Deense hitserie over de elektrische krulspeld

‘Als een vrouw mijn kapsalon binnenkomt wil ze getransformeerd worden tot een jongere betere versie van zichzelf. Eleganter, interessanter. Ze wil een filmster zijn, niet iemand die Axel heet.” Kapper Frans weet het zeker: een krulspeld vernoemd naar een man, daarmee ga je de wereld niet veroveren. En dus verzint hoofdrolspeler Axel Byvang (Morten Hee Andersen) een andere naam voor zijn gloednieuwe uitvinding: ‘Carmen Curlers’.

Tja. De elektrische krulspeld. Wie maakt daar nou een tv-serie over? Nou, de Deense publieke omroep DR dus. Samen met scenarioschrijfster Mette Heeno (Snow Angels, Splitting Up Together) en een heel team werd er flink geïnvesteerd in dit waargebeurde verhaal over de Deen Arne Bybjerg Pedersen, een radioverkoper uit het provinciestadje Kalundborg die in 1963 de elektrische krulspeld op de markt bracht. Met succes, het eerste seizoen van Carmen Curlers, dat begin vorig jaar in Denemarken werd uitgezonden, was meteen een hit. Inmiddels heeft de serie – het tweede seizoen was recent op de Deense tv – al de nodige prijzen binnengesleept, en terecht. Het uitzonderlijke verhaal van Pedersen is op een uiterst onderhoudende manier verfilmd. Pedersen heet in de serie Axel Byvang (en die lijkt verdomd veel op de echte Pedersen). Daarnaast zijn kapper Frans (Nicolai Jørgensen) en Birthe Windfeld (Maria Rossing), een stugge boerin die een boerderij runt, de hoofdpersonen in dit luchtige drama.

Loeihete was

Vanaf de eerste aflevering volgen we Birthe die, wanneer haar echtgenoot Jorgen ernstig ziek blijkt, op zoek gaat naar werk om zijn dure behandeling te kunnen bekostigen. Na vijfentwintig jaar op de boerderij te hebben gewerkt stapt ze op Axel af die, experimenterend met zijn elektrische krulspeld, geen aandacht heeft voor zijn noodlijdende radio en tv-zaak. Op verbeten toon dwingt ze Axel haar aan te nemen: ‘Ik poot, zaai, ploeg en oogst (…) Ik verzorg vee, was af, doe de was en kook. En mijn kinderen zijn schoon, hebben te eten en zijn beleefd. Denkt u nu echt dat ik geen televisies kan verkopen?’ Axel gaat overstag en zet ondertussen alles op het spel om zijn ‘briljante uitvinding’ aan de man te brengen. Tegenslagen bezorgen hem de nodige kopzorgen. Inderdaad kleven er nogal wat problemen aan zijn nieuwe product. In tien minuten thuis een krul in je haar kunnen draaien is natuurlijk leuk, maar wat als er loeihete was uit zo’n speld op je hoofdhuid drupt? Nee, distributeurs zien maar weinig in zo’n vreemd product, maar Axel geeft niet op.

Grootheidswaanzin

Inderdaad, Axel lijdt aan grootheidswaanzin, maar, zoals ook gold voor uitvinder Arne Bybjerg Pedersen: alleen een gek kan de wereld veroveren. Uiteindelijk werd de echte Carmen Curlers een groot succes – de krulspeldenfabriek, die in 1964 werd gebouwd, behoorde in de jaren zestig tot een van de snelst groeiende bedrijven wereldwijd met, met in de hoogtijdagen 3.500 werknemers. Zover is het nog niet in dit eerste seizoen van Carmen Curlers, mede omdat scriptschrijver Heeno zich vooral op de emotionele ontwikkeling van de hoofdpersonages richt. Axel blijkt als roodharige jongen flink te zijn gepest op een elitaire kostschool – zijn bijnaam ‘Golden Axel’ heeft hij niet zomaar gekregen. Ook Birthe, die uiteindelijk het personeelsbeleid in de fabriek zal gaan voeren, moet zich losmaken uit een conservatief milieu, net als kapper Frans die, na de nodige schroom, uit de kast komt. De scènes waarin Nicolai Jørgensen als de gekwelde Frans zijn eerste seksuele ervaringen met een man opdoet, zijn uiterst ontroerend. En zo zijn er in deze serie nog heel wat personages die ontsnappen aan de benauwende spruitjescultuur van de jaren vijftig.

Carmen Curlers vertelt dan ook niet alleen het verhaal van de elektrische krulspeld, maar staat ook voor een periode van economische groei (voor iedereen een ijskast, wasmachine en een tv) en sociale vooruitgang. Het is dit bredere verhaal, in combinatie met uitstekend acteerspel, sterke enscenering en speels montage- en camerawerk waarmee een overtuigend en vooral hoopvol tijdsbeeld wordt neergezet. Niks geen suffe haarnetjes en papillotten meer, draai zelf die krul in het haar en dans op ‘Love Me Do’!