Oprichter Postcode Loterij Boudewijn Poelmann weet proces te voorkomen


Conflict Het bedrijf achter de Postcode Loterij wijzigt zijn statuten, zodat oud-bestuurder Boudewijn Poelmann geen vetorecht meer heeft. Eerder zou hij besluitvorming binnen het bedrijf „verlamd” hebben.

Structuur binnen Novamedia, met politieke prominenten
Structuur binnen Novamedia, met politieke prominenten

De directie van loterijconcern Novamedia en diens oprichter Boudewijn Poelmann hebben een akkoord bereikt over een wijziging van de statuten. Poelmann heeft hierdoor geen vetorecht meer bij belangrijke besluiten. Dat maakten betrokkenen donderdagavond bekend.

De Telegraaf en Het Financieele Dagblad maakten donderdagochtend melding van de ontstane ruzie tussen Novamedia – het moederbedrijf van onder meer de Nationale Postcode Loterij en de Vriendenloterij, met een jaaromzet van 2,4 miljard euro – en diens oprichter.

Met zijn 19 procent stemrecht zou de 73-jarige Poelmann „waar mogelijk” dwarsliggen en alle besluitvorming binnen het bedrijf „verlammen”, zo schreef de directie afgelopen oktober in een verzoekschrift aan de Ondernemingskamer in Amsterdam, in bezit van NRC. De zaak zou komende week voorkomen, maar de geplande zitting is nu van tafel.

Alle belangrijke besluiten bij Novamedia dienden tot op heden unaniem te worden genomen. Die regel was bedoeld om beïnvloeding van buitenaf te voorkomen, maar werd volgens Novamedia „in de praktijk door Boudewijn Poelmann gebruikt als veto van binnenuit”, zo was te lezen in het verzoekschrift. Zo zou hij onder meer de benoeming van vijf commissarissen hebben geblokkeerd en het onmogelijk hebben gemaakt de jaarlijkse begroting vast te stellen. Het „goed functioneren van de groep” was hierdoor volgens de directie in gevaar.

Donderdagavond besloten de partijen dat voortaan bij operationele besluiten een meerderheid van de aandeelhoudersstemmen voldoende is. Poelmann is hierdoor zijn doorslaggevende stem kwijt. In ruil daarvoor kreeg hij de toezegging dat hij een kandidaat mag voordragen voor de raad van commissarissen van Novamedia Holding en de stichting Novamedia Fundatie, waarin alle aandelen in de onderneming zijn ondergebracht.

„Hierdoor ontstaat een wendbare organisatie die nodig is om in te spelen op de actuele omstandigheden op de kansspelmarkten waarop Novamedia actief is,” schrijven de partijen in een verklaring. De betrokkenen zeggen het eerder ontstane conflict te „betreuren”.

‘Onzakelijk en beledigend’

Eerder op donderdag leken de partijen nog ver uiteen te liggen. In het verzoekschrift aan de Ondernemingsmaker stelde Novamedia dat oprichter Poelmann dwarslag sinds hij eind 2020 als bestuurder bij Novamedia vertrok. Hij werd destijds opgevolgd door Sigrid van Aken, een jarenlange vertrouweling. Nadat zijn echtgenote kort daarop moest vertrekken bij de Duitse tak van het bedrijf, verslechterden volgens de directie de verhoudingen. Poelmann zou hebben aangekondigd een „andere stijl” te gaan hanteren. Hij zou zich „vele malen onzakelijk en ronduit beledigend” hebben uitgelaten over de bestuurders en commissarissen bij Novamedia.

„Iedereen die niet met Poelmann is, is tegen hem en kan beter vertrekken bij ‘zijn Novamedia’,” zo stond in het verzoekschrift.

„Volstrekte flauwekul”, noemde Poelmann de aantijgingen donderdag in een reactie. „Ik kan sowieso niet alle besluitvorming tegenhouden, dat is honderd procent onjuist.” Volgens de oprichter is unanimiteit alleen vereist bij benoemingen en besluiten boven de 5 miljoen euro. „De begroting stelt de raad van commissarissen vast. Dat ik die zou tegenhouden, is echt een leugen.”

Volgens hem was het „absoluut waar” dat hij in conflict was geraakt met de top van Novamedia, maar had de ruzie een andere oorzaak. Zijn echtgenote, destijds bestuurder in Duitsland, klaagde begin 2021 per brief bij de directie over het functioneren van een van de bestuursleden, die zich „hautain” en „arrogant” zou opstellen en medewerkers zou „koeioneren”. NRC heeft de betreffende brief kunnen inzien. Poelmann: „Daarop koos men partij en werd mijn vrouw uit haar functie ontheven. Toen is de trein uit de rails gelopen.”

Politieke prominenten

Rond Novamedia is in de loop der jaren een structuur gebouwd waarin veel politieke prominenten een rol spelen. Zo is voormalig Kamervoorzitter Gerdi Verbeet (PvdA) voorzitter van de raad van commissarissen bij Novamedia Holding, de entiteit waarin feitelijk de onderneming bestuurd wordt. De stichting Novamedia Fundatie, waarin alle aandeelhouders – onder wie Poelmann zelf – sinds 2016 hun aandelen hebben ondergebracht, wordt mede bestuurd door voormalig CDA-fractievoorzitter Pieter van Geel. Oud-VVD-minister Pieter Winsemius zit er in de raad van benoeming. Van de stichting Continuïteit Novamedia, die eveneens toezicht houdt op activiteiten van het loterijbedrijf, is CDA’er en oud-minister Ben Knapen voorzitter.

Volgens een verklaring die Novamedia eerder rondstuurde, bestond binnen deze gremia „brede bestuurlijke steun om de statuten van Novamedia aan te passen om de nadelige inzet van het de facto vetorecht beheersbaar te maken”. Met andere woorden: Poelmann bevond zich de afgelopen tijd lijnrecht tegenover een reeks politici die hij de afgelopen jaren veelal zelf bij de onderneming wist te betrekken. Die kou lijkt nu uit de lucht.

Novamedia organiseert in vijf landen loterijen, waarbij een deel van de opbrengst naar goede doelen gaat. Behalve in Nederland is het bedrijf actief in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zweden en Noorwegen. Het afgelopen jaar schonk Novamedia 850 miljoen euro aan goede doelen. Sinds 1989 doneerde het bedrijf naar eigen zeggen 12,5 miljard euro aan goede doelen, waarmee het wereldwijd de op twee na grootste donor aan goede doelen zou zijn. Dankzij het succes van de onderneming werd Poelmann zelf ook multimiljonair: volgens zakenblad Quote was hij enkele jaren geleden goed voor een privévermogen van 85 miljoen euro.