden duizenden mensen gedood.
Lees ook Etnische minderheden van Myanmar dringen militaire junta in defensief
In het noordwesten van Oekraïne werden in de Tweede Wereldoorlog tienduizenden Polen vermoord door Oekraïense nationalisten. Correspondent Mark Middel ziet dat deze massamoord tachtig jaar later een rol speelt tijdens de presidentsverkiezingen in Polen van aankomende zondag. Zet deze gebeurtenis de band tussen Polen en Oekraïne op scherp?
De Brabantse gemeente Maashorst gaat op drie locaties in totaal 341 asielzoekers opvangen, naast honderden Oekraïeners en statushouders. Dat besloot de gemeenteraad donderdagavond laat, na een vergadering die op veel belangstelling van inwoners kon rekenen en waarbij de emoties af en toe hoog opliepen.
De voorzitter maande het publiek meerdere keren tot stilte; één man werd door de beveiliging het pand uit begeleid. Taferelen zoals in april bleven echter uit. Toen ontaarden protesten tegen de plannen tot twee keer toe in rellen, waarbij demonstranten onder meer met dranghekken en zwaar vuurwerk gooiden. De politie arresteerde in totaal veertien mensen.
Maashorst is niet de enige gemeente waar protesten tegen asielzoekerscentra uit de hand liepen. In gemeenten Montferland, Houten, en Tubbergen werden burgemeesters bedreigd. In Berlicum staken actievoerders op een beoogde azc-locatie autobanden in brand en hingen ze varkenspoten aan een hek. In Best werd, net als Uden, onderdeel van de gemeente Maashorst, met vuurwerk gegooid.
Bestuurlijke soap
Ook de totstandkoming van de huidige asielopvang in Maashorst, een tijdelijke noodopvang in een Van der Valk-hotel aan de noordrand van Uden, was eind 2023 een bestuurlijke soap. Omwonenden spanden meerdere rechtszaken aan; de opvang mocht uiteindelijk open blijven, maar de rechter oordeelde wel dat de inspraakprocedure onzorgvuldig was uitgevoerd.
Toen Maashorst op zoek ging naar nieuwe opvanglocaties, organiseerde het daarom drie inspraakavonden. Daar kwamen — op een gemeente van 60.000 inwoners — in totaal slechts 51 geïnteresseerden op af. Nog eens 36 mensen vulden een online enquête in.
Uiteindelijk koos de gemeente ervoor om de opvang over drie plaatsen te verdelen. In de dorpen Zeeland en Schaijk komen ieder 250 opvangplaatsen; bij een sportpark in Uden komt een grotere opvang, die plaats biedt aan zo’n 500 mensen. Ook de 300 asielzoekers in het Van der Valk-hotel moeten daar heen, wanneer de huidige opvang op 1 oktober 2026 sluit. Naast de asielzoekers gaan voorlopig 390 Oekraïeners en nog 250 anderen, waaronder statushouders, van de opvangplaatsen gebruikmaken.
In Uden moeten bovendien tijdelijke woningen komen voor starters en mensen uit de gemeente die dringend op zoek zijn naar een huis. Volgens het gemeentebestuur zijn de huidige plannen niet alleen het resultaat van de inspraakavonden en de enquête, maar ook van “wensen uit de gemeenteraad”.
Voldongen feit
Maar oppositiepartijen in de raad zeggen donderdagavond dat ze voor een voldongen feit zijn geplaatst. Bewoners noch gemeenteraad konden meepraten over alternatieve locaties, zo klinkt het. Ook de wens om in plaats van een grote locatie in Uden meerdere kleine locaties te openen, kon niet op steun van het college rekenen.
Die wens was dan ook niet haalbaar, zegt burgemeester Hans van der Pas desgevraagd tegen NRC. “De gemeenteraad heeft vorig jaar achttien uitgangspunten opgesteld voor de nieuwe locaties. We hebben geprobeerd aan zo veel mogelijk te voldoen. Daarbij zijn we uitgekomen op deze drie locaties.”
Je kunt als gemeente burgers niet over elk stapje in het proces laten meebeslissen, zegt Van der Pas. “Dat doen we bij de keuze voor woningbouwlocaties ook niet. Als je zegt: ‘nou, hier zijn tien locaties, kiest u maar’, dan blijven er nul over. Of ze komen in de meest zwakke wijken, die het minst in staat zijn om te procederen.”
Niet één strafbaar feit
Van der Pas’ collega, burgemeester Mark Boumans van Doetinchem, zei vorige maand tegen de NOS een verband te zien tussen de hevigheid van de protesten en het asielbeleid van het kabinet-Schoof. „Sinds de spreidingswet ter discussie is komen te staan, zijn de protesten ook weer terug”, aldus Boumans, die ook voorzitter is van de adviescommissie asiel en migratie van de VNG.
Daar sluit Van der Pas zich bij aan. De asielzoekers zelf zorgen ondertussen nauwelijks voor problemen, zegt de burgemeester: “We hebben elke twee weken contact met het COA over de locatie in het Van der Valk-hotel. In de anderhalf jaar dat de asielzoekers daar nu zitten, is er niet één strafbaar feit gepleegd.”
Raadslid Emiel Jozephs van coalitiepartij Jong Maashorst gaat tijdens de vergadering nog een stap verder: “De enige problemen en onrust die we de afgelopen periode in onze gemeente gehad hebben, waren de rellen tijdens demonstraties over huisvesting van deze doelgroep.”
Lees ook
Lokale politici voelen zich door Den Haag ‘in de steek gelaten’ bij asielprotesten: ‘Wij staan hier in de frontlinie’
Mijn partner komt thuis van een bezoek aan de plaatselijke supermarkt waar ze boodschappen heeft gedaan. In haar hand houdt ze het briefje dat ze na afloop van haar bezoek achter de ruitenwisser van haar auto aantrof. Hikkend van de lach, maar ook een tikje verontwaardigd laat ze me het briefje lezen:
„Parkeren is een vak! Niet twee vakken.”
Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]
