‘Kijk, als ik tien frikandellen verkoop, is het niks. Maar als ik er vierhonderdduizend verkoop, dan is dat gewoon geld. Massa. Massa is kassa”, zegt de vakantieparkenkoning Peter Gillis in de eerste aflevering van zijn realityserie Familie Gillis: Massa is Kassa.
Die aflevering werd in augustus 2020 uitgezonden op SBS6. Je ziet de familie de vakantieparken gereedmaken voor het hoogseizoen. „Wat een klerezooi, joh! Wie heeft die kleuren uitgezocht?!”, zegt de struise, kale Peter, als hij een café van een van zijn parken komt binnenlopen. Er wordt verbouwd en Peter inspecteert de boel. „Wat vinde er zelf van dan?” vraagt hij aan zijn zoon Mark Gillis, die op de bar leunt en wat ongemakkelijk overkomt. „Ja, ik vind het er ook niet uitzien”, zegt Mark. „Ja, dan moet je ingrijpen!” zegt Peter. „Ik vind het helemaal een klerezooi hier nog.”
Inmiddels is het elfde seizoen van Massa is Kassa op televisie en is Brabander Peter Gillis (61) een bekende Nederlander. Gillis is de eigenaar van Oostappen Groep Vakantieparken. Het bedrijf biedt vakanties aan in het goedkopere segment. De parken – anno 2023 zijn het er elf waarvan er één recent is gesloten – liggen voornamelijk in Noord-Brabant en (Belgisch-)Limburg. Gillis heeft er goed aan verdiend; hij stond vier keer in de Quote 500, de lijst met de rijkste Nederlanders, samengesteld door zakenblad Quote.
Gillis is zelf ook een merk geworden, met kreten als „hatseflats”, en „foxwild”, de term die hij gebruikt als hij gefrustreerd is („daar word ik foxwild van!”). Hij profileert zich als brutaal, dominant, en recht voor z’n raap, maar met een klein hartje. In de serie zie je hem zijn personeel – inclusief zijn drie kinderen – afblaffen, maar je ziet ook dat hij in elke kerk die hij tegenkomt een kaarsje voor zijn overleden moeder aansteekt en een kruisje slaat.
Het productiebedrijf van het programma raakte geïnteresseerd in Gillis door een artikel over hem en zijn vakantieparkenimperium, laat SBS6 desgevraagd weten. Het vond hem een „kleurrijk” figuur. Zijn imago van de directe, maar stiekem toch wel lieve ondernemer lijkt aan te slaan. Het nieuwe seizoen van Massa is Kassa trekt gemiddeld ruim 800.000 kijkers per aflevering. In 2021 verscheen zijn biografie, geschreven door journalist Mark Koster, en vorige maand kwam zijn kookboek Hatseflats! uit, met onder meer een recept voor worstenbroodjes.
Ook in het echt is Gillis die hardwerkende, brutale ondernemer die je op tv ziet, blijkt uit gesprekken met de tien personen die NRC sprak. Een zeer getalenteerde ondernemer ook. Maar een klein hartje lijkt wat overdreven.
Wat Gillis niet op beeld laat zien, maar waar de lokale media wel volop over schrijven, is dat hij stelselmatig de wet overtreedt. Hij ligt al jaren overhoop met gemeenten waarin zijn vakantieparken zijn gevestigd, voornamelijk vanwege de illegale huisvesting van arbeidsmigranten. Gillis wordt daarnaast vervolgd voor een trits aan fiscale delicten.
Bij het Landelijk Bureau Bibob, dat voor overheden integriteitsonderzoeken uitvoert, staat hij bekend als vermeende criminele ondernemer. Op grond daarvan kunnen gemeenten vergunningen intrekken – hetgeen ze nu ook massaal aan het doen zijn voor de horecagelegenheden op zijn parken, die een essentieel onderdeel vormen van de Oostappen-vakantiebeleving. Tevens wordt Gillis vervolgd voor de mishandeling van zijn ex-vriendin Nicol Kremers, die in een heel aantal seizoenen van de realityserie te zien was.
Gillis’ imperium was dus al langzaam aan het afbrokkelen, maar eerder deze maand kreeg het écht een flinke klap toen hij van gemeente Asten, nabij Eindhoven, vakantiepark Prinsenmeer moest sluiten. Het is zijn eerste en dierbaarste park, zijn paradepaardje.
Uit gesprekken die NRC voerde doemt het beeld op van een man met wie je een probleem hebt als hij het gevoel krijgt dat je niet aan zijn kant staat, of als je een sta-in-de-weg bent. Ook een zakelijk conflict neemt hij persoonlijk op. Gevolg is dat hij voornamelijk jaknikkers om zich heen heeft verzameld, zo klinkt het.
Jacquelien van der Linde – de vrouw van een oud-werknemer van Oostappen en bevriend met Gillis’ ex Nicol Kremers – vat het zo samen: „Hij heeft trekjes van een narcist. Het moet gaan zoals hij wil, anders wordt hij héél boos.”
Ze vertelt ook dat haar man, toen hij als werknemer bij Oostappen ziek werd, een vaststellingsovereenkomst moest tekenen van Gillis. „Mijn man moest verklaren dat de werksituatie onhoudbaar was geworden. Hij had niet de energie om er een zaak van te maken, dus heeft getekend. Toen was Peter van hem af en kostte mijn man hem geen geld meer.”
Gillis werd geboren in Rijen, een dorp tussen Breda en Tilburg. Zijn ouders bestierden daar camping Kampzicht, een camping in het bos. Hij groeide er op met zijn oudere broer en zus. Voordat Gillis zelf in de vakantieparkenwereld ging werken, werkte hij tien jaar lang bij een slagerij, Van Oirschot, in Rijen, tot 1985.
Het jaar daarna kochten zijn ouders een nieuwe camping: Camping Strandbad Oostappen in Asten. De kinderen verhuisden mee en werden mede-eigenaren van het park. In 1989 waren de toen 27-jarige Gillis en zijn vader nog de enige aandeelhouders, omdat zijn broer en zus waren afgehaakt.
Gillis werkte hard om Oostappen tot een succes te maken, samen met zijn ouders en zijn toenmalige vrouw Treesie Michielsen, met wie hij drie kinderen kreeg: Ruud, Inge en Mark. Eind jaren negentig begon hij zijn Oostappen-imperium uit te bouwen met de aankoop van nieuwe parken.
Dagelijks reed hij zijn rondes langs de parken. Vaak stond hij om vijf uur ’s ochtends op en was hij om elf uur ’s avonds pas weer thuis, valt te lezen in zijn biografie Peter Gillis: Massa is Kassa (2021), geschreven door journalist Mark Koster. In het boek vertelt hij ook dat hij op een gegeven moment meerdere buitenechtelijke affaires had. Eén keer stuurde hij per ongeluk een mail naar de beheerder van een van zijn parken, bedoeld voor diens vrouw, op dat moment Gillis’ maîtresse: „Ik wil je neuken.” Zijn toenmalige vrouw Michielsen kwam erachter en werd „foxwild”, aldus Gillis.
Gillis vertelt vaak over zijn „kutjeugd”, als verklaring voor zijn werklust. En misschien ligt er ook wel iets van een verklaring in voor zijn onaangepaste gedrag. Het gezin Gillis had het niet breed. Zijn vader sloeg hem, vertelt Gillis in zijn biografie, en toonde nauwelijks affectie. „Als je hem een cadeau gaf op zijn verjaardag mieterde hij dat op een plank in de gang en dat presentje lag er dan twee jaar later nog, onuitgepakt.”
Zoon Mark Gillis (28), aan de telefoon: „Met mijn opa had hij niet zo’n goede verstandhouding, die had zoiets van: hij gaat het toch niet maken. Dat is nu zijn drijfveer. Hij wil iedere dag nog bewijzen dat hij het wél kan.”
Maar het is duidelijk dat het ondernemen ook simpelweg in het bloed zit van Peter Gillis. En hij heeft er lol in. Hij vertelt er vaak dezelfde anekdote over, dat hij op een dag thuis kwam zonder brommer, omdat hij ’m aan iemand voor een goede prijs had kunnen verkopen. Daarmee kocht hij weer een andere brommer, die hij daarna ook weer verkocht.
„Hij is een man zoals er in Brabant velen rondlopen. Een wat robuuste handelaar die groot is geworden”, zegt Jan Bosch, oud-wethouder toerisme in Asten. In die hoedanigheid lag hij in 2005 in de clinch met Gillis, omdat die een groep caravans had gestald op een plek waar dat niet mocht en ze weigerde weg te halen. „Als er een boom in de weg stond, dan zaagde hij hem om en zei: ‘Ik wist niet dat je daar een vergunning voor aan moest vragen’.”
Bosch denkt dat Gillis „geen verkeerde man” is, maar wel iemand die het lastig vindt om zaken en personen te scheiden. „Als hij zijn zin niet krijgt in een zakelijk conflict, dan is hij écht boos op je.”
Sta je aan Gillis’ kant, en ben je zakelijk geen sta-in-de-weg, dan kun je op hem rekenen. Zijn afvalcoach Dick Sandbergen vertelt dat zijn zoon Gillis’ Rolls-Royce mocht lenen voor zijn eindexamengala. En Gillis’ jeugdvriend Frans van Gool vertelt dat diens doodzieke buurman graag Gillis en zijn toenmalige vriendin Kremers wilde zien. Binnen twee uur stonden ze aan zijn bed.
Maar Gillis’ bedrijf staat op nummer één. Hij is een workaholic en wil altijd meer. Meer parken, meer succes, meer geld.
Als je op een park van Gillis logeert, is er wel een kans dat je in een aftands en vies huisje terechtkomt. Gasten klagen op internet steen en been over de vakantieparken. Daarom schakelde Gillis eerder dit jaar de bekende schoonmaakexpert Rob Geus in. Die was ook niet te spreken over de hygiëne op de parken, is te zien in de bewuste aflevering van Massa is Kassa.
Voordeel is wel dat je weinig betaalt voor een overnachting in een Oostappenhuisje. Gillis’ „massa is kassa” betekent in de praktijk dat hij héél veel slaapplaatsen aanbiedt, zo’n dertienduizend, voor een kleine prijs. Voor drie nachten met twee personen betaal je nu in het voorjaar zo’n 200 euro.
Dochter Inge Gillis (29) zegt dat haar vader deze bedrijfsvoering niet alleen bepleit voor de ‘kassa’, maar ook vanuit het idee dat vakantie voor iedereen moet zijn. „Hij vindt dat óók mensen die weinig te besteden hebben, hier naartoe moeten kunnen komen.”
Gillis probeert ook op andere manieren iets van liefdadigheid te laten zien. Zo ving hij in de vluchtelingencrisis van 2016 op een aantal van zijn parken 1.200 asielzoekers op. En hij was vele jaren hoofdsponsor van het ‘VerwenEvent’, een jaarlijks, gratis weekend voor gehandicapte kinderen op Oostappenpark Prinsenmeer. Met onder meer ijsjes, clowns en een goochelaar.
Het lijkt lastig te verenigen: de vermeende criminele ondernemer die iets goeds wil doen voor gehandicapte kinderen. Toch denken de meeste mensen die NRC sprak, ook mensen met wie hij niet op goede voet staat, dat hij dat écht uit goeiigheid deed, en er niets aan verdiende.
Met de vluchtelingen lijkt dat anders te zitten. In een video uit 2016 leidt hij Quote rond op een van de parken waar vluchtelingen worden opgevangen. Gevraagd naar waar die vandaan komen, zegt Gillis, kijkend naar een groep asielzoekers: „Ik denk Syrië. Ik denk Iran. Irak, zo te zien.” Hij vindt ook dat ze uiteindelijk weer terug moeten „naar het land waar ze vandaan komen”.
In dezelfde video zegt hij dat hij de opvang vooral voor „het maatschappelijke” doet. „Ik ben een man met een hart.” Maar in een artikel becijferde Quote dat Gillis zo’n 5,7 miljoen euro moet hebben verdiend aan de opvang van de asielzoekers.
Sinds kort is Gillis vakantiepark Prinsenmeer dus kwijt. Eind 2022 had hij al twee van zijn vakantieparken beleend, meldde Quote. En volgens dat blad had het moederbedrijf van de Belgische Oostappenparken eind vorig jaar nog geen 800 euro in kas. Hoe zijn Nederlandse financiële plaatje er precies uitziet, is niet duidelijk, omdat Gillis al jaren geen jaarrekeningen heeft ingeleverd bij de Kamer van Koophandel (wat wel moet volgens de wet).
Intussen floreert zijn realitysoap nog steeds. In de eerste aflevering van het nieuwe seizoen is hij met zijn nieuwe liefde Wendy van Hout op vakantie in Italië. Voor zijn camper zit hij ’s ochtends iets op zijn telefoon te lezen.
„Ik zat net weer zo’n kloteartikel te lezen van de Quote”, zegt hij tegen Van Hout die de camper uit komt lopen. „SBS6-ster Peter Gillis verdacht van belastingfraude’.”
Hij laat het lezen aan Van Hout. Die zucht.
Gillis: „Ja, ze proberen oe gewoon kapot te schrijven, want kijk: je bent eigenlijk al veroordeeld.”
Van Hout probeert hem gerust te stellen en zegt dat dat nu eenmaal is hoe de media werken.
Gillis maakt een wegwerpgebaar met zijn hand. „Ja, daarom ben ik ook blij dat ik effe in Italië zit. We gaan ontbijten, schat.”
Leeslijst