De VVD kreeg nu de kans om stevig over te komen in de campagne – en royeerde Soumaya Sahla als lid

Hoe weinig de VVD nog te maken wilde hebben met partijlid Soumaya Sahla, ooit veroordeeld als lid van de terroristische Hofstadgroep, bleek twee weken geleden in het vragenuur in de Tweede Kamer. PVV-leider Geert Wilders wilde van Dilan Yesilgöz, VVD-lijsttrekker en demissionair minister van Justitie, weten of Sahla nog steeds adviseur was van de VVD, zoals ze volgens hem de zaterdag ervoor op de radio had gezegd. Yesilgöz zei dat dit niet zo was. En wat in haar antwoorden aan Wilders vooral opviel: Soumaya Sahla was voor Yesilgöz heel consequent „betrokkene”. Ze noemde haar naam niet één keer.

Deze maandag werd bekend dat de VVD Soumaya Sahla heeft geroyeerd als lid, naar aanleiding van nieuws in HP/De Tijd: volgens familie van ex-VVD-leider Frits Bolkestein heeft Sahla hem minstens 85.000 euro „ontfutseld”. Bolkestein had Sahla jarenlang onder zijn hoede, hij vond dat ze na de veroordeling en het uitzitten van haar gevangenisstraf een nieuwe kans verdiende. Soumaya Sahla zegt in HP/De Tijd dat Bolkestein haar het geld heeft gegeven „om mij te helpen mijn talenten te ontplooien”: hij betaalde haar huur en de kosten van levensonderhoud toen ze was gaan promoveren en geen eigen inkomsten had. Volgens de VVD heeft de familie van Bolkestein gelijk.

Het is de tweede keer dat de VVD midden in een verkiezingscampagne te maken krijgt met nieuws over Sahla: in januari 2022, twee maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen, was Wilders in de grote debatzaal van de Tweede Kamer ook al over haar begonnen. Soumaya Sahla was toen lid van het thematische partijnetwerk Veiligheid en Justitie en VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans wist zich daar zichtbaar geen raad mee. Het zat de VVD vooral dwars dat Sahla, die zichzelf ‘gederadicaliseerd’ noemt en ook optreedt als ‘deradicaliserings-expert’, nooit publiekelijk afstand had genomen van haar verleden als lid van de Hofstadgroep.

Dat deed ze daarna wel: ze liet weten dat ze „de keuzes” die ze had gemaakt betreurde, en had het over „zwarte bladzijden” in haar leven.

‘Ook míjn partij’

Een jaar later vertelde ze in een interview in het AD dat ze dit onder druk van de VVD had gedaan. Ze vertelde over de persoonlijke bemoeienis van VVD-leider Mark Rutte, onthulde sms’jes van hem en het hoofd voorlichting van de VVD, Kees Berghuis, en zei dat de tekst van haar verklaring door de VVD was voorbereid. Ze zei ook dat ze weer wilde gaan meedoen in de VVD. Ze wilde haar „bijdrage leveren”. „De VVD is ook mijn partij.”

Daar dachten ze bij de VVD sinds die tijd heel anders over. Iemand die met zo’n verhaal kwam in een krant, hoefde wat de partijtop betreft niet meer te rekenen op een warme ontvangst, laat staan op de kans om weer een ‘bijdrage’ te leveren. De afstandelijke manier waarop Yesilgöz het twee weken geleden over haar had, valt zo goed als zeker daardoor te verklaren – al kan ook de aanstaande publicatie in HP/De Tijd een rol hebben gespeeld. In het radioprogramma dr Kelder en Co, zaterdag 14 oktober, had Soumaya Sahla gezegd dat ze „nog steeds betrokken” was bij de VVD, en ze noemde haar lidmaatschap van het thematische VVD-netwerk Migratie en Integratie. Volgens haar „een buitengewoon belangrijk netwerk binnen de VVD”.

Volgens familie van ex-VVD-leider Frits Bolkestein heeft Sahla hem minstens 85.000 euro „ontfutseld”

Zo zag Yesilgöz, in het vragenuur, het overduidelijk niet. Ieder VVD-lid, zei ze tegen de Kamerleden, kan aan die netwerken meedoen. „Dat is iets heel anders dan officieel adviseur zijn.”

Door het nieuws over het geld van Bolkestein hoeft de VVD zich niet opnieuw te verdiepen in de rol die Sahla nog wel of niet meer heeft als actief partijlid. De „tweede kans” die Sahla volgens partijvoorzitter Eric Wetzels had gekregen, heeft ze „verprutst”. Midden in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november kan de partij nu dus ferm overkomen door haar het lidmaatschap te ontnemen.

Wetzels deed er in zijn reactie in HP/De Tijd nog een schepje bovenop door aan te kondigen dat het partijbestuur de statuten misschien wil aanpassen: „Om te regelen dat in ieder geval veroordeelden van terroristische of zedenmisdrijven nooit lid kunnen worden van de partij.”

Mocht Wilders van plan zijn geweest om in verkiezingsdebatten weer over haar te beginnen: die kaart heeft hij nu niet meer in handen.

Ook BBB-link

Bij BBB hadden ze in het vragenuur extra goed opgelet: Caroline van der Plas en haar naaste medewerker Henk Vermeer wisten al dat het verhaal in HP/De Tijd ook over hun partij zou gaan. Soumaya Sahla was een vriend en collega van een defensie-adviseur van de BBB, Roy de Ruiter, die op zijn beurt weer bevriend was met de nummer drie op de kandidatenlijst van BBB: luitenant-kolonel Gijs Tuinman. Voor BBB was Sahla volgens dat artikel op zoek gegaan naar BBB-kandidaten voor een mogelijk ‘zakenkabinet’, zoals Van der Plas graag wil. Ze had Esther van Fenema gepolst, psychiater en columnist.

BBB moest niets hebben van de bemoeienis van Sahla en heeft voorlopig het contact met Roy de Ruiter „bevroren”, zegt Henk Vermeer tegen NRC. „Al heeft hij echt nooit gepoogd om ons te beïnvloeden.” Met Soumaya Sahla zelf heeft hij, zegt hij, nooit contact gehad. „Caroline ook niet.” „Wij hebben ook helemaal niemand gevraagd om voor ons te gaan ronselen. Dat doen we zelf wel.”

Lees ook
VVD aarzelt: hoe verder met Sahla?