Britten gaan Kiev tanks leveren, bondgenoten praten hier vrijdag over

Oorlog Oekraïne Vlak voor zware nieuwe Russische aanvallen op burgers, maakte Londen bekend dat het Oekraïne veertien tanks zal sturen.

Reddingswerkers dragen een vrouw weg uit een flat in Dnipro die zwaar is beschadigd bij een Russische raketaanval zaterdag. In heel Oekraïne werden burgerdoelen getroffen door Russische raketten.
Reddingswerkers dragen een vrouw weg uit een flat in Dnipro die zwaar is beschadigd bij een Russische raketaanval zaterdag. In heel Oekraïne werden burgerdoelen getroffen door Russische raketten.

Foto Clodagh Kilcoyne / Reuters

Twee gebeurtenissen kleurden de oorlog in Oekraïne afgelopen weekend. De Britse regering doorbrak de westerse aarzeling om moderne tanks aan Oekraïne te leveren – vrijdag praten westerse landen daar verder over. Tegelijk zorgde een Russische raket op een flatgebouw in Dnipro voor tientallen slachtoffers.

Zaterdag, de dag van het Orthodoxe Nieuwjaar, voerde Rusland voor de tiende keer sinds het begin van de invasie een massale raketaanval uit op Oekraïense steden in het hele land. Het zwaarst getroffen werd Dnipro, de derde stad van Oekraïne. Een zware Kh-22 kruisraket, volgens de Oekraïense luchtmacht afgevuurd door een Tu-22M3 bommenwerper boven Koersk in Zuid-Rusland, verwoestte een flatgebouw met negen verdiepingen.

Zondagmiddag maakte het stadsbestuur voorlopige cijfers bekend: 23 doden, 72 gewonden, 43 vermisten. Het is een van de dodelijkste aanvallen op burgers sinds Rusland bijna een jaar geleden Oekraïne binnenviel. Mogelijk gaat het om een ‘visitekaartje’ van generaal Valeri Gerasimov, de stafchef van de Russische strijdkrachten die vorige week tot bevelhebber voor de oorlog in Oekraïne werd benoemd.

We moeten alles doen wat we kunnen om het Russisme te stoppen, net zoals de vrije wereld ooit het nazisme stopte

Volodymyr Zelensky president

Pro-Russische bronnen verspreidden het gerucht dat de raket zou zijn afgezwaaid na geraakt te zijn door Oekraïense luchtafweer, een gerucht dat in de wereld werd geholpen door de Oekraïense regeringsadviseur Oleksij Arestovitsj. Onzin, meldde de commandant van de Oekraïense luchtmacht, Oekraïne beschikt niet over luchtafweer die Kh-22 raketten kan onderscheppen. Met het Patriot-luchtafweersysteem, in december toegezegd door de VS, kan dat wel.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wees in een toespraak zaterdagavond op de locatie van het getroffen gebouw. De straat langs de Dnjepr heet Naberezjna Peremohy, Kade van de Overwinning. Dat sloeg op de overwinning op nazi-Duitsland. ‘Russisten’ zijn nu de vijand van de vrije wereld, aldus Zelensky. „We moeten alles doen wat we kunnen om het Russisme te stoppen, net zoals de vrije wereld ooit het nazisme stopte.”

Einde aan patstelling

Kort voor de aanval in Dnipro maakte de Britse regering bekend dat het VK binnen enkele weken veertien Challenger 2-tanks zal leveren, plus circa dertig AS90-houwitsers. Volgens de Britse premier Rishi Sunak moet een internationale aanpak een einde maken aan de patstelling op het slagveld in Oekraïne. De Britse minister van Buitenlandse Zaken bezoekt daarom deze week de VS en Canada.


Lees ook over de discussie over tanks voor Oekraïne

Het Britse besluit zorgt voor nog meer druk op bondskanselier Olaf Scholz om Leopard 2-tanks te leveren aan Oekraïne, of in ieder geval Polen en Finland toe te staan dat zij deze tanks leveren. Omdat de Leopard van Duitse makelij is, moet Duitsland daar toestemming voor geven. Ondanks toenemende druk hield Scholz tot nu toe vast aan internationale samenwerking bij het leveren van tanks, bij voorkeur met de VS. Vicekanselier Robert Habeck zei al wel dat zijn regering de levering door andere landen niet moet blokkeren. Naar verwachting wordt dat standpunt bevestigd op de bijeenkomst van westerse defensieministers, vrijdag op de militaire basis Ramstein. Mogelijk wordt daar ook een volgende stap gezet inzake tanks voor Oekraïne.

Scholz heeft echter nóg een probleem. Defensieminister Christine Lambrecht stapt deze maandag op, meldde de Duitse krant Bild zaterdag. Lambrecht, partijgenoot van Scholz, functioneert slecht sinds haar aantreden en valt vooral op door haar blunders, recent met een onnozele nieuwjaarsboodschap op Instagram. De timing voor een ministerswissel is echter zeer ongelukkig, juist in de week dat de Duitse regering een knoop moet doorhakken over militaire steun voor Oekraïne.


Lees ook deze column van Caroline de Gruyter