De Nederlandse versie van het Engelse boek Endgame, van royalty-auteur Omid Scobie, heeft voor flink wat opschudding gezorgd in het Britse koningshuis. Waar Endgame mysterieus blijft over de chaos binnen de Britse monarchie, windt Eindstrijd er geen doekjes om: in de vertaling worden per abuis twee namen genoemd van Britse koningsleden die racistische uitspraken hadden gedaan.
De uitspraken gingen over Archie, de destijds ongeboren zoon van prins Harry en Meghan Markle. In de Nederlandse editie van het boek worden koning Charles en prinses Kate genoemd als de twee familieleden die uitspraken deden over de huidskleur van Archie. In de passage waarin dit wordt vermeld, staat dat er „meerdere gesprekken” waren geweest binnen de familie, zonder Meghan en Harry, waarin „zorgen werden geuit” over de donkere huidskleur die hun ongeboren zoon zou hebben „en hoe dat zou overkomen” voor het Britse koningshuis.
Boek uit de schappen
Hoewel deze passage ook in de originele versie van het boek voorkomt, worden alleen in de Nederlandse vertaling de namen van Charles en Kate genoemd. Hoe dat heeft kunnen gebeuren, weet Scobie niet. Waar de schuld in eerste instantie werd gelegd bij het vertaalproces, blijkt uit een vergelijking van de Engelse en Nederlandse tekst niet dat het gaat om het door elkaar halen van sommige zinnen of woordenschat; de regel waarin Kate en Charles worden genoemd bestaat niet in de Engelse versie. Het is dus niet verkeerd vertaald, maar lijkt te zijn toegevoegd.
De Nederlandse uitgever van Eindstrijd, Xander Uitgevers, heeft het boek meteen uit de schappen gehaald toen bekend werd dat deze namen werden vermeld. In een korte verklaring zegt de uitgeverij alleen dat er een fout is ontstaan in de Nederlandse editie, en dat wordt gewerkt aan een rectificatie. Scobie zegt dat momenteel wordt onderzocht hoe de twee namen in de Nederlandse versie terecht zijn gekomen. Wel zegt de auteur dat de informatie over de racistische uitlatingen niet alleen bij hem bekend is. „Journalisten in Fleet Street [synoniem voor Britse pers, red.] kennen deze namen al heel lang. We hebben allemaal een soort gedragscode gevolgd rondom de manier waarop we erover praten.”
Ophrah Winfrey
Tijdens een spraakmakend interview met Oprah Winfrey in maart 2021, waarin Meghan en Harry voor het eerst openlijk vertelden over de reden achter hun vertrek uit de koninklijke familie, beweerde Meghan al dat minstens één lid van de koninklijke familie deze gesprekken had gevoerd. Het interview wakkerde de al langer bestaande discussie over racisme in het Britse koningshuis nog meer aan.
Maar verder dan dat gingen zowel Harry als Meghan niet; het echtpaar weigerde te zeggen wie binnen de koninklijke familie deze uitspraken had gedaan. Toen Winfrey Harry vroeg naar het gesprek over de huidskleur van hun kinderen, waar Meghan haar eerder over had verteld, antwoordde Harry: „Daar zal ik nooit iets over meedelen”.
De inmiddels overleden koningin Elizabeth reageerde in een korte verklaring op de beschuldigingen van racisme. Hoewel het paleis de kwestie „zorgwekkend” noemde, liet het ook doorschemeren dat hier volgens de koninklijke familie niets van klopte: „Hoewel sommige herinneringen anders zullen zijn, zullen ze serieus genomen worden en door de familie achter gesloten deuren aan de orde worden gesteld.”
Sinds het interview met Oprah Winfrey was twee jaar lang de vraag: welke royals maakten zich zorgen over Archies huidskleur? Meghan weigerde het bij Winfrey al te zeggen, omdat dat volgens haar „erg schadelijk voor hen zou zijn”. Maar nu lijkt de geest toch uit de fles, en probeert het Britse koningshuis de schade met man en macht te beperken.
