Bij de intrigerende serie ‘Copenhagen Cowboy’ draait alles om de sfeer

Toen Netflix begon met het ontwikkelen van eigen tv-series werd er veel focus gelegd op de term ‘creatieve vrijheid’. Grote film- en seriemakers als David Fincher (House of Cards) en Jenji Kohan (Orange Is the New Black) werden mede overgehaald om met de nieuwe streamingdienst in zee te gaan door de belofte van autonomie. Ruim tien jaar later waait er een andere wind: soms lijkt het alsof het algoritme de dienst uitmaakt en dat men, jagend op kijkrecords en nieuwe abonnees, veel minder risico’s durft te nemen. De stroom aan voorspelbare series met herkenbare elementen is groot.

Kijk echter een paar minuten naar Copenhagen Cowboy en je merkt dat er ook in 2023 nog ruimte is voor eigenzinnige projecten. Op papier klinkt deze surrealistische en prachtig vormgegeven thrillerserie van de Deense regisseur Nicolas Winding Refn (Drive, Only God Forgives, The Neon Demon) niet echt ingewikkeld of uitdagend. Refn keert met deze Deense serie voor het eerst in bijna twintig jaar terug naar zijn thuisland waar het voor hem begon met de misdaadfilms uit de Pusher-trilogie. Het is zijn tweede serie na het voor Prime Video gemaakte Too Old to Die Young.

Het verhaal draait om de mysterieuze Miu, een vrouw die zich begeeft in de duistere onderwereld van Kopenhagen. Ze zoekt wraak en stuit op verschillende vijanden uit het misdaadmilieu van de stad. De stijl is herkenbaar voor iedereen die het eerdere werk van Winding Refn heeft gezien: prachtig vormgegeven shots met veel neonlicht, constant ronddraaiende camera’s en een dreunende soundtrack vol synths. Net als in onder meer Drive wordt een zwijgzame protagonist gevolgd die zich begeeft in een naargeestige, gewelddadige wereld. Toen was het Ryan Gosling, nu Angela Bundalovic. De kleine Miu oogt in eerste instantie kwetsbaar terwijl ze rondloopt in haar blauwe trainingspak. „Ik verpletter je poppengezichtje”, zegt een Aziatische misdaadbaas tegen haar voordat ze een gevecht aangaan. Maar Miu is ijzersterk en beschikt mogelijk over bovennatuurlijk gaven, al wordt niet duidelijk gemaakt wat ze nou precies kan.

Varkens

Aan het begin van de serie komt Miu terecht in een bordeel dat ook een slachthuis zou kunnen zijn. „We zijn in de hel”, zegt een van de aanwezige sekswerkers hierover. Op deze plek woont een oudere vrouw die denkt dat Miu een ‘geluksbrenger’ is. De vrouw hoopt zwanger te raken dankzij haar aanwezigheid. „Vierhonderd jaar geleden zouden ze je hebben verbrand”, zegt de vrouw. Nu mag ze wonderen verrichten. Dat Miu moet ontsnappen is duidelijk. Later probeert ze onder meer een ontvoerd kind te redden en gaat aan het werk voor de louche Miroslav, gespeeld door Zlatko Buric, een bekend gezicht in het universum van Winding Refn.

De zes afleveringen brengen de kijker naar verschillende locaties, van een Chinees restaurant en een kasteel tot de straten van Kopenhagen en gevaarlijke varkensstallen. En het zijn niet alleen de varkens die gillen en knorren in Copenhagen Cowboy: er wandelt ook een man in de serie rond die varkensgeluiden maakt.

Sfeer

Plot is van ondergeschikt belang, het draait om sfeer. Winding Refn heeft carte blanche gekregen en mag zichzelf helemaal verliezen in zijn surrealistische, dromerige wereld. Vrijwel alle scènes zien er prachtig uit en zijn vaak verlicht met rood, blauw of wit neonlicht. Tegelijk zijn ze ongelofelijk traag, soms op het potsierlijke af. De minimale dialogen bevatten lange pauzes, terwijl de ondoorgrondelijke blik van de hoofdrolspeler weinig prijsgeeft.

Als kijker heb je genoeg tijd om na te denken over de thematiek en ideeën achter de bizarre beelden. Kijken we nou naar iets geniaals? Of naar pretentieuze onzin? Het is een vraag die tot het eind blijft hangen. Deze recensent is er zelfs nu nog niet helemaal uit. Soms doet de serie denken aan het laatste Twin Peaks-seizoen van David Lynch, gemixt met een beetje Kill Bill. Zo enerverend als die voorbeelden wordt het echter nergens.

De regisseur zelf ziet de serie als zijn versie van een vrouwelijk superheldenverhaal. „Na een trilogie over mannelijkheid te hebben gedaan, was het een natuurlijke evolutie naar vrouwelijkheid”, zegt hij hierover in de podcast Crew Call. Hij ontwikkelde de serie met een team vrouwelijke schrijvers en gaf zijn dochters Lola en Lizzielou rollen.

Superheld

Winding Refn kreeg na het succes van Drive allerlei aanbiedingen om commerciële projecten te doen. Op de vraag of hij heeft overwogen om een echte superheldenblockbuster te maken zegt hij. „Hollywood is erg verleidelijk, maar het is ook een systeem dat hopeloos uit elkaar valt”, vertelde hij in dezelfde podcast. „Ik zou graag iets groots willen maken, maar ik wil mijn creatieve vrijheid behouden.” Dat is bijna onmogelijk in Hollywood tegenwoordig. „Ik heb mijn onafhankelijkheid altijd gekoesterd. Als je de hele dag moet worstelen om uiteindelijk tot een compromis te komen, wat voor voorbeeld ben ik dan voor mijn eigen kinderen?”

De uitvoering mag in dit geval dan niet helemaal werken, toch is het hoopgevend dat er ook in het snel veranderende landschap van streaming ruimte blijft voor zo’n compromisloze serie die niet bang is om de kijker uit te dagen. De bovennatuurlijke elementen in Copenhagen Cowboy komen tegen het einde van het seizoen steeds verder naar voren en de regisseur bouwt toe naar een tweede seizoen. Of dat vervolg gaat komen, zal afhankelijk zijn van allerlei factoren.

Dat veel mensen na de eerste aflevering zullen afhaken, lijkt zeker. En Netflix mag dan nog ruimte hebben voor creatieve geesten, het bedrijf is genadelozer geworden in het schrappen van series. Het feit dat de ogenschijnlijk succesvolle serie 1899 deze week na één seizoen toch werd gecanceld, biedt weinig hoop. Maar wie weet kan Winding Refn net als zijn hoofdpersoon ook wonderen verrichten.