Gewapende man opgepakt die presentator Tim Hofman om het leven wilde brengen

Als het aan de Tweede Kamer ligt, wordt demonstreren met gezichtsbedekkende kleding verboden. Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen dienden Joost Eerdmans (JA21) en Chris Stoffer (SGP) een motie in waarin zij de regering verzoeken zo’n verbod in te voeren. Woensdag debatteert de Kamer erover met minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark (NSC).

Eerdmans wijst tegenover NRC op de „meerdere uit de hand gelopen demonstraties, zeker rondom het conflict in Gaza”. Tijdens demonstraties bij de Universiteit van Amsterdam hebben demonstranten, van wie een deel gemaskerd was, tijdens bezettingen van campussen en protesten vernieling aangericht. „Dat zijn kwalijke zaken, maar het is voor het Openbaar Ministerie heel lastig om onherkenbare mensen te vervolgen.”

Ik vind dat iedereen met open vizier moet demonstreren. Het is geen argument dat je niet wil dat je baas ziet dat je bij een demonstratie bent

Eerdmans noemt ook voetbalhooligans, Exctinction Rebellion-protesten en demonstraties van Black Lives Matter. „Het gaat me er niet om welke demonstratie goed of fout is, maar als mensen criminele feiten plegen en onherkenbaar zijn, verpesten ze het voor de rest.”

De motie van Eerdmans en Stoffer kreeg steun van ChristenUnie, FVD, CDA en de coalitiepartijen PVV, VVD en BBB. Alleen coalitiepartner NSC stemde niet mee. Woensdag wil Eerdmans van minister Uitermark weten op welke termijn zij de wetgeving aan de Kamer kan voorleggen.

„Ik vind dat iedereen met open vizier moet demonstreren. Het is geen argument dat je niet wil dat je baas ziet dat je bij een demonstratie bent”, vindt Eerdmans. Wel wil hij nog dat onderzocht wordt in hoeverre een verbod op gezichtsbedekkende kleding schadelijk kan zijn voor mensen die bijvoorbeeld demonstreren tegen buitenlandse regimes, of die „in de privé-sferen” gevaar kunnen lopen vanwege hun deelname. „Of er een uitzondering moet komen weet ik niet, dat hangt af van wat de politie en het OM erover zeggen.”

Mix van maatregelen

Sinds 2019 is gezichtsbedekkende kleding al verboden in openbare ruimtes zoals overheidsgebouwen, in het onderwijs en in de zorg. De maatregel kwam bekend te staan als het ‘boerkaverbod’, naar het islamitische gewaad dat alleen de ogen vrijlaat.

Het demonstratierecht is al langer een doorn in het oog van Kamer en kabinet, met name vanwege de Gaza- en Exctinction Rebellion-protesten van afgelopen zomer. In het regeerprogramma schrijft minister van Justitie David van Weel (VVD) dat hij met „burgemeesters, politie, OM en anderen” gaat spreken over een „optimale mix van maatregelen om vreedzame demonstraties te faciliteren maar ook kordaat op te treden tegen degenen die zich niet aan de wet houden”.

Van Weel vertelde in de Volkskrant dat hij „wil kijken of we binnen het demonstratierecht grenzen kunnen stellen”. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) gaat onderzoeken tot in hoeverre dat mogelijk is, gezien het feit dat demonstreren ligt vastgelegd in de grondwet (artikel 9: vrijheid van vergadering en betoging).

Sowieso stelt het kabinet „structureel middelen beschikbaar ten behoeve van de paraatheid van de mobiele eenheden”. Afgelopen zomer had de onderbemande Mobiele Eenheid het zwaar met het grote aantal demonstraties dat kort op elkaar volgde.

Het kabinet wil ook dat de politie meer bevoegdheden krijgt om „informatie te vergaren over potentieel grootschalige openbare ordeverstoringen”. Begin 2023 werden zes Extinction Rebellion-activisten beboet – daags vóór een demonstratie waaraan zij mee wilden doen, tot bezorgdheid van mensenrechtenorganisaties.

Delen

Mail de redactie