Het ‘feestje’ op de huizenmarkt is nu echt voorbij

Posted on January 12, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Huizenmarkt De prijsdaling van koopwoningen was na de zomer al zichtbaar. Voor het eerst in negen jaar zijn de prijzen nu ook op jaarbasis gedaald. Daarmee is de kentering op de woningmarkt nu echt een feit.

Mirjam Remie

12 januari 2023 om 10:53

Leestijd 3 minuten

Vrijstaande huizen werden afgelopen kwartaal 19 procent minder verkocht dan een jaar eerder. — **Vrijstaande huizen** werden afgelopen kwartaal 19 procent minder verkocht dan een jaar eerder.

Foto Remko de Waal/ANP

Er staan meer dan twee keer zo veel woningen te koop als een jaar geleden, ze kosten minder en het duurt veel langer voordat ze verkocht zijn. Op de hypotheekrente na, die in dat jaar ongeveer vier keer zo hoog is geworden, staat de wereld er voor de huizenkoper dus beter voor.

Dat is zo’n beetje de samenvatting van de cijfers over het laatste kwartaal van 2022 door de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM), waarbij 70 procent van de makelaars bij aangesloten. Daarmee is de kentering op de woningmarkt nu echt een feit – what goes up, must come down, luidt de wetmatigheid.

Voor het sinds negen jaar dalen de huizenprijzen nu ook op jaarbasis: de prijs van een koopwoning (geen nieuwbouw) lag gemiddeld 6,4 procent lager dan een jaar geleden. In het derde kwartaal van vorig jaar daalde de gemiddelde huizenprijs weliswaar al met 5,8 procent, de grootste daling op kwartaalbasis ooit gemeten, maar jaar-op-jaar was toen nog sprake van een lichte stijging. Ook dat feestje is nu ten einde.

Voor zover het überhaupt een feestje was: de recente prijsstijgingen waren zó hoog, vorig jaar zelfs 21 procent, dat ze voor steeds minder huizenzoekers waren bij te benen. En toch stonden ze voor een woning nog in de rij – vaak zelfs letterlijk. Maar nu de hypotheekrente stijgt en media spreken van een ‘razendsnelle afkoeling’, is van hun gretigheid een stuk minder over.

Vijf opvallende cijfers uit de NVM-rapportage.

23 procent

In het laatste kwartaal van 2022 zijn 23 procent méér vrijstaande woningen te koop gezet dan een jaar eerder. Over dezelfde periode bezien zijn er 19 procent minder vrijstaande woningen verkocht. Ook als je kijkt naar alle woningtypen samen, zijn meer huizen te koop gezet dan een jaar geleden (14 procent) en minder verkocht (8 procent).

Terwijl mensen de afgelopen jaren meestal eerst een huis kochten en dan pas verkochten, is die volgorde nu omgedraaid, aldus de NVM. In de huidige markt is de vraag hoe je je huis verkoopt spannender dan de vraag of je een nieuwe woning zult vinden.

Dat gaat het sterkst op voor het dure segment – een tendens die gebruikelijk is bij een neerwaartse kentering van de huizenprijzen. In de duurste huizen wonen namelijk vaak doorstromers die hun verhuizing kunnen uitstellen als hun woning niet meer opbrengt wat-ie eerst waard was. En op de grootste hypotheekbedragen heeft een hogere rente netto het meeste effect. In het vierde kwartaal van 2022 zijn liefst 40 procent minder woningen van boven de miljoen euro verkocht dan een jaar eerder, aldus de NVM.

Lees ook: Kopers zijn kieskeuriger geworden en regionale verschillen zijn groot

Neem de cijfers over de gemeente Amsterdam, die Makelaarsvereniging Amsterdam donderdag naar buiten bracht. De grootste prijsdaling was te zien bij vrijstaande huizen: de vierkantemeterprijs lag daar 19 procent lager dan in het derde kwartaal. Een kanttekening is dat het om niet meer dan 23 verkochte huizen gaat – zo veel vrijstaande woningen zijn er niet in Amsterdam. De overgrote meerderheid van de verkochte woningen (1.741 van de 1.980) in de hoofdstad betrof appartementen – en daarvan daalde de vierkantemeterprijs ‘slechts’ 3,6 procent.

30 procent

Van de woningen tussen de 150.000 en 200.000 euro zijn er 30 procent méér verkocht dan een kwartaal eerder. Terwijl het hogere segment stokt, grijpen mensen in het lagere segment juist hun kans; hier was de schaarste de afgelopen jaren het grootst. In de NVM-cijfers is te zien dat afgelopen kwartaal méér woningen tot drie ton zijn verkocht dan een jaar eerder. Vanaf die prijs begint het aantal transacties te dalen, vanaf 750.000 euro zelfs aanzienlijk: met meer dan 20 procent.

De heel voordelige en de behoorlijk dure woningen maken dan weer niet zo’n groot deel uit van de koopwoningmarkt. Van alle verkochte woningen kostte 4 procent minder dan twee ton en 8 procent meer dan 7,5 ton.

64 dagen

Een woning staat nu gemiddeld 64 dagen te koop. Dat is flink meer dan jaar geleden: toen waren het 44 dagen. Inmiddels staat 1 op de 5 woningen tot een half jaar te koop, veel meer dan een jaar geleden: toen was het er 1 op de 11.

Ook wordt steeds minder overboden. Afgelopen kwartaal gebeurde dat bij 45 procent van de verkochte woningen, een kwartaal eerder bij twee derde. Er is nauwelijks nog verschil tussen de vraagprijs en de betaalde prijs. Een jaar geleden lag de koopprijs nog 9 procent boven het bedrag waarvoor de woning werd aangeboden.

498.000 euro

De mediane vraagprijs van een nieuwbouwwoning is 498.000 euro. Dat is een stuk meer dan voor een bestaande woning, waarvoor 407.000 wordt betaald. Volgens de NVM is dat één van de oorzaken van achterblijvende verkopen van nieuwbouw. Het aantal verkochte nieuwe huizen lag afgelopen kwartaal op het niveau van dat tijdens de kredietcrisis, alweer zo’n veertien jaar terug. Dat het aantal te koop gezette nieuwbouwwoningen afneemt, zie je niet aan het aanbod. Dat is namelijk door het lage aantal verkopen toegenomen. In driekwart jaar is het aantal beschikbare nieuwbouwwoningen verdubbeld tot 18.700, het hoogste aantal sinds eind 2015.

7 procent

De gemiddelde vraagprijs van woningen die in het vierde kwartaal te koop zijn gezet, ligt 7 procent hoger dan een jaar geleden. Dat is frappant, aangezien de transactieprijs (de prijs waarvoor de woning wordt verkocht) toch zeker al een tijdje daalt. Het duidt erop dat eigenaren nog niet gewend zijn aan de nieuwe markt. Ze hebben last van zogeheten verliesaversie: weerstand om hun huis tegen een lagere prijs te verkopen dan wat de woning eerder waard was. „Wanneer de vraagprijzen te veel uit de pas gaan lopen met de verkoopprijzen, zal de kans groter worden dat het veel langer duurt om de woning te verkopen en prijst de verkoper zichzelf uiteindelijk uit de markt”, merkt de NVM nuchter op.

Pro-Palestijns protest op Mediapark, omdat NOS ‘Israëlisch frame’ zou overnemen

admin
November 26, 2024
0

Actiegroep XR Justice Now, een tak van klimaatgroep Extinction Rebellion, protesteert dinsdagochtend bij het NOS-gebouw op het Mediapark in Hilversum. Ongeveer twintig demonstranten, sommigen gehuld in witte pakken met afdrukken van rode handen erop, scanderen „NOS, schande, bloed aan je handen”. Ook hebben ze spandoeken aan het gebouw opgehangen met de leuzen „NOS stop legitimatie van genocide” en „Taal is niet neutraal”. Drie aan elkaar vastgeketende actievoerders met gezichtsbedekking liggen voor de ingang.

De actiegroep vindt dat de publieke omroep geweld en genocide „legitimeert”, omdat het „klakkeloos” de „Israëlische framing” zou overnemen, zo is te lezen in een verklaring op de Instagram-pagina van de groep. XR Justice Now geeft in de verklaring geen voorbeelden van de gehekelde berichtgeving.

NOS ontstemt

De demonstranten roepen de NOS op om „haar plicht” na te komen door op een „onbevooroordeelde en waarheidsgetrouwe” manier verslag te doen van de situatie in het Midden-Oosten. Ze vinden dat de woordkeuze van NOS-journalisten „direct invloed” heeft op de werkelijkheid.

De NOS is niet te spreken over de actie. “Over onze journalistieke keuzes of ons woordgebruik gaan we altijd graag met iedereen in gesprek. Dit is alleen niet de manier”, laat Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws weten. „Ik vind het onaanvaardbaar dat deze demonstranten de toegang tot onze redactie vanochtend blokkeren, en dat mijn collega’s zich onveilig voelen,” zegt ze.

Politie aanwezig

De politie is aanwezig, maar grijpt vooralsnog niet in, schrijft de NOS. Volgens een woordvoerder van de publieke omroep heeft het protest geen invloed op de programmering.

De subgroep van Extinction Rebellion zegt ook de aandacht te willen vestigen op de „systematische Israëlische aanvallen” op journalisten die volgens de actiegroep als „oorlogsmisdaden” moeten worden bestempeld. XR Justice Now had het protest live uitgezonden op Instagram en trok zo’n twintig kijkers.

Politie op twee gevallen na tevreden over optreden tijdens pro-Palestijnse studentenprotesten UvA

admin
November 26, 2024
0

De politie heeft tijdens de studentenprotesten op campussen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) afgelopen voorjaar in twee gevallen buitenproportioneel geweld gebruikt tegen pro-Palestijnse demonstranten. Dat concludeert de politie op basis van een intern onderzoek. In het algemeen zou het geweld „goed toegepast” en „uitlegbaar” zijn geweest, schrijft de politie.

In navolging van grootschalige studentenprotesten op campussen in de Verenigde Staten, organiseerden Nederlandse pro-Palestijnse actiegroepen afgelopen voorjaar ook demonstraties in Amsterdam. Zowel op de Roeterseilandcampus als bij Oudemanhuispoort, twee locaties van de UvA, kwamen honderden demonstranten samen met de intentie om daar te overnachten. Ze zetten tenten op, brachten eten mee en wierpen barricades op om de politie tegen te houden. Op beide locaties gebruikte de politie geweld om de demonstranten uiteindelijk weg te krijgen.

‚Naar de grond gewerkt’

In één geval zou een politiemedewerker zijn uitgescholden voor „vuile kankerlijer”, waarna de agent de persoon „naar de grond werkte”. Dat had niet mogen gebeuren, stelt de politie. In het andere geval zou een agent van de Mobiele Eenheid (ME) meermaals een demonstrant hebben geslagen met de wapenstok terwijl die geen kant op kon en geen gevaar vormde. Ook dit vond niet „binnen het wettelijk kader” plaats, oordeelde de hulpofficier van justitie.

In totaal hebben 59 mensen klachten ingediend vanwege het politieoptreden bij de UvA-protesten. In meer dan de helft van de gevallen kwamen die van mensen die de demonstraties niet zelf hadden bijgewoond maar filmpjes hadden gezien. Met die klachten doet de politie niets. De overige klachten, van mensen die fysieke of emotionele schade zeggen te hebben opgelopen, leidden uiteindelijk tot vier aangiften, die het OM nog moet wegen.

De Amsterdamse politiechef Peter Holla schrijft in een brief naar de veiligheidsdriehoek dat hij het betreurt als mensen nog steeds last hebben van het politiegeweld. Hij vraagt ook om begrip voor de agenten. „Agenten zijn bekogeld met stenen en zwaar vuurwerk, werden met brandblussers in hun gezicht gespoten en werden zelfs aangevallen met ammonia.” Tien agenten zijn gewond geraakt, van wie één blijvende tinnitus heeft opgelopen.

Tv-recensie | Laat quizmarathondeelnemers af en toe even op hun rug liggen en naar de wolken kijken

admin
November 26, 2024
0

„Laat de mensen maar leven, als ze dat willen, en daarna doodgaan, ieder op zijn beurt”, schreef Wisława Szymborska in 2002. „Zij, de wolken, hebben met heel dat vreemde gedoe niets te maken.” De woorden van de Poolse dichteres stonden aan het eind van Even lucht (EO) in de wolken geschreven, als een wijsheid die de korte documentaire in perspectief moest plaatsen. De afgelopen twintig minuten waren gevuld geweest met beelden van mensen die op hun rug in de achtertuin, op een grasveld of naast een kippenhok lagen. Op verzoek van de documentairemakers namen ze daar de tijd om midden op de dag hun blik omhoog te keren. Met hun ogen op de wolken vertelden ze waar hun gedachten nu naartoe gingen.

Bij de jonge deelnemers richtten die gedachten zich vooral op de toekomst en alle angsten en verlangens die daarbij kwamen kijken, terwijl de oudere deelnemers veelal terugblikten op het verleden: soms tevreden, soms met spijt. De thema’s die de wolkenkijkers bezighielden varieerden van behapbaar en concreet tot beangstigend groot. Latrelaties en terminale ziektes, vliegvakanties en klimaatverandering. Ik kwam er niet over uit of ik dat troostrijk of juist beangstigend vond: het idee dat je die dromen en zorgen met zo veel mensen deelt. En dat het de wolken die aan je voorbijtrekken uiteindelijk worst zal wezen hoe veel van je dromen en nachtmerries werkelijkheid worden.

Omdat maandag me wat vroeg leek voor een existentiële crisis ruilde ik de wolken in voor SBS6 (in jargon noemen we dit ook wel een ‘vibe shift’). Daar is sinds vorige week iedere avond Lotto De Quizmarathon (Talpa) te zien – of, in de woorden van presentator Rob Kamphues: „Het grootste quizevenement uit de Nederlandse tv-geschiedenis”, bestaande uit „zo’n 32 uur lang alleen maar quizen, quizen en nog eens quizen, met een selectie van de meest fanatieke quizfanaten .” Die quizfanaten nemen de uitdaging ontroerend serieus en worden behandeld als ware artiesten. Niet alleen kunnen ze backstage gebruikmaken van „speciale faciliteiten”, waaronder een ijsbad, een hometrainer en een doos Trivial Pursuit; ze mochten van tevoren ook een rider (wensenlijst) inleveren met „etenswaar die goed is om supergefocust de 32 uur durende marathon door te komen.” Zo kan het dat ze tussen de quizrondes door met een verhit hoofd de coulissen inlopen terwijl ze dingen zeggen als: „Het is nu tijd voor de hummus.”

Spijtig is het wel dat de marathon is opgeknipt en uitgesmeerd over meerdere weken. Dat geeft je als kijker de gelegenheid om je avond na avond iets slechter te voelen over je groeiende ongeduld. Want geef toe: je kijkt niet voor de triviafeitjes. Je kijkt omdat je wil zien hoe lang het duurt voor de hummus uitwerkt en de eerste uitgeputte quizfanaat van de hometrainer dondert.

Slaaptekort

Misschien dat de bedenkers van het format voorvoelden dat veel kijkers om die reden pas bij de laatste afleveringen aanhaken, als het slaaptekort van de kandidaten het best zichtbaar wordt. Dat dat de reden is voor het extra drama-element dat ze hebben toegevoegd: de kandidaten delen zich steeds op in twee teams, en aan het eind van elke ronde stemt het verliezende team een van de eigen leden weg. Het weggestemde lid mag dan weer zelf een ander teamlid aanwijzen om het tegen op te nemen in een duel. Wie verliest, vertrekt.

Al dat gehannes met messen in ruggen leidde in aflevering één al tot betraande oogjes bij de weggestemde deelnemer. Zo’n deelnemer zou je eigenlijk ook even buiten op zijn rug moeten leggen, vind ik. Voor een beetje perspectief. „Laat de mensen maar quizzen, als ze dat willen”, zou je tegen hem moeten zeggen; „en daarna weggestemd worden, ieder op zijn beurt. Zij, de wolken, hebben met dat hele vreemde gedoe niets te maken.”

Luister naar