Door het kattenluik sloop hij naar binnen, de wilde wasbeer in de tv-reclame afgelopen kerst, en legde een zoekgeraakt cadeautje onder de kerstboom. De kerst was gered voor het Nederlandse tv-gezinnetje. Dat was fictie. Maar de echte Nederlandse wasbeer die onlangs door het kattenluik het huis binnenkroop van NRC-lezeres Saskia Wielders uit Urmond aan de Maas deed wat anders.
Ze schrijft: „Midden in de nacht hoorde ik eind november een flink gestommel in de woonkamer. Ik vreesde dat een van mijn katten op zijn nachtelijke escapades een levende prooi mee naar binnen had genomen. Ik bleef dus laf liggen in de hoop dat het nare karwei alsnog geklaard zou worden. Toen het gestommel zo erg werd dat er ook spullen omvielen en er flink glasgerinkel te horen was, zijn we toch gaan kijken. Tot onze verbazing liep er een zenuwachtige wasbeer in de woonkamer, naarstig op zoek naar de uitgang, lees kattenluik! We hebben hem naar buiten weten te jagen door de achterdeur. Behalve een ravage aan scherven, liet de wasbeer een lege voerbak van de katten achter. Inmiddels is het kattenluik vervangen door een die op de chip van de katten werkt. Voor ons geen wasbeer meer in huis!”
Wasbeer opent ijskast
Wielders reageerde met dit verslag op de oproep op de Achterpagina eind december, waarin we lezers vroegen hun ervaringen met een Nederlandse wasberen te beschrijven. Dit naar aanleiding van de kerstwasbeertv-reclame. Zij was de enige van de twaalf inzenders die zelf oogcontact met een Nederlandse wasbeer had gehad. Bij Charles van Eijck had een wasbeer appelsap uit de ijskast in de loods gehaald, aan de pootsporen te oordelen. De overige inzenders haalden herinneringen op aan wasberen in dierentuinen, wasbeerknuffels, of buitenlandse wasberen, vooral in Amerika, waar het dier oorspronkelijk vandaan komt.
Urmond, waar Wielders woont, ligt in het dunste stukje van Limburg, tussen Duitsland en België, waar grote, groeiende wilde wasbeerpopulaties zijn.
Afschieten remt groei niet
In Duitsland is het dier, ooit uitgezet om bont, inmiddels inheems. Er leven zo’n 1,5 miljoen wasberen, en de populatie groeit daar jaarlijks, volgens de dierenopvang-stichting Aap, met zo’n 20 procent – terwijl er jaarlijks honderdduizenden afgeschoten worden. Ook in België groeit hun aantal: in de Belgische Ardennen, waar lezeres Annelies Vermeulen woont, schaadt dat de natuur volgens haar, want ze eten onder meer de kikkers en padden uit bosmeertjes op.
Lees ook
Nederland is een ideaal wasberenland
De wasbeer is in Nederland volgens een Europese richtlijn sinds 2016 een schadelijke indringer, een ‘invasieve exoot’, die bestreden moet worden. Provincies mogen zelf weten hoe. Stichting Aap ving in 2022 nog honderden Limburgse wasberen op, om afschot te voorkomen. Maar daar zijn ze mee gestopt, omdat ze de stroom niet aankunnen.
Bij Aap vinden ze dat de overheid opvang regelen moet. De stichting is volgens hun website tegen afschieten – dat helpt niet, zie Duitsland. En dieren doodschieten die er niets aan kunnen doen dat ze in Europa zijn uitgezet, vinden ze niet ethisch verantwoord. Hoeveel wasberen al in Nederland wonen, weet niemand: honderden,wordt geschat. Er zijn experts die stellen dat de wasbeer al inheems is. Of snel wordt, want: Nederland is een ideaal wasberenland. Vandaar de dringende oproep van Stichting Aap aan beleidsmakers: „geef in Europees verband op diervriendelijke wijze vorm aan het EU-beleid voor invasieve exoten.” Om die verantwoordelijkheid aan provincies en dierenopvangers over te laten „is een lapmiddel en geen oplossing om verdere verspreiding van deze exoten te voorkomen,” aldus Stichting Aap.