Amsterdamse universiteiten zetten financiële steun voor studentenvereniging L.A.N.X. stop

Natúúrlijk worden juist zij eruit gepikt: „We zijn twee jonge gasten, we zien er wat slaperig uit en we rijden ook nog eens een dure auto”, zegt Daniël van Doorn (33). Ondanks zijn dikke wollen trui staat hij deze woensdagavond rillend naast zijn BMW. Het is fris. Naast hem steekt Vincent Greveling (33) een sigaret op. Net hebben ze een halfuur lang toegekeken hoe een paar Duitse agenten hun auto uitkamden. De mannen komen uit Dordrecht en rijden naar Tsjechië, waar Van Doorn familie en een weekendhuis heeft. „Ik heb pantoffels voor m’n oma mee”, zegt hij. „En koeken en thermoskannen.”

„Daar keken ze ook in”, zegt Greveling. „Het viel mij vooral op dat het allemaal erg officieel ging.” Van Doorn: „We moesten eerst onze handen naar voren houden. En daarna meelopen om te kijken wat de agenten deden, of ze niet zomaar in onze portemonnees zaten enzo.” De paspoorten van de mannen zijn ook gecheckt. Nu mogen ze weer door.

Op deze rustplaats, waar de A1 van Hengelo overgaat in de Bundesautobahn 30 richting Osnabrück, houdt de Duitse politie sinds half september – 24 uur per dag, zeven dagen per week – grenscontroles. Die zijn onderdeel van het Duitse beleid tegen illegale immigratie. Twee rijstroken op de driebaansnelweg zijn afgezet met oranje kegels. Alle vrachtwagens, busjes en personenauto’s worden één baan ingesluisd, richting rustplaats. Het gevolg is een kleine file en in de spits zo’n twintig minuten vertraging.

Afgelopen anderhalve week gebeurden bij deze grensovergang bij De Lutte twee dodelijke ongelukken. Dinsdagavond botste een 31-jarige man uit Polen op een vrachtwagen in de file voor de grenscontrole. De week ervoor overleed op dezelfde manier een 26-jarige man uit Hengelo. De Nederlandse politie doet op het moment onderzoek naar de precieze oorzaak van de twee ongelukken. Rijkswaterstaat plaatste dinsdagavond extra mobiele waarschuwingsborden.

Vrij Europa

Het is niet het langzaam rijdend verkeer dat Van Doorn en Greveling dwars zit. „In een vrij Europa is dit wel erg beperkend”, zegt Van Doorn. Greveling valt hem bij. „En ik ken dit ook gewoon niet meer. Dit komt door die rechts-nationalistische golf die door Europa gaat.” Van Doorn: „Mijn moeder is in de jaren tachtig uit Tsjechië gevlucht. Toen was het ook fijn dat ze in Nederland terecht kon.”

Alle auto’s en vrachtwagens passeren bij de rustplaats allereerst een witte partytent met daarin twee Duitse agenten. Zij sorteren hier enkel de vrachtwagens. We kijken vooral naar nummerborden”, zegt een jonge agent (24) met in zijn handen een groot geweer. Hij wil zijn naam niet in de krant. „Trucks die niet uit de EU komen, uit Turkije bijvoorbeeld, sturen we richting controle”, vertelt hij. Maar veruit de meeste vrachtwagens mogen meteen doorrijden. „Als we die allemaal door de check sturen, krijgen we een opstopping”, zegt de agent. Een man in een wit busje rijdt voorbij, kijkt de agenten aan en schudt afkeurend zijn hoofd.

Ze zijn jong en waren naar Amsterdam. Dan zijn er misschien drugs in het spel

Alle personenauto’s worden doorgestuurd naar de tweede check. Dat is een blauw tentje van waaruit de boomlange agent Dean (25) af en toe zijn hoofd naar voren buigt en door de achterruiten kijkt. Soms begint hij een praatje. Dan stuurt hij de auto’s de snelweg weer op óf naar de parkeerplaats voor een uitgebreide controle. „Ik kijk naar het soort auto, het nummerbord”, vertelt Dean. Geblindeerde ramen zijn verdacht. „Ik kijk of mensen veel tassen bij zich hebben, slecht gekleed zijn of stinken.” Dat zijn tekenen dat iemand lang onderweg is. Dean gebaart terwijl hij praat naar twee blonde mensen in een auto met Nederlands kenteken, zij mogen door. „Guten Abend”, zegt hij tegen een man van kleur in een auto met Duits nummerbord. „Sprechen Sie Deutsch?”

Twee zwarte mannen van middelbare leeftijd in een Audi worden stopgezet. Een groep Duitse jongens wordt een voor een uit hun auto gehaald en gefouilleerd, dan mogen ze doorrijden. „Ze zijn jong en waren naar Amsterdam”, zegt een agent. „Dan zijn er misschien drugs in het spel.”

‘Chauffeur kent de mensen niet’

Er komt een Flixbus aangereden. Deans collega begint in het Pools een gesprek met de chauffeur en dan moet de bus afslaan naar de parkeerplaats. „De Flixbussen controleren we áltijd”, zegt Dean. „Want de chauffeur kent de mensen in de bus niet.”

Spannend vinden Dean en zijn collega’s het hier op zijn zachtst gezegd niet. Hiervoor werkte hij vooral bij demonstraties en voetbalwedstrijden, zegt Dean. Illegale immigratie zien ze op deze grens weinig. Na ongeveer een week liet de Duitse politievakbond zich sceptisch uit over de controles aan de Duitse westgrens. Het zou wat illegale migratie betreft niet veel opleveren en controleposten worden omzeild. „Dat klopt”, zegt Dean desgevraagd. „Zo denken alle agenten er hier over.”

De grote groene Flixbus staat een halfuur stil op de parkeerplaats. De Nederlandse Bastiaan Sizoo (26) steekt zijn hoofd uit de deur. Hij is op weg naar zijn vriendin in Berlijn. „Tja, ik moet iets langer wachten. Ik koos voor de Flixbus, dus een beetje ongemak hoort erbij”, zegt hij. „Maar zo’n controle ziet er wel grimmig uit als je komt aanrijden”, zegt hij. „En het voelt niet heel erg Europees.”

Delen

Mail de redactie