Dat ‘het volk’ slachtoffer zou zijn van (linkse) ‘elites’, zoals de laatste tijd in menig column wordt beweerd, is een groot misverstand. Ik durf zelfs te stellen dat het omgekeerde het geval is, dat die veronderstelde elites eerder slachtoffer zijn van wat tegenwoordig ‘het volk’ heet. Daarom wil ik een warm pleidooi houden voor die zogenaamde elites. Voor alle rechters, wetenschappers, intellectuelen en voor mijn part voor alle bewoners van heel de grachtengordel die nu genadeloos neergezet worden als hypocrieten en klimaatdrammers. Ze zouden niet naar ‘het volk’ hebben geluisterd, waaruit alle ongehoorde ellende zou zijn voortgekomen.
Het klopt dat een aanzienlijk percentage van onze bevolking zich afkeert van alles wat redelijk is en ‘de kont tegen de krib gooit’ om het zo maar eens uit te drukken. Maar komt dat doordat er door die zogenaamde elites niet naar hen is geluisterd, doordat zij niet zijn gehoord in de media? Ook hier is naar mijn idee het omgekeerde het geval.
Ik herinner mij het moment nog goed, jaren geleden, half Dolphia was uitgenodigd bij Pauw & Witteman. Dolphia is een achterbuurt tussen Enschede en Glanerbrug, waar nogal wat mensen wonen die wij vroeger ‘asocialen’ noemden. Mensen die het vaak niet zo nauw namen met ‘het mijn en dijn’ en de waarheid, en die nu mochten leeglopen in een talkshow. In de jaren erna kwamen nog veel meer ‘ongehoorden’ hun zegje op tv doen, vaak juist bij een links georiënteerde omroep als de VARA.
Kortom, het volk werd ineens gehoord waar het eerder niet gehoord werd. Absurdistische ideeën en complottheorieën, overgenomen van Facebook en andere sociale media, konden zo doorsijpelen naar de officiële kanalen. Veel verwerpelijk gedachtegoed werd gaandeweg genormaliseerd, wetenschappers en andere ‘elites’ werden verdacht gemaakt, klimaatproblemen niet meer geloofd en rechters afgedaan als partijdig. ‘Het volk’ liet liever zijn eigen onderbuik spreken.
Lees ook
Hulp voor de elite om weer ‘normaal’ te worden
Geen slachtoffer
In zijn column in De Telegraaf schilderde Leon de Winter PvdA-leider Frans Timmermans af als bolle bedrieger die eerst maar eens 50 pond zou moeten afvallen voordat hij zou kunnen praten over een overmatige, vervuilende levenswijze. Respectlozer ten aanzien van een politicus kan het niet. Wel verwoordde hij daarmee uitstekend hoe ‘het volk’ aankijkt tegen politici en tegen ieder ander met een beroep van enige statuur. Daarnaast: alsof dat volk, althans een aanzienlijk deel, niet ook zelf naar zonnige oorden vliegt en het er all-in goed van neemt, want hoe slecht heeft de gemiddelde Nederlander het hier nou eigenlijk? Naar mijn idee is die Nederlander helemaal nergens slachtoffer van, nog het minst van links.
Het is juist de (linkse) elite, noem het de elite van de NPO of van de universiteiten en hogescholen, die het volk de laatste jaren een podium heeft gegeven. Op tv zag je in elk praatprogramma wel volkse types opdoemen, meestal geflankeerd door populistische politici. Zij werden aan alle kanten gehoord, zonder al te veel kritische vragen te krijgen. Zo er al gesproken kan worden van de publieke omroep als spreekbuis van de linkse elites, heeft die zijn eigen graf gegraven. Het zijn juist de standpunten van die elites, of ze nu over de rechtsstaat gaan, over het klimaat of onze cultuur, die steeds minder worden gehoord.