‘Ik ben een onwijs gelukkig mens’

Esther: „Toen we een tijdje in New York woonden, was ik zwanger van onze tweede. Ik merkte hoe daar gestimuleerd werd dat vrouwen actief en sportief blijven tijdens de zwangerschap en zich al vóór de bevalling voorbereiden op het herstel. Ik vond dat heel mooi, en zo is de kiem gelegd voor mijn bedrijf Mom in Balance, waar ik zestien jaar geleden mee begonnen ben. Het concept is buiten sporten voor zwangere vrouwen en moeders. We trainen met een weerstandsband, de Pink Band. Het gaat er niet alleen om fit te blijven tijdens je zwangerschap en daarna, maar vooral ook om de mindset: de verbinding met gelijkgestemden, de positieve vibe. We hebben ook een programma voor vrouwen in de menopauze, want juist dan is het ook belangrijk te blijven bewegen. Mom in Balance heeft nu 28 mensen op de loonlijst. Daarnaast werken we met driehonderd trainsters samen. Het is in haast elke stad van Nederland wel mogelijk mee te doen. En ja, het is een vrouwenbolwerk. De enige man in het bedrijf is Rob.”

Rob: „Ik heb na mijn studie financiële bedrijfskunde altijd bij banken gewerkt, totdat ik in 2013 besloot mijn baan bij ABN Amro op te zeggen. Ik wilde mijn kennis en kunde liever inzetten voor Esthers bedrijf. Dat heb ik tot 2019 fulltime gedaan, toen was ik een manusje-van-alles. Nu werk ik nog acht uur per week voor het bedrijf. Ik doe vooral de financiële kant.”

Esther: „Tot augustus woonden we in Heemstede. Maar na onze tijd in New York bleef het buitenland trekken. We hebben ook anderhalf jaar in Singapore gewoond, tussen 2019 en 2021. Dit jaar zijn we verhuisd naar een dorpje in de buurt van Lissabon. We hebben nu ook een vestiging van Mom in Balance in Lissabon. Elke maand ben ik een week in Heemstede, voor mijn bedrijf en om de oudste kinderen Julia (19) en Sophie (18) te zien.”

Rob: „Feline (15) en Florian (14) zijn mee verhuisd en gaan nu naar een internationale school. Ze zijn er heel positief over.”

Esther: „Ik werk veertig uur per week. Maar wat is werken? Het voelt voor mij niet als werk. Ik vind het leuk en word er blij van. En nee, ik raak niet snel overspannen. Ik kan veel aan. Ik sport veel en let op mijn voeding. Dat is waartoe we onze deelneemsters inspireren en zo leef ik zelf ook. Practice what you preach. We leven graag bewust. Aan het einde van het jaar gaan we ook altijd een weekendje weg om de verschillende aspecten van ons leven met elkaar te bespreken.”

Rob: „Dat doen we met een lijst van negen onderwerpen, zoals emotional life, family life, career, finance, love and relationships. Deze methode ontlenen we aan het zelfhulpprogramma Lifebook van Mindvalley.”

Esther: „Ik heb tijdens zo’n sessie bijvoorbeeld eens besloten voortaan ’s avonds offline te gaan om meer tijd voor mijn gezin te hebben.”

Rob: „En ik merkte dat ik meer aan intellectual life wilde doen, dus ik heb besloten geschiedenis te gaan studeren. Ik volg nu een aantal modules bij Harvard en daarna wil ik een master gaan doen aan de universiteit van Edinburgh. Maar ook onze beslissing naar Portugal te verhuizen komt voort uit zo’n sessie. Toch niet niks, want je splitst het gezin op.”

Esther: „Daarom hebben we elke drie maanden een contactmoment, een weekend in Nederland waarbij we met zijn allen bij elkaar zijn. In de zomer gaan we met elkaar op vakantie en met Oud en Nieuw gaan we samen op wintersport.”

Krachttraining en ochtendritueel

Rob: „Ik doe twee tot drie keer per week krachttraining en daarnaast hou ik van zwemmen, hardlopen, mountainbiken en padel.”

Esther: „Ik sta elke dag om zes uur op en doe dan een ochtendritueel met yoga en meditatie. Daarnaast doe ik aan krachttraining, Mom in Balance-training en wielrennen. En ik heb een journal waar ik ’s ochtends dingen in schrijf, plannen en intenties voor de dag. Ik heb er eentje voor de start van de dag en een andere voor het einde van de dag, waarin ik opschrijf wat ik die dag gedaan heb.”

Rob: „Esther is heel gedisciplineerd.”

Esther: „Ja, maar dat is stapje voor stapje gegaan. Elke keer voeg je een nieuw element aan je routine toe.”

Rob: „Ze koopt bijna elk zelfhulpboek en managementboek dat ze tegenkomt.”

Esther: „Atomic Habits vind ik bijvoorbeeld een geweldig boek. Over hoe je goede gewoonten kunt kweken.”

Rob: „Ter ontspanning gaan we uit eten of we spreken af met vrienden.”

Esther: „Rob houdt mij in balans. Hij zorgt iets meer voor de kinderen en kookt elke dag.”

Rob: „Ik vind het leuk om te doen.”

Esther: „Binnen Mom in Balance richt ik me nu vooral op internationale groei en women empowerment. Ik wil zoveel mogelijk vrouwen bereiken, wereldwijd. We zijn nu ook begonnen met het initiatief Pink Band Movement in Brazilië, Guatemala en Kenia. Daarvoor heb ik een stichting opgericht. We werken samen met Women Win. We leiden lokale trainers op om jonge moeders uit sloppenwijken te begeleiden via sport. Het zijn meestal tienermoeders, tussen de veertien en twintig jaar oud. Ik ben net in Nairobi geweest en het heeft veel indruk op me gemaakt. Je ziet ze echt…”

Rob: „…opbloeien.”

Esther: „Ja. Het begint met sport, maar daarna stimuleren we ze ook om iets van hun leven te maken. Studie, werk, eigen bedrijf. Sport is zó belangrijk. Het helpt je om zelfvertrouwen te krijgen en stappen te zetten in je leven.”

Delen

Mail de redactie

Dilemma

„Mijn collega loopt de kantjes er vanaf. Hij gaat vaak vroeg weg en komt laat aan. Bij de taken die hij uitvoert, maakt hij vaak fouten. Hierdoor hebben mijn collega’s en ik last van een hogere werkdruk. Inmiddels hebben we het alleen al zo lang laten gebeuren dat ik niet weet of we hem hier nog op aan kunnen spreken. Wat moet ik doen?”

Vrouw (30), naam bekend bij de redactie

Kijk ook naar jezelf

Grethe van Geffen, oprichter van bedrijfsadviesbureau Seba cultuurmanagement, hoort in de praktijk regelmatig over soortgelijke problemen. „Onderlinge klachten over collega’s blijven vaak zo lang liggen dat het een nog groter probleem wordt”, zegt ze. „En dan voelt het alsof het te laat is.”

Normaal met elkaar communiceren over wat je als team ‘goed werk’ vindt, blijkt volgens Van Geffen een van de moeilijkste dingen op de werkvloer. „Mensen willen niet moeilijk doen, praten zichzelf aan dat het ‘vast niet zo belangrijk’ is, of willen elkaar geen pijn doen.”

Maar, zegt ze, het grote risico van zoiets te lang laten liggen en later tóch gaan melden, is dat de emoties uiteindelijk zo hoog oplopen dat mensen niet meer met elkaar verder kunnen.

„Het lijkt er overigens ook op dat de persoon in kwestie wel met andere collega’s over de problemen heeft gesproken”, zegt Van Geffen. Op zich is er volgens haar niets mis met even bij een ander toetsen of je goed zit met je klacht. „Maar dan moet je wel meteen de stap nemen om ook met de betreffende persoon te praten. In dit geval, als het zo lang geduurd heeft, is er simpelweg sprake van roddelen. Daar wordt het werk nu niet beter van.”

Het is dus de hoogste tijd om een gesprek aan te gaan, vindt Van Geffen. Loop naar die collega toe en zeg dat je het graag ergens over wilt hebben. De kans is groot, denkt Van Geffen, dat diegene ook al door had dat zijn collega’s ergens ontevreden over zijn. „Daarbij kun je diegene dus niet zomaar aanspreken op zijn fouten, maar dan moet je zelf ook met de billen bloot gaan en zeggen dat je hier al een tijdje mee zit. Je kunt verwachten dat de ander het vervelend vindt dat jij lang niks gezegd hebt. Laat tijdens het gesprek zien dat je bereid bent om ook naar jezelf te kijken.”

Organisatieadviseur Bart van Koningsbruggen zegt dat je tijdens dat gesprek niet op de stoel van de leidinggevende moet gaan zitten. „Zeg vooral niet: jouw taakomschrijving omvat X of Y. Maar ga juist een persoonlijk gesprek aan, waarin je vraagt of er misschien problemen zijn op privévlak of met de gezondheid.” Het is daarbij volgens Van Koningsbrugge wel belangrijk om de grenzen en privacy van de persoon in kwestie te blijven respecteren. Het kan ook zo zijn, zegt Van Koningsbruggen, dat voor deze collega maatwerkafspraken zijn gemaakt waar het team niets vanaf weet. „Misschien heeft de persoon mantelzorgverlof, of is hij minder uren gaan werken zonder dat de rest daarvan weet.”

Van Koningsbruggen denkt dat een gesprek kansen biedt om als team te praten over de samenwerking. Misschien moeten taken opnieuw worden verdeeld. „Of er zijn andere verwachtingen van hoe het werk gedaan moet worden. Als je daar meer zicht op hebt, kun je daar gezamenlijk afspraken over maken.”

Het is duidelijk dat de vrouw in kwestie zich erg betrokken voelt bij het werk, zegt Van Koningsbruggen. „Dat is op zich positief, maar ze moet ook op haar eigen grenzen letten. Een te hoge werkdruk is echt iets om met de leidinggevende te bespreken.”

Als er dan nog steeds geen verandering in komt, dan moet de vrouw volgens Van Koningsbruggen misschien overwegen

om binnen mogelijkheden haar werk anders in te richten of ergens anders te gaan werken binnen of buiten de organisatie.

Kijk naar de werkcultuur

Van Geffen denkt dat het voor deze organisatie goed zou zijn om meer te investeren in een cultuur waarin het gebruikelijk is feedback te vragen en te ontvangen. „Het moet normaal zijn om op een constructieve manier tegen elkaar te zeggen als er iets niet goed gaat”, zegt ze.

Dat vergt volgens Van Geffen een investering voor de lange termijn, bijvoorbeeld door in eerste instantie als bedrijf gezamenlijk een training te volgen. „Later kun je in vergaderingen tijd inruimen om feedback met elkaar uit te wisselen. Daar kun je actief naar vragen. Zo voorkom je dat problemen zo lang blijven liggen.”

Van Koningsbruggen denkt dat het binnen de werkcultuur van deze organisatie misschien onduidelijk is wat geldt als „resultaat”. „Als daar onduidelijkheid over is, ervaren medewerkers doorgaans meer ruimte om de kantjes er vanaf te lopen. En als je bij een collega ziet dat hij of zij dat doet, dan wordt het makkelijker om dat zelf ook te gaan doen.”

Sommige bedrijven kiezen er daarom voor om een ‘verantwoordingssysteem’ in te voeren, zegt Van Koningsbruggen, waarbij medewerkers moeten aangeven wat ze tijdens de gewerkte uren hebben gedaan. „Het risico is dat zo’n systeem averechts werkt voor de mensen die juist goed met de huidige vrijheden om kunnen gaan. Maar dit is een optie die het team met elkaar zou kunnen overwegen.”

Dus

Laat dit soort klachten over de werkhouding van collega’s niet te lang liggen. Dan wordt het probleem alleen maar groter, en het onvermijdelijke gesprek juist moeilijker. Als de klacht dan toch lang is blijven liggen, wees dan empathisch tijdens het gesprek, en laat zien dat je zelf ook fout zit omdat je zo lang niets hebt gezegd. En: zorg dat het in het algemeen normaler gaat worden om elkaar feedback te geven.

Delen

Mail de redactie

‘Een lerende organisatie.’ Zo noemen veel bedrijven zich graag. Maar hoe breng je dat in de praktijk? Op weinig plekken is leren zo verweven met het werk als in een opleidingsziekenhuis. Ik liep een dagje mee met de internisten van het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) in Den Haag om de kunst af te kijken.

Kwart over acht. De overdracht van de afdeling interne geneeskunde gaat van start. De nachtploeg mag naar huis, de dagploeg begint. In de vergaderzaal zitten dertig medici rond een groot scherm. Hierop verschijnt alle informatie over de nieuwe patiënten van de afgelopen nacht.

De arts-assistent van de nachtdienst doet verslag. Vier opnames deze keer. Daardoor kan elke casus uitgebreid besproken worden. Meestal zijn het er tien of meer, dan ligt het tempo hoger.

„Wat zien we?” Internist Herman Hofstee leidt de vergadering en vuurt vragen af op zijn collega’s. Het gaat over een foto van lymfecellen. Eerst mogen de co-assistenten reageren, daarna de arts-assistenten. Af en toe laat hij een collega-specialist iets uitleggen: „Waarom kiezen we voor deze behandeling?” Het is overleg en onderwijs tegelijk.

Na de overdracht, om negen uur, is er nog een kwartiertje voor de ‘co’s’. Zijn er vragen? Begrijpen ze alle vaktermen? Wat willen ze onthouden? „De kunst is om voortdurend in te spelen op wat mensen al weten én nog moeten leren”, zegt Hofstee.

Wat zie je verder op zo’n dag? Een beknopt overzicht:

-Voorbereiding. Hofstee en collega’s leiden co-assistenten en jonge artsen op. Daartoe laten ze zich regelmatig trainen: hoe draag je vaardigheden over, hoe creëer je leermomenten in het werk?

-Voorbeeldgedrag. Senior-artsen doen handelingen voor, leggen uit wat ze doen en waarom.

-De bal rondspelen. Tijdens overleggen kan iedereen vragen stellen en kennis delen. Of het nu gaat om de overdrachten, een korte stand-up of een multidisciplinair overleg rond complexe casussen.

-Natuurlijke leermomenten. Een internist bezoekt met co’s en assistenten een patiënt; daarna volgen direct vragen. Wat weet je nu? Wat wil je onderzoeken? Jonge artsen noteren daarnaast zelf dagelijks op een A4’tje wat ze willen leren.

-Persoonlijke begeleiding. Als jonge arts krijg je een vakinhoudelijke supervisor, een mentor die met je praat over je ontwikkeling en een buddy die praktische vragen kan beantwoorden.

-Praatjes. Collega’s verzorgen wekelijks korte colleges tijdens de overdrachten en langere op woensdag- en donderdagmiddag. In deze ‘praatjes’ worden in razend tempo bijzondere casussen en wetenschappelijk onderzoek besproken.

-Formeel onderwijs. Online cursussen, trainingsdagen en congressen zijn verplicht. Elk jaar maak je kennistoetsen om opleidingspunten te sparen. Uiteindelijk mag je meebeslissen over nieuwe kennis en kunde die wordt overgedragen.

Het lijkt op het klassieke gildesysteem. Oud en jong, werken en leren, basiskennis en het nieuwste onderzoek, alles loopt door elkaar bij de internisten in het HMC. Hofstee: „Je hebt een vak dat draait om kennis en kunde. Dat wil je delen, doorgeven aan de volgende generatie. Dat is wat iedereen hier bindt.”

Delen

Mail de redactie