IT-miljardair Terry Gou wil president van Taiwan worden en streeft naar nauwere band met China

Taiwan Met de entree van Terry Gou, wiens bedrijf Foxconn telefoons voor Apple in elkaar zet, wordt de strijd om het Taiwanese presidentschap flink opgeschud.

Foxconn-oprichter Terry Gou maandag tijdens een persconferentie in de Taiwanese hoofdstad Taipei, waar hij zijn kandidatuur voor het presidentschap aankondigde.
Foxconn-oprichter Terry Gou maandag tijdens een persconferentie in de Taiwanese hoofdstad Taipei, waar hij zijn kandidatuur voor het presidentschap aankondigde. Foto Sam Yeh/AFP

Terry Gou, oprichter van het Taiwanese bedrijf Foxconn, dat in China onder meer telefoons voor Apple in elkaar zet, heeft zich maandag als vierde kandidaat gesteld voor de presidentsverkiezingen in Taiwan. Hij doet mee als onafhankelijke kandidaat. „De afgelopen zeven jaar is de situatie in Taiwan grimmig gebleven en de economie, defensie en diplomatie hebben de rand van de afgrond bijna bereikt […] Daarom moeten we de [regerende] Democratische Progressieve Partij (DPP) van de troon stoten”, zei hij in de speech waarmee hij zijn kandidaatsstelling bekendmaakte.

De verkiezingen staan gepland voor 13 januari 2024. Ze zullen vooral draaien om de opstelling van Taiwan tegenover het vasteland van China.

Daarbij staan grofweg twee groepen tegenover elkaar. Enerzijds de DPP, die sinds 2016 aan de macht is en zich op het standpunt stelt dat Taiwan een onafhankelijk land is dat op voet van gelijkheid met Beijing wil omgaan.

Dat is voor Beijing onverteerbaar: Taiwan is in de ogen van de Communistische Partij van China een provincie van China die zich vroeg of laat, zonder of met gebruik van geweld, weer moet aansluiten bij het vasteland van China. Beijing beschuldigt de DPP van separatisme en wil daarom niet met de huidige regering praten.

Omsingeling

China stuurt steeds meer vliegtuigen en schepen naar de Straat van Taiwan, om de druk op Taiwan op te voeren. Zo oefende het China laatst nog op wat een omsingeling van Taiwan leek. in reactie op het bezoek vicepresident William Lai Ching-te, tevens de presidentskandidaat namens de DPP, aan de Verenidge Staten.

Aan Lai heeft Beijing zo mogelijk nog meer een bloedhekel dan aan president Tsai Ing-wen. Dat komt omdat Lai eerder meer expliciet naar onafhankelijkheid leek te streven dan partijgenoot Tsai ooit deed. De laatste tijd doet hij er echter alles aan om gematigder over te komen. Dat overtuigt Beijing niet. Een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken noemt hem een „onversneden lastpost” die zich in de praktijk vooral inzet voor onafhankelijkheid.

Tegenover de DPP staan de zogeheten blauwen: partijen en mensen die vinden dat de Volksrepubliek China en Taiwan in principe wél deel uitmaken van één China, al zijn ze niet voor daadwerkelijke aansluiting van Taiwan bij de Volksrepubliek. Met de blauwen wil China wel praten. Tot deze groep behoren de Kwomintang (KMT), de nationalistische partij die Taiwan lang regeerde; de Taiwanese Volkspartij (TPP); en ook de onafhankelijke kandidaat Terry Gou.

Miljardair

Gou heeft eerder geprobeerd om presidentskandidaat namens de KMT te worden, maar dat is mislukt. Hij verklaarde toen dat hij zich zou scharen achter welke kandidaat de KMT ook zou verkiezen. Maar nadat hij niet was gekozen, ging hij toch door met campagne voeren voor zichzelf. Nu heeft de miljardair dus besloten om zich als onafhankelijk kandidaat in de strijd te werpen.

Gunstig voor het blauwe kamp is dat waarschijnlijk niet: het betekent dat kiezers van de drie verschillende blauwe kandidaten waarschijnlijk erg versnipperd zullen stemmen, waardoor geen enkele blauwe kandidaat het snel zal winnen van Lai.

De verkiezingen zullen vooral gaan over de vraag of het verstandig is om Beijing verder van Taipei te vervreemden. Lokt Taiwan de gewelddadige inname van Taiwan daarmee niet juist uit? Of moet Taiwan niet toegeven aan onredelijke druk uit Beijing en zijn eigen, democratische koers koste wat kost verdedigen? Dat laatste vindt de DPP. De blauwen streven bovendien naar nauwere economische banden met China, waar de DPP meer ziet in diversificatie in de regio en meer handelspartners buiten China.

Volgens een peiling van vorige week heeft vicepresient Lai (DPP) de steun van 43 procent van de kiezers, tegen 27 procent voor Ko Wen-je, oud-burgemeester van Taipei en leider van de TPP, en 14 procent voor Hou Yu-ih van de KMT. Ruim 16 procent wist het nog niet of wilde niet antwoorden. Gou had zich toen nog niet kandidaat gesteld.