Israël heeft aangekondigd dat het overschakelt op een nieuwe strategie in de Gazastrook, waarbij het accent op kleinschaliger operaties komt te liggen, met minder luchtbombardementen en minder grondtroepen. De nieuwe strategie moet uiterlijk eind januari haar beslag hebben gekregen en kan het lijden van de burgers in het gebied verminderen. Israël staat al geruime tijd onder zware druk van de Verenigde Staten om het aantal burgerdoden in de Gazastrook te beperken.
Legerwoordvoerder Daniel Hagari vertelde The New York Times maandag dat voor de Israëlische strijdkrachten een nieuwe, minder intensieve fase van de oorlog is begonnen. Ook minister van Defensie Yoav Gallant had daags tevoren in The Wall Street Journal bevestigd dat Israël overgaat van „de fase van intensieve manoeuvres” naar „andere types van speciale operaties”.
De nieuwe strategie lijkt vooralsnog vooral voor het noorden van de Gazastrook te gelden. Afgelopen weekend liet Israël al weten dat de strijdmacht die Hamas daar voor zijn bloedige aanval op Israël van 7 oktober bezat – volgens Israël zo’n twaalf bataljons – was vernietigd. Er zouden zo’n achtduizend Hamasstrijders zijn gedood. Met resterende groepjes Hamasstrijders in het noorden zou Israël de komende tijd afrekenen. Amerikaanse waarnemers schatten dat in Noord-Gaza inmiddels minder dan de helft van de vijftigduizend Israëlische militairen over zijn die daar vorige maand nog zaten.
WHO slaat alarm
Potentieel zou zo’n nieuwe strategie goed nieuws moeten zijn voor de honderdduizenden ontheemde Gazanen die door de gevechten naar het zuiden van de Gazastrook zijn gedreven. Maar de afgelopen dagen viel er voor hen nog weinig verandering te bespeuren. Het ministerie van Volksgezondheid meldde dinsdag dat in het etmaal daarvoor 249 Palestijnen waren gedood.
De VN-Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sloeg dinsdag alarm omdat veel patiënten in het zuidelijke deel van de Gazastrook wegens gevechten ziekenhuizen hadden moeten ontvluchten. Ook enige ziekenhuizen zelf dreigden daardoor te moeten sluiten. „We kúnnen deze gezondheidsfaciliteiten niet verliezen. Ze moeten absoluut beschermd worden”, aldus een woordvoerder.
‘Onschuldige burgers gedood’
Israël zelf meldde veertig Hamasstrijders te hebben gedood bij gevechten in de zuidelijke stad Khan Younis. De strijd zou zich deels in tunnelcomplexen van Hamas hebben afgespeeld. Ook Israël leed verliezen. Zes reservisten kwamen om bij een explosie bij een tunnel. Elders werden nog drie militairen gedood. Israël zei verder in het midden van de Gazastrook, bij Bureij, een wapenfabriek van Hamas te hebben ontdekt, waar raketten werden gemaakt.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, die voor de vierde keer sinds het uitbreken van de oorlog in oktober door het Midden-Oosten reist, had eigenlijk gewild dat Israël eerder was overgeschakeld op een minder destructieve strategie. „Veel te veel Palestijnse burgers, onschuldige burgers zijn al gedood”, aldus Blinken maandag tijdens een bezoek aan Qatar.
Lees ook
Bij Gaza-oorlog komen uitzonderlijk veel verslaggevers om, ‘dodelijkste oorlog voor journalisten’
Het dodental staat volgens de Palestijnen op 23.200, onder wie naar wordt aangenomen duizenden Hamasstrijders maar ook duizenden kinderen. Het hoge dodental achtervolgt ook president Biden bij diens herverkiezingscampagne. Maandag riepen linkse betogers bij een toespraak van Biden in South Carolina op tot een direct staakt-het-vuren. „Ik begrijp hun hartstochtelijke gevoelens”, zei Biden bij die gelegenheid, „en ik heb er in stilte met de Israëlische regering aan gewerkt om hun aanwezigheid in Gaza substantieel te verminderen.”
Blinken wil met Israël ook spreken over de naoorlogse situatie in de Gazastrook. Washington wil niet dat Israël zich opnieuw op de Gazastrook vestigt en dringt er krachtig op aan dat het gebied door Palestijnen zelf wordt bestuurd, mogelijk door de Palestijnse Autoriteit van Mahmoud Abbas, die ook op de Westelijke Jordaanoever een bescheiden bestuurlijke rol vervult.
Premier Netanyahu en zijn coalitie hebben zich altijd krachtig verzet tegen een Palestijnse staat. Vermoedelijk als teken van goede wil presenteerde minister van Defensie Gallant vorige week desondanks een plan voor de Gazastrook, waarin voor lagere Palestijnse bestuurders een kleine rol was weggelegd. Het plan bevatte echter nog weinig details.
Een andere zorg van Blinken is een verdere escalatie van de strijd tussen Israël en Hezbollah te vermijden. Dat risico is niet denkbeeldig, nadat Israël vorige week de nummer twee van Hamas, Saleh al-Arouri, in Beiroet vermoordde. Arouri verbleef daar in een bolwerk van Hezbollah. Maandag doodde Israël ook nog eens een vooraanstaande Hezbollah-commandant. Hezbollah reageerde met extra beschietingen op Israël, maar lijkt vooralsnog niet aan te sturen op oorlog. Volgens sommige analisten zou Israël graag Zuid-Libanon binnenvallen om af te rekenen met Hezbollah. The New York Times meldde echter maandag dat Washington in dat geval Israël niet zal steunen. Op die steun kan het wel rekenen mocht Hezbollah Israël binnenvallen.
Lees ook
Pleegt Israël genocide? Daarover gaan rechters in Den Haag zich buigen
