D66 wil afschaffen fossiele subsidies tot ‘diplomatiek speerpunt’ maken

Rob Jetten (D66), demissionair minister voor Klimaat en Energie.
Rob Jetten (D66), demissionair minister voor Klimaat en Energie. Foto Bart Maat

Het kabinet moet er een „diplomatiek speerpunt” van maken om met andere landen de veelbesproken fossiele subsidies af te schaffen. D66-fractievoorzitter Jan Paternotte wil op die manier de belastingvoordelen verminderen voor bedrijven die veel fossiele brandstoffen gebruiken. Uit een inventarisatie van het kabinet bleek op Prinsjesdag dat die belastingvoordelen optellen tot tussen de 39,7 en 46,4 miljard euro, een veel hoger bedrag dan tot nu toe bekend was. Maar wat uit die inventarisatie ook bleek: afschaffen gaat niet zomaar.

Ongeveer de helft van die subsidies liggen volgens minister Rob Jetten (Klimaat, D66) vast in internationale verdragen. Paternotte wil daarom dat het demissionaire kabinet op de aankomende internationale Klimaattop in november „een kopgroep” vormt met andere landen om de belastingvoordelen voor bedrijven die veel fossiele brandstoffen gebruiken. Intussen wil D66 de energierekening van burgers verlagen door het belastingvoordeel voor grootverbruikers van energie in het bedrijfsleven ter verminderen.

Fractievoorzitter Jesse Klaver van GroenLinks wil verder gaan. Hij wil in een wet een „afbouwpad” afspreken voor de fossiele belastingvoordelen die Nederland zelf kan afschaffen. Zo ver wil Paternotte nog niet gaan. Laurens Dassen, fractievoorzitter van Volt, vindt dat het kabinet een Europese spoedvergadering bijeen moet roepen om met een Europees plan naar de klimaattop van de Verenigde Naties te gaan.

Lees ook: Bijna de helft van fossiele subsidies is niet snel af te schaffen

Pieter Omtzigt van de nieuwe partij NSC vindt dat de belastingvoordelen voor de scheepvaart internationaal zo snel mogelijk moeten worden afgeschaft. Hij wijst er wel op dat fossiele subsidies nu vooral zo hoog uitpakken door hoe de belastingvoordelen voor bedrijven worden berekend. Die voordelen worden afgezet tegen de veel hogere energiebelasting die burgers en kleine bedrijven betalen. Omdat die de afgelopen jaren meer belasting zijn gaan betalen over energie zijn de fossiele subsidies in de berekening ook fors gestegen, zegt Omtzigt.

Zet de energiebelasting voor burgers op nul en de fossiele subsidies verdwijnen als sneeuw voor de zon, in de berekening, vult CDA-leider Henri Bontenbal aan. Bontenbal hield zich als Kamerlid bezig met klimaatbeleid en vindt dat de discussie over fossiele subsidies eenzijdig wordt gevoerd. Zo wordt er bij de berekening ook geen onderscheid gemaakt tussen of een bedrijf duurzame of fossiele energie verbruikt. Hij is bang dat Europa „deïndustrialiseert” als de belasting op groene energie omhoog gaat.

Dit artikel maakt ook deel uit van ons liveblog: Kamer wil extra koopkrachtsteun, maar is er ook verdeeld over