Dit zijn de 15 leukste musea voor kinderen deze herfstvakantie

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Musea voor kinderen De herfstvakantie leent zich uitstekend voor een bezoek aan een museum, zeker op een druiligere dag. Welke musea zijn de moeite waard voor kinderen (én ouders)? In deze gids geeft NRC vijftien tips, in willekeurige volgorde.


Foto: Nick den Engelsman

Zuid-Holland

1 Archeon In een prehistorische kano varen

Konden ze al vuur maken in de Prehistorie? Hoe vaak waste een Romein zich? En wat voor kleren droegen ze in de Middeleeuwen? Bij Museumpark Archeon in Alphen aan den Rijn kom je er vanzelf achter. Niet door alleen maar bordjes te lezen en langs nagebouwde hutjes of huizen te lopen, maar je kan ook zelf kanovaren door de prehistorie, een gladiatorengevecht uit de Romeinse tijd bekijken en leren boogschieten zoals ze in de Middeleeuwen deden.

Archeon in Alphen aan den Rijn. Info: archeon.nl

Lees ook over de Grijze Jager-dag in het Archeon: Overleven in een Middeleeuwse fantasiewereld

Zuid-Holland

2 Corpus Maak een reis door je lichaam

Wandelen door je dikke darm, luisteren naar je hart en zien hoe een splinter je huid kapotmaakt: in Corpus in Oegstgeest ga je bij de knie naar binnen en kom je er bij de hersenen weer uit. In minder dan een uurtje maak je kennis met je lichaam (alleen niet met je tenen, dus die moet je zelf maar even bekijken als je weer buiten staat). Je maakt mee wat er gebeurt met je longen als je ademhaalt, in een 5D-theater maak je een reis als rood bloedlichaampje en je merkt wat er gebeurt als je niest (een hele hoop!)

Corpus in Oegstgeest is geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar., Info: corpusexperience.nl

Limburg

3 Discovery Museum Tijdreizen door Limburg

Altijd al een keertje willen liggen op een spijkerbed? Dat kan in het Discovery Museum in Kerkrade. In dat museum kan je sowieso je lol op met allemaal proefjes, en je kan er tijdreizen. Vanuit een gondel heb je in tien minuten een enorme tijdreis gemaakt: vanaf de oerknal (toen de aarde ontstond) kom je langs de dinosauriërs, de tijd dat er steeds meer machines werden uitgevonden tot en met een blik in de toekomst. Want hoe vindt de aarde het eigenlijk dat we maar van alles bedenken en maken?

Discovery Museum in Kerkrade Info: discoverymuseum.nl

Gelderland

4 GeoFort Ga met een lift de aarde in

De vele aardlagen of verschillende klimaten uit je hoofd leren is saai. Het is veel leuker als je de aardlagen zelf kan zien of klimaatverschillen kan ervaren. Ga bijvoorbeeld met een denkbeeldige lift de aarde in en zie alle aardlagen aan je voorbij trekken. Of verdwaal in een klimaatdoolhof. Wie wil weten hoe een gebouw kan blijven staan als er een aardbeving is: ook dat kan je hier oefenen. Het museum GeoFort in Herwijnen is een fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Je leert er van alles over klimaat, energie en water.

GeoFort in Herwijnen is geschikt voor kinderen van 4 tot 12 jaar.Info: geofort.nl

Lees ook dit NRC-stuk uit 2016 over GeoFort: Als een zalm glij je het museum door

Zuid-Holland

5 Het Kinderboekenmuseum Dansen met kikker

Je kunt er het alfabet leren, kruipen door Rupsje Nooitgenoeg of dansen met Kikker en zijn vriendjes. En op de autoradio van de bus van Annie M.G. Schmidts personage Tos kun je liedjes van haar horen. Ben je een Young Adult lezer dan is er een escaperoom waar je kunt achterhalen van welk literair personage een gevonden sporttas is. Zit je tussen de Young Adult en Kikker-leeftijd in: neem een slurper, een elektronische polsband, waarmee je je eigen personages maakt. Aan het slot heb je dan je eigen verhaal bij elkaar verzameld. In Het Kinderboekmuseum in Den Haag hoef je geen boeken te lezen, maar ga je de avonturen zelf beleven. Dat lezen komt wel weer thuis.

Het Kinderboekenmuseum in Den Haag is geschikt voor kinderen van 2 t/m 18 jaar. Info: literatuurmuseum.nl

Lees een reportage uit 2020 over dit museum: Leerzamer en goedkoper dan een attractiepark

Limburg

6 Mind Mystery Houd je brein voor de gek

Terwijl je voor je gevoel echt recht doorloopt, begint alles om je heen te draaien. In het Mind Mystery museum in Horst hebben ze een Vortex. Als alles draait en beweegt, hou dan maar eens je hoofd recht. Dat is ook best ingewikkeld in het huis dat op z’n kop staat. Ook alle meubels staan op de kop… of ben jij het zelf die op de kop staat? Of je nu de weg kwijtraakt in het spiegeldoolhof of in je eigen hoofd omdat je niet meer gelooft wat je ziet: dat geeft allemaal niets, dat is namelijk de bedoeling. Een echte Mindf*ck dit museum.

Mind Mystery in Horst is geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Info: mindmystery.nl

Noord-Holland

7 Het Muiderslot Leven als een ridder

Lopen door een eeuwenoud kasteel waar echte ridders in hebben gewoond? Dat kan in het Muiderslot. Met speurtochten ga je de torens in, je kan je verkleden als echte jonkvrouw en vanaf de toren kan je kijken of alles nog wel veilig is. In de herfstvakantie logeren er echte middeleeuwse ridders op het Muiderslot (en Sinterklaas gaat er ook logeren, maar dat is later dit jaar). En soms zijn er heuse riddergevechten te zien.

Het Muiderslot in Muiden. Info: muiderslot.nl

Meer weten over de kasteeltuin? Lees dan: De goddelijke geometrie van de tuin van het Muiderslot

Utrecht

8 Nationaal Militair Museum Bestuur een tank

Van het Nationaal Militair Museum in Soesterberg is alleen al het gebouw indrukwekkend. Je kan niet alleen zien hoe de oorlog er bij de Slag bij Waterloo uitzag, hoe harnassen er in de Middeleeuwen uitzagen of hoe de laatste oorlogsdagen werden beleefd. Je kan ook veel zelf doen: een F16 experience, rijden op mini-tanks (meestal alleen in de vakanties). En wat ook leuk is: er lopen veel oud-medewerkers van Defensie rond die met veel passie over hun oude werk en de museumstukken vertellen.

Nationaal Militair Museum in Soesterberg is geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Info: nmm.nl

Lees de NRC-recensie van dit museum uit 2014: Zo voelt dat dus, oorlog voeren

Zuid-Holland

9 Naturalis Hallo T.rex, hoe gaat het?

Hoe weet je welke kleur dinosaurussen hadden, of hoe hun huid aanvoelde? In Naturalis kan je dat ontdekken in het dinolab, waar wetenschappers eindeloos bezig zijn met het sleutelen aan dinobotten die ze in de Verenigde Staten hebben opgegraven. En je kan er oog in oog staan met T. rex Trix. Wil je wat herkenbaardere dieren, dat kan ook. Je kan onder een haai doorlopen, of een olifant aankijken en door een zwerm vlinders heenlopen. Mocht je nou niks met dieren hebben: het gebouw zelf is schitterend.

Naturalis in Leiden. Info: naturalis.nl/museum

Lees de recensie uit 2019 over het vernieuwde museum: De metamorfose van Naturalis is spraakmakend en schitterend

Noord-Holland

10 NEMO Baksteen zoekt kantoorstoel

Is vies water schoon te krijgen, en zo ja hoe dan? En waarom heb ik andere oorlellen dan mijn moeder? In het wetenschapsmuseum NEMO kan je allerlei proefjes doen of het nu gaat over je eigen DNA, planeten of scheikunde. In het laboratorium krijg je een witte jas en veiligheidsbril, alsof je al een echte wetenschapper bent. Ook leuk: elke dag is er een demonstratie van een kettingreactie, dan zie je wat een bewegende kantoorstoel, knallende ballonnen en vallende bakstenen voor een effect op elkaar kunnen hebben.

NEMO in Amsterdam. Info: nemosciencemuseum.nl

In 2019 kocht NEMO voor het eerst een kunstwerk aan: De eerste aankoop van Nemo is groot en hufterproof

Overijssel

11 Oyfo Techniekmuseum Voorspel je eigen toekomst

Een tijdmachine, een bodyscan en interactieve onderzoekstafels. Het zijn een paar voorbeelden van de gadgets die te zien zijn in het Oyfo Techniekmuseum in Hengelo. Of neem AI, iedereen heeft er wel mee te maken. Kan jij het verschil nog zien tussen iets dat door een mens is gemaakt en door AI? En herken je een AI stem? Als het je niet alleen om de toekomst van AI gaat, maar wil je ook weten hoe je eigen toekomst eruit ziet: die kan je daar ook laten voorspellen.

Oyfo Techniekmuseum in Hengelo. Info: oyfotechniekmuseum.nl

Dit stuk publiceerde NRC bij de opening in 2021: Hier moet de kunst straks de techniek gaan bevragen

Utrecht

12Spoorwegmuseum Wordt zelf machinist

Ben jij benieuwd wat een machinist allemaal ziet? Is er een stuur? En wat moet die doen als een stoplicht op rood springt? In het Spoorwegmuseum in Utrecht kan je de machinistenproef doen: hoe snel reageer jij als er een wissel is of een rood signaal, rem je op tijd af voor een station of rijd je er gewoon keihard langs? Ook kan je kijken hoe vroegere machinisten een trein bestuurden. Toen de eerste treinen reden, vonden veel mensen dat eng. Een soort ijzeren monster door het landschap, dat vonden ze van de trein – terwijl die toen niet eens harder dan 30 km per uur door het land reed. Ook leuk, behalve de oude treinen en perrons, zijn de oude treinkaartjes van dik karton.

Spoorwegmuseum in Utrecht. Info: spoorwegmuseum.nl

Lees ook dit stuk over de laatste rit van de koninklijke trein: ‘Eind van een tijdperk’

Groningen

13Storyworld Van streep tot superheld

Elke superheld was ooit alleen maar een potloodstreepje. In Storyworld, een museum voor strip, games en animatie in Groningen leer je zelf strips te tekenen, animaties te maken en games te ontwerpen. Het is niet dat je lukraak begint met tekenen, je moet natuurlijk ook een verhaal bedenken. Voor een top-motionfilm is er een geluidsstudio waar je rare geluiden of stemmetjes kan opnemen. En wie geen zin heeft iets te maken, je kan ook gewoon oog in oog staan met Donald Duck of andere stripheld.

Storyworld in Groningen. Info: storyworld.nl

Lees meer over Forum Groningen: Unieke cultuurkolos voor alle Groningers

Noord-Holland

14Wereldmuseum Amsterdam Surinaams eten koken

Dansen als een filmster in Mumbai, op een markt in Marokko lopen of muziekinstrumenten bespelen die je nog niet vaak hebt gezien: in het Wereldmuseum Amsterdam junior is altijd een andere wereld te betreden. Deze herfstvakantie kan je meevaren op een boot door Busi Kondre en speel je het ‘Wat is waar?-spel’ over wat je onderweg tegenkomt in Suriname. Je ontdekt de Surinaamse keuken en doet daarvoor eerst boodschappen. Het Wereldmuseum Amsterdam is voor iedereen die een keer uit zijn eigen bubble wil treden.

Wereldmuseum Amsterdam in Amsterdam. Info: amsterdam.wereldmuseum.nl

Noord-Holland

15 Verzetsmuseum junior Hoe was de WOII voor kinderen?

Eva is Joods, Jan heeft ouders in het verzet, Nelly zit in de jeugdclub van de NSB en Henk heeft ouders die de oorlog afwachten. In het Verzetsmuseum Junior in Amsterdam ervaar je hoe het was om elke dag bang te zijn dat je opgepakt werd alleen maar omdat je Joods was, maar ook hoe het was om in een NSB-gezin te leven. Je ziet echte voorwerpen uit de oorlog, hoort radiofragmenten uit die tijd en ziet in filmpjes hoe de Tweede Wereldoorlog werd beleefd door kinderen.

Verzetsmuseum junior in Amsterdam is geschikt voor kinderen vanaf 9 jaar. Info: verzetsmuseum.org

Lees over de nieuwe opzet in het Verzetsmuseum: In verzet tegen de Duitse bezetting als mens of held?


Related Posts

Kookboekschrijver Meera Sodha: ‘Als je bij mij thuis komt eten, krijg je deze gerechten’

  • admin
  • November 14, 2024
  • 0

Na drie succesvolle kookboeken, Made in India, Puur India, Azië en een veganistische receptenrubriek in de Britse krant The Guardian verloor Meera Sodha het plezier in koken. Ze schrijft openhartig over die donkere periode in haar nieuwste boek Bij Meera aan tafel. „Ik heb heel lang in bed gelegen en maanden en maanden niet gekookt”, vertelt ze tijdens een videogesprek vanuit haar huis in Londen. De oorzaak noemt ze complex, maar de vele deadlines, een jonge baby en de coronapandemie hielpen niet. „Het was een opeenstapeling van alles in mijn leven waardoor ik mijn hoofd niet meer boven water kon houden en mijn weerstand volledig verdween.”

Het omslagpunt kwam toen ze zag dat haar man, die naast zijn baan alle zorg voor hun dochters en het huishouden op zich had genomen, brak. „Ik was zo met mezelf bezig dat ik me niet had afgevraagd hoe het met hem ging.”

Ze ging naar de keuken, pakte intuïtief wat ingrediënten, linzen, curryblad, citroengras en chilipepers, en maakte dahl. „Ik voelde een nieuwe energie in mijn vingertoppen, kon mijn longen voelen en weer ademhalen. Voor het eerst in lange tijd voelde koken anders, niet als een opgave.”

Ik was zo met mezelf bezig dat ik me niet had afgevraagd hoe het met hem ging

Sodha besefte toen dat dit was hoe ze wilde koken, eenvoudige gerechten voor haar man, dochters en zichzelf. En ze realiseerde zich hoe belangrijk ze de avondmaaltijd vindt. „Niet het ontbijt, niet de lunch, ik wilde alleen nog maar het avondeten maken.”

Het vermogen om een lekkere avondmaaltijd – de Engelse titel van haar boek is Dinner – op tafel te zetten noemt ze een ‘superkracht’. Ze kreeg weer plezier in koken; het voelde als een prestatie om iedere dag een maaltijd voor te bereiden en ’s avonds met haar gezin aan tafel te zitten. „Ik weet niet of dit voor iedereen geldt die mentaal door een diep dal is gegaan, maar ik was verdoofd, ik voelde niks meer. Door het klaarmaken van het avondeten voelde ik me geaard, ik had weer een doel.”

Bij moeder nog vlees

De recepten die ze in deze periode maakte vormden de basis van Bij Meera aan tafel. Ze noemt het haar meest persoonlijke boek. „Ik kookte altijd, maar het was nooit echt het soort eten waar ik van houd.” En dan aarzelt ze even. „Ik twijfel of ik dit woord moet gebruiken, maar het ging erom andere mensen te imponeren. Heel veel in deze wereld draait om indruk maken, waarom zou je anders nieuwe recepten verzinnen? Maar ik hou juist van eenvoudig eten. Als je bij mij thuis komt eten, krijg je de gerechten in dit boek.”

Door het avondeten voelde ik me geaard, ik had weer een doel

Die zijn allemaal vegetarisch. Alleen als ze bij haar moeder eet, eet ze nog weleens vlees. „Eten is niet alleen brandstof, maar ook nostalgie, plezier, geschiedenis en traditie, dus ik hou wat ruimte vrij voor mijn moeders kip curry of kip pilav, waar ik dol op ben.”

Sodha is de dochter van Indiase ouders uit Oeganda, die in 1972 het land moesten ontvluchten, omdat dictator Idi Amin de bevolking tegen de Indiase minderheid ophitste. „Ik heb geen plek om naar terug te gaan, ik kan niet naar het huis waar mijn ouders geboren zijn, de gemeenschap van toen is er niet meer. Daarom hou ik me vast aan de verhalen en de spullen die me verbinden met dat verleden.”

Ze staat op en komt terug met een houten lepel die haar dierbaar is, die ze van haar moeder kreeg en waar ze in haar boek over schrijft, net over als het koperen pannetje van haar oma en de beelden van de Hindoegoden Ganesha, Lakshmi en Annapurna in haar keuken. Ze staat weer op, pakt haar telefoon en laat ze zien. Ze is niet religieus, schrijft ze in haar boek, maar ‘door verbinding, traditie of rituelen’, geven ze haar ‘troost en het geluk dat ze nooit in haar eentje staat te koken’.

Haar ouders kwamen op het Engelse platteland van Lincolnshire terecht. „Wat mijn moeder aan mij heeft doorgegeven is dat koken je verbindt met tradities en in mijn geval was dat de Indiase Gujarati-keuken.” Gujarat is een deelstaat van India die aan Pakistan grenst.

De Indiase en Aziatische keuken zijn belangrijk voor Sodha, maar in Bij Meera aan tafel is de stijl veel uiteenlopender met invloeden uit bijvoorbeeld de Italiaanse en Egyptische keuken. De 120 recepten ademen de Londense diversiteit waar ze deel van uitmaakt. „Eten verandert met de omgeving en de mensen mee en dat omarm ik. Als ik iets van een andere cultuur gebruik, doe ik dat met respect en begrip voor de oorsprong, maar eten is ook een geweldig creatief medium.”

En eten is leuk, benadrukt ze. „Het moet leuk zijn. Hoewel de aanleiding voor dit boek verdrietig was, is het boek vrolijk geworden. Ik hou nu van mijn leven en als ik niet was ingestort, was ik zonder nadenken op oude voet door blijven gaan. Nu leef ik bewust en weet ik wat me gelukkig maakt.”

Dat zijn kleine dingen als zonlicht op haar gezicht, yogalessen, om drie uur klaar zijn met werken – en eenvoudige gerechten. „Ik heb aan dit boek echt met mijn hart en buik gewerkt. Wat ik er zo fijn aan vind is dat het me weer bij mezelf heeft gebracht.”


In de Westelijke Tuinsteden zouden functioneel ingerichte woningen leiden tot ‘een gelukkiger gezinsleven en een vitale samenleving’

  • admin
  • November 13, 2024
  • 0
Foto Jordi Huisman

Een halve eeuw geleden geleden verdween de verzuiling stilletjes uit Nederland. Maar in Slotermeer, de oudste van de Westelijke Tuinsteden van Amsterdam, zijn de restanten ervan nog zichtbaar. Daar staan in de Dobbebuurt ‘katholieke’ woningblokken van vijf verdiepingen tegenover ‘algemene’. De bewoners van de algemene, rechttoe-rechtaan-blokken moeten een trappetje op naar de entree van hun woningen. De katholieke blokken hebben daarentegen op de begane grond een soort kerkportalen als ingangen, met gemetselde bogen en eenvoudige tympanen. Boven de bogen zitten veelkleurige, half abstracte mozaïeken van de kunstenaar Theo Forrer. Met enige moeite vallen hierin onder meer ploegende boeren, zwoegende werklui en de hand van god te herkennen.

De door Nielsen Spruit en Van der Kuilen ontworpen algemene blokken zijn begin jaren vijftig gebouwd voor de algemene woningbouwvereniging Rochdale. De blokken die een katholieke woningbouwvereniging liet neerzetten zijn van Aat Evers en Geert Sarlemijn, twee traditionalistische architecten die omstreeks 1950 de cursus kerkelijke architectuur van pater-architect Dom Hans van der Laan volgden. Evers en Sarlemijn gaven hun bakstenen woondozen, waarvan enkele in de jaren tachtig helaas vaal wit zijn gestuct, niet alleen stichtelijke entrees maar ook natuurstenen lateien en vier dikke, bakstenen zuilen op de kopse kanten. Een naburig, ook door hen ontworpen blok met winkels en woningen heeft zelfs rijen witte zuilen met rare ionische kapitelen aan weerszijden van een boogvormige poort.

Foto Jordi Huisman

De stedenbouwkundige Cornelis van Eesteren, hoofd stadsontwikkeling in Amsterdam, zag de architectonische gevolgen van de verzuiling in Slotermeer met lede ogen aan. De hoofdontwerper van de Westelijke Tuinsteden hield niet van diversiteit. Het liefst had hij de enorme Amsterdamse uitbreidingswijken helemaal volgezet met radicaal modernistische architectuur. Van Eesteren en Sarlemijn en andere architecten die in Slotermeer hadden gebouwd vond Van Eesteren „kwalitatief op een laag peil” staan, schrijft Ineke Teijmant in het boekje De Dobbebuurt. Ze hadden er gezorgd voor een weerzinwekkende „kakofonie”, meende hij. De bewoners dachten hier anders over: zij vonden Slotermeer juist „gezellig gevarieerd”.

Foto Jordi Huisman

Goede smaak

Om de kloof tussen de smaak van Van Eesteren en die van de toekomstige bewoners van de Westelijke Tuinsteden te dichten, was in 1946 de stichting Goed Wonen opgericht. Uitgangspunt van Goed Wonen was dat smaak een kwestie van opvoeding is en de meeste Amsterdammers onopgevoed waren. „Slechts zelden treft men een interieur aan, waarin zuivere vormgeving, innerlijk evenwicht en harmonische kleurencombinatie ons het gevoel geven van werkelijke sfeer”, schreef de voorzitter van Goed Wonen (en Amsterdamse PvdA-wethouder van Volkshuisvesting) Jan Bommer in 1948 in het eerste nummer van het gelijknamige tijdschrift.

Om de lezers bij te brengen hoe ze hun interieurs konden zuiveren van zware balpootmeubelen en andere foute huisraad, schreef Goed Wonen niet alleen over „doelmatige” woninginrichting maar ook over kitsch en de vraag of massaproductie „een gevaar was voor onze persoonlijkheid”. Ook deed het tijdschrift de lezers een proefje aan de hand om vast te stellen of hun interieur ‘zuiver’ genoeg was: de melkflestest. De dikke, onelegante melkfles was „typerend voor onze tijd en voor de stand van onze natuur- en scheikunde” en past in elk „modern” interieur, zo legde de bedenker van de melkflestest uit. „Als u het beslist nodig vindt om de melk eerst over te gieten in een ‘mooi’ kannetje, dan is er ergens iets fout òf bij u òf bij uw interieur, want de fles is goed.”

Foto Jordi Huisman

In de jaren vijftig en zestig liet Goed Wonen twaalf modelwoningen inrichten in de Westelijke Tuinsteden. Wat de toekomstige tuinstedelingen daar toen zoal aantroffen, is te zien in de Van Eesteren Museumwoning, gevestigd in een woning in een algemeen blok in de Dobbebuurt. Hier staan de woon-, eet- en slaapkamer vol met huisraad die Goed Wonen had goedgekeurd, zoals de nog altijd populaire slaapbank van Mart Visser en een fauteuil van gebogen rotan. Aan de knalrode wand van de woonkamer hangen metalen wandrekken van het merk Pilastro, de keuken heeft een modulaire Bruynzeelkeuken van Piet Zwart en in de slaapkamer staan bedden van Auping met ‘hygiënische’ metalen spiraalbodems. Boven de eettafel hangt de beroemde en nog altijd geproduceerde PH 5-lamp van de Deense ontwerper Poul Henningsen.

De eerste modelwoning van de Westelijke Tuinsteden stond in Slotermeer en was in 1955 ingericht door Johan Niegeman, die in de jaren dertig in Stalins Sovjet-Unie had gewerkt. Daar werkte hij onder meer aan ‘sotsgorods’ als Magnitogorsk, nieuwe socialistische steden waar de Nieuwe Mens gestalte moest krijgen. De sotsgorods werden een faliekante mislukking en Niegeman moest in 1937, net als eerder de communistische architect Mart Stam, de Sovjet-Unie verlaten.

Foto Jordi Huisman

Betere mensen

Ook de Westelijke Tuinsteden waren bedoeld als een soort sotsgorods. Ontwerpers als Niegeman geloofden dat ‘zuiver’ ingerichte woningen betere mensen zouden maken van de bewoners. Mensen die zich omringen met melkflessen en andere ‘neutrale’ industrieel vervaardigde voorwerpen en meubels getuigen van een sterke persoonlijkheid, schreef Goed Wonen: „Zij hebben geen opvallende meubelen nodig in hun interieur om zichzelf tot recht te laten komen. Hoe eenvoudiger de meubelen, hoe beter de mens uitkomt.” Ook zouden functioneel ingerichte en hygiënische woningen leiden tot „een gelukkiger gezinsleven, een harmonieuze opvoeding van de kinderen en een vitale samenleving”.

De modelwoningen vielen lang niet bij alle bezoekers in de smaak. Velen vonden ze ‘kaal’ en ‘ongezellig’. En de degenen die er wel in iets zagen, konden de eenvoudige, maar desondanks dure huisraad meestal niet aanschaffen. Zo bleef het zuiver vormgegeven interieur alleen weggelegd voor een elite die ermee kon getuigen van hun goede smaak.

Museumwoning Van Eesteren. Freek Oxstraat 27, Amsterdam. Info: www.vaneesterenmuseum.nl/museumwoning

Foto Jordi Huisman


Column | De oppaskat van Jan

  • admin
  • November 13, 2024
  • 0

Mijn vriend Jan kwam bij ons eten. Van tevoren zei Willem: „Ik heb echt zin in vanavond. Jan gaat in ieder geval niet zo verschrikkelijk lopen jeremiëren over de toestanden in de wereld.” Daar verheugde ik me ook op, want ik kan er alleen tegen als ik zelf jeremieer.

Jan kwam bij het vallen van de avond binnen, een en al benen en glanzend kaal hoofd. Kaas klom als een kapucijnaapje tegen hem op, nestelde zich op zijn schoot en lispelde dat hij spaghetti carbonara wilde. Die kreeg hij, in een handomdraai door Jan bereid, maar vol en vet en bevredigend. De kaarsen brandden, er werd gegeten, buiten was het zacht novemberweer.

Jan woont in Leeuwarden, maar past in Amsterdam op een kat van achttien jaar oud, die allerlei medicijnen nodig heeft om door de dag te komen. Ik had weinig begrip voor de hele situatie. Een bejaarde kat in het licht van deze tijd vraagt te veel van iedereen, zeker op een avond als deze, die eindeloos moest duren. Ook heb ik mijn vader weleens een ongelukkig kuikentje, wiens hoofd verkeerd om aan zijn lijf zat, bij geboorte de nek om zien draaien. Toen zat het hoofd weer goed, maar daar was dan ook alles mee gezegd.

De kinderen gingen slapen. Willem bracht ze naar boven, aan tafel werd het even stil. Ik begon maar weer eens over het lot van vrouwen over de hele wereld. „Het is de alsof de wapens in je handen van suiker zijn, in een heel stroperige zich eeuwig herhalende droom”, fluisterde Jan en daarna, schel: „We kunnen er helemaal niks aan doen, vergeet die linkse lente.” We deden de gordijnen dicht. Willem kwam naar beneden, we moesten het er toch nog iets langer over hebben, je komt er niet onderuit. Dus vroegen we ons af waarom er zoveel stemmen zich laven aan de steeds grotere chaos, hoe die stemmen iedereen nog verder opdrijven, de waanzin willen laten heersen, de hoofdstad vol geweld en zij, juichend achter hun schermpjes verontwaardiging fingerend. „Het is nu wachten op Gavrilo Princip, en ondertussen verdringen ze elkaar om hem te mogen zijn”, zei ik en was geheel niet ontevreden met mezelf.

Toen begon Jan nonchalant The Waste Land te citeren en daarmee keerden we terug naar onze eigen, voor velen onuitstaanbare, veiligheid van oude teksten, liedjes, luisterend, in stille bewondering. Drie sukkels aan een keukentafel, met een stapel boeken, Medea en Cavalleria Rusticana. Een grote troost, maar één die moeilijk te vinden is, en daarom in het dagelijkse leven steeds verder uit zicht leek te verdwijnen.

De kat moest haar pillen, Jan vertrok even plots als hij gekomen was. Wij zaten nog even. Ik dacht aan Antigone die haar broer wilde begraven tegen de wens van de staat in. Daarna dacht ik aan mijn vader, die weigerde onze dode hond aan de dierenarts af te geven en hem achter in de tuin onder een appelboom begroef.

De volgende dag fietste ik met Kaas en Cléo katerig door onze straat. Op de hoek stond een verwarde man naar duiven te trappen. „Rot op, tyfusbeesten” schreeuwde hij. Toen kreeg hij er eentje onder zijn laars en stond met zijn volle gewicht op het beestje. Ik fietste met kloppend hart door en dacht aan de oppaskat van Jan. Moge het lieve dier voor eeuwig leven.