Op een bedrijventerrein in Haarlem, aan de rand van de stad, staat de campagnebus van BVNL. De partij van Wybren van Haga, ex-VVD en ex-FVD, haalde op 22 november geen zetels. Over de bus ligt een laagje stof, maar dat zegt niets. BVNL doet nog steeds aan politiek. Op de eerste verdieping van Van Haga’s vastgoedbedrijf zitten de fractiemedewerkers die hij als ‘Groep Van Haga’ in Den Haag ook al had. Achter dezelfde schermen als toen doen ze hetzelfde werk als toen: ze volgen de debatten in de Tweede Kamer, zoeken stukken voor hem op. Ze worden er nog steeds voor betaald.
Een van de medewerkers zegt dat híj nu in de file staat van Den Haag naar Haarlem, zoals Van Haga in de file stond van Haarlem naar Den Haag. De fractiekamers in Haarlem zijn groter en mooier. Wat wel jammer is, zegt hij: „Je kunt hier niet even naar beneden lopen om te voelen wat de dynamiek is in de zaal.”
Donderdag om kwart voor elf begint het debat over de verkiezing van de Tweede Kamervoorzitter en als het al na vijf minuten over Van Haga gaat, ontstaat er in Haarlem lichte opwinding. Sandra Beckerman van de SP begint tegen PVV’er Gidi Markuszower over een motie van Van Haga uit 2021. Daar stond in dat de Kamervoorzitter van een oppositiepartij moest zijn en de PVV had toen vóór gestemd. Vond de PVV dat nog steeds? Van Haga’s medewerkers vinden de tekst in een paar seconden. Er staat: ‘bij voorkeur van een oppositiepartij’. „Dat biedt een opening voor Gidi”, zegt Van Haga. Hij appt Markuszower, en ook Geert Wilders.
Je kunt het belachelijk vinden en in Den Haag vínden ze het belachelijk. Anderhalve week geleden had Van Haga op X laten weten dat hij PVV’er Martin Bosma de beste voorzitterskandidaat vond en ook: „#BVNL stemt vóór.” Kamerleden noemden het „idioot”.
Maar kunnen zíj zonder de politiek, als het op een dag voorbij is? Je verliest de status en de aandacht die erbij hoort. En ook: het idee dat het ertoe doet wat jíj vindt, omdat je Kamervragen kunt stellen, een debat aanvragen, een wet bedenken of veranderen. Misschien verlies je dat niet helemáál als je daarna, zoals sommige oud-politici doen, de hele dag door op X commentaar geeft op de politiek. Of elke week een podcast opneemt over politiek, zoals VVD’er Klaas Dijkhoff en oud-ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers. Of Tweede Kamertje speelt zoals Van Haga.
SGP’er Kees van der Staaij leek vooral opgelucht, vrijdag bij zijn afscheidsreceptie in de Kloosterkerk. „Als ik had geweten hoe leuk afscheid nemen is”, zei hij, „had ik het wel eerder gedaan.” Hij was 25 jaar Kamerlid en je kunt denken: dan is het vast anders. Maar SGP’ers in de kerk wisten dat hij heel graag eerder was weggegaan, als er eerder een opvolger was geweest.
Wilders appt Wybren van Haga niet terug donderdag. Markuszower wel: „Bedankt.”
Leeslijst