N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
De bestuursrechter in Roermond draait strafontslag van drie agenten terug omdat de korpsleiding ten onrechte geen advies inwon over grondrechten.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data106629706-126fa7.jpg)
Drie wijkagenten van het basisteam Horst/Peel en Maas van de politie in Limburg zijn in oktober 2020 door de leiding ten onrechte met strafontslag gestuurd wegens ernstig plichtsverzuim. Twee agenten kregen wel terecht ontslag.
Dat oordeelt de bestuursrechter in Roermond vrijdag. Het ging om het grootste disciplinaire massaontslag uit de geschiedenis van de Nationale Politie.
De politiemensen werden drie jaar geleden de laan uitgestuurd omdat ze zich volgens de politietop bezondigden aan „pesterijen, ondermijnend gedrag, intimidatie, schending van het ambtsgeheim en misbruik van bevoegdheden”.
Agenten stuurden elkaar grensoverschrijdende WhatsApp-berichten. Ze roddelden over hun superieuren in een appgroep die Game of Thrones heette. Ze deelden ook foto’s van overleden slachtoffers of gewonde verdachten en voorzagen die van kwetsend commentaar.
Vrijheid van meningsuiting
De rechtbank is van oordeel dat de gestuurde WhatsApp-berichten en het commentaar bij de gedeelde foto’s onder het recht op vrijheid van meningsuiting vallen. Daarom had de onafhankelijke Adviescommissie grondrechten en functie-uitoefening ambtenaren (Agfa) om advies moeten worden gevraagd. Dit had de korpschef moeten doen vóór het nemen van het besluit tot strafontslag. Dat is in deze zaken niet gebeurd. Dit betekent dat het strafontslag volgens de rechters niet gebaseerd kan worden op het versturen van die grensoverschrijdende WhatsApp-berichten aan collega’s.
Sommige verweten gedragingen zoals schending geheimhoudingsplicht, respectloos handelen en schending van de privacy door het rondsturen van foto’s leveren wel plichtsverzuim op maar deze feiten zijn volgens de rechter niet voldoende grond voor ontslag.
De rechtbank is ook van oordeel dat er bij de politie in dit basisteam sprake was van „een gebrek aan leiding en begeleiding”. Dat moet meewegen in het voordeel van deze drie agenten. „In deze drie zaken moet de korpschef dus een nieuwe beslissing nemen. Het is aan de korpschef om te kiezen wat te doen: óf het strafontslag intrekken en daarover eerst advies van de Agfa vragen óf een lichtere straf opleggen”, aldus de rechtbank.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/12/data94373688-0f076f.jpg)
Twee agenten zijn wel terecht ontslagen. Dit komt omdat deze agenten ook verweten wordt een vals proces-verbaal te hebben opgemaakt. Een van de twee heeft een valse Meld Misdaad Anoniem (MMA)-melding gedaan. Hij appte naar een collega: ‘ik maak wel ff melding gaan we volgende week ff bezoekje brengen’. Onacceptabel, achten de rechters dit. „Het is volstrekt buiten de orde dat de politie zelf meldingen maakt om daarmee een doorzoeking te rechtvaardigen”. Strafontslag is hier op zijn plaats omdat de agent „de betrouwbaarheid van de politie grote schade heeft toegebracht”.
Het Openbaar Ministerie in Limburg besloot anderhalf jaar geleden dat vier van deze vijf agenten van het basisteam in Noord-Limburg worden vervolgd wegens misbruik van gezag en bevoegdheden, computervredebreuk en het vals opmaken van processen-verbaal. Het OM zegt nu te zullen gaan bekijken of de uitspraken van de bestuursrechter gevolgen hebben voor deze strafzaken.
