N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Reportage
Voetbal Spanje wint de WK finale met 1-0. Onder de Engelse fans in een Amsterdamse pub maakt teleurstelling plaats voor berusting. En dat jonge meisjes nu ook voorbeelden hebben, wordt bejubeld.
Supporters van Spanje in Sportcafé Coco’s Outback in Amsterdam. Foto Simon Lenskens
„Het doelpunt is het orgasme van het voetbal”, schreef de Uruguayaanse schrijver Eduardo Galeano. Zijn toevoeging uit Glorie en tragiek van het voetbal wordt nog weleens vergeten: „Net als het orgasme komt het doelpunt in het moderne leven steeds minder voor.”
Galeano zal niet aan Britse voetbalfans in een Amsterdamse kroeg hebben gedacht toen hij die observatie deed. De fans waren gekomen om te juichen en in extase te raken, maar ze zagen de Engelse nationale vrouwenploeg de WK finale met 1-0 verliezen van Spanje. Zo bleef voor hen de langverwachte ontlading uit.
Zondagochtend is iedereen nog vol verwachting als Coco’s Outback langzaam volstroomt met supporters van de Lionesses: sommige in zomerkleding, andere met een Engelse vlag om de schouders gedrapeerd of in het shirt van hun favoriete voetbalclub. Op de schermen in de bar loven de Britse analisten de Nederlandse bondscoach Sarina Wiegman van de Engelse ploeg. Ze heeft een „winnaarsmentaliteit” en „vertrouwen” in de ploeg gebracht.
Nadat Engeland onder haar leiding twee jaar terug in eigen land Europees kampioen werd, zal nu de wereldtitel worden veroverd. Dat staat voor de Britse expats en toeristen in de bar – slechts tegengesproken door het handjevol aanwezige Spanjaarden – buiten kijf. „It’s coming home”, zeggen ze vol bravoure.
Obsceen
Verwachtingsvol applaus klinkt na het volkslied ‘God Save the King’. De applausjes die daarna in de eerste helft opstijgen, klinken vooral op de momenten dat de Engelsen een gevaarlijke Spaanse aanval weten te verijdelen. En eenmaal als de Engelse aanvaller Lauren Hemp met een geplaatst schot de lat raakt.
De ploeg van de Spaanse bondscoach Jorge Vilda, die voor het toernooi met zijn speelsters overhooplag, is technisch vaardiger, maar Wiegmans speelsters zijn gedisciplineerd en verdedigen gegroepeerd.
We zijn een natie van verliezers
Charlie Gibbon expat en Engelse voetbalfan
Even wordt het stil in de kroeg als Spanje na een half uur voetballen via linksback Olga Carmona de 1-0 maakt. Toch mag het de pret niet drukken, want er zijn bloody mary’s, bier en fish-and-chips.
Eén keer kunnen de Engelse fans toch massaal juichen – weliswaar vanwege opluchting en niet omwille van extase. Als de Engelse doelvrouw Mary Earps halverwege de tweede helft een strafschop stopt, staat iedereen op de banken. Maar ruim 16.000 kilometer verderop, in de Australische avond, kan de ploeg van Wiegman het momentum niet pakken. Het verwachtingsvolle verlangen begint geleidelijk plaats te maken voor frustratie. Als een gele kaart wordt uitgedeeld na een lichte overtreding, krijgt de scheidsrechter het te verduren. „She’s crazy!”
In de minuten die in het restant van de finale wegtikken, blijft een gelijkmaker achterwege. Teleurstelling maakt plaats voor berusting, ook bij Karen en Lyndon Smith die met een cruiseschip op vakantie zijn in Europa. Ze zijn vanuit Rotterdam naar Amsterdam gekomen, omdat de hoofdstad het cruiseschepen recent verbood aan te meren. Karen is vooral blij dat ze nu eindelijk eens naar vrouwenvoetbal heeft kunnen kijken. „Ik kijk m’n hele leven al naar mannenvoetbal”, zegt ze. En daar is ze toch wel op uitgekeken. „Ze verdienen veel te veel geld en weten niet hoe ze zich moeten gedragen. Ze zijn losgezongen van de maatschappij”, zegt ze. Ze heeft er geen goed woord voor over. „Het is obsceen.” Dat jonge meisjes die willen voetballen nu ook voorbeelden hebben, noemt ze prachtig. „Maar het was wel de hoogste tijd.”
Fanatiekere fans zijn teleurgestelder. Charlie Gibbon, expat in Amsterdam, was eigenlijk jaloers op zijn vrienden in Engeland die zich al vroeg gingen bezatten in de vele fanzones die er zijn opgetuigd. „Je hoort bij dit soort gebeurtenissen eigenlijk in je eigen land te zijn”, zegt hij. Maar na afloop is hij misschien toch niet zo ontevreden dat hij in Amsterdam is. „We zijn een natie van verliezers”, zei hij met gevoel voor overdrijving.
De Spanjaarden zijn de koning te rijk en worden sportief op de schouders geklopt wanneer ze de kroeg verlaten. Voor de Engelse fans rest een anticlimax. Na de laatste biertjes en cocktails druipen ze af, de Amsterdamse zon in.
De zwakste plek in Kamala Harris’ campagne voor het presidentschap is provisorisch dichtgemaakt met een kluwen prikkeldraad en één houten pallet. Een verweerd stalen hek van negen meter hoog markeert vele kilometers lang de Amerikaanse zuidgrens met Mexico. Maar hier in het Californische gehucht Jacumba Hot Springs houdt het plotseling op. De grenslijn stuit op een robuuste rotspartij – het hek kán hier niet verder.
In de loop van 2023 ontdekten ook smokkelaars deze en andere lacunes en ontketenden de ergste migratiecrisis uit president Bidens presidentschap. Op piekdagen staken tot wel duizend migranten over bij Jacumba, die in geïmproviseerde openluchtkampen werden vastgezet. Het plaatsje, voorheen vooral lokaal bekend van zijn thermische baden, was ineens landelijk voorpaginanieuws. Meerdere Republikeinse politici reisden af naar het hek voor een persmoment en om af te geven op de ‘open grens’ onder Biden.
Ook nu hij een tweede termijn heeft opgegeven en zijn vicepresident Kamala Harris namens de Democraten de kandidaat is in november, blijft ‘de grens’ de regeringspartij electoraal pijn doen. In peiling na peiling zeggen Amerikanen de Republikeinen meer te vertrouwen op het punt van immigratie. Donald Trump heeft er weer zijn belangrijkste campagnethema van gemaakt.
Terwijl deze ene passage bij Jacumba nu afgesloten is, kan op andere plekken in de bergen van Zuid-Californië nog wel worden overgestoken bij andere ontbrekende stukken hek. En toch gebeurt dat sinds een paar maanden veel minder: het aantal migranten dat door de grenswacht CBP wordt onderschept is gekelderd.
Maar wat nog vreemder is: Kamala Harris maakt daar geen mooie sier mee – terwijl het te danken is aan een decreet van haar eigen regering-Biden. Hoe zit dat?
Krultangen en luxetassen
Karen Parker stuurt haar Japanse terreinwagen geroutineerd over de stoffige zandwegen van Jacumba Hot Springs en houdt dan even halt. „Kijk, een peuterschoentje. Dat lag er gisteren nog niet”, zegt de 61-jarige gepensioneerde maatschappelijk werker en veldarts. „Er zijn weer mensen overgestoken.”
Parker gaat er al maanden bijna elke ochtend en namiddag op uit om migranten te vinden en langs hun vaste routes flesjes water en pakjes ORS (tegen uitdroging) achter te laten. Met haar medische achtergrond kon ze niet aanzien hoe ze met verzwikte enkels, uitgedroogd of hallucinerend en brakend van een zonnesteek door de bergen van het dorpje zwierven. „De grenswacht patrouilleert hier wel, maar ik ben er niet zelden eerder bij. Dan verleen ik eerste-hulp en bel dat ze moeten komen.”
Karen Parker (met zonnebril en pet) troost de Colombiaanse vrouw Leidy (26) als die eind 2023 net de Amerikaanse zuidgrens overgestoken is vanuit Mexico. Foto Robert Gauthier/Los Angeles Times via Getty Images
Lang niet al haar buren nemen haar dat in dank af. Jacumba is een overwegend Republikeins stemmend gehucht in een verder Democratische staat – tevens de thuisstaat van Kamala Harris. „Mijn buren zeggen dat ík de migranten aantrek.” Parker verslijt mobiele nummers bij de vleet. „Ik heb zoveel doodsbedreigingen gekregen.” Als kleindochter van een Ierse emigrante en een inheemse Comanche-grootmoeder identificeert ze zich echter sterk met migranten die de VS („gestolen land”) proberen binnen te komen.
De laatste paar maanden ziet ze veel minder migranten oversteken. Hoogstens tientallen op één dag, al komen ze nog wel steeds uit alle hoeken van de wereld. Niet alleen uit Latijns-Amerika, zoals lange tijd gebruikelijk was, maar ook uit China, Turkije, Iran en sinds kort veel uit Egypte. „Mijn terriër Lilly”, die ze vaak meeneemt op haar expedities, „luistert al naar commando’s in vier verschillende talen.”
Lees ook
reportage uit Springfield, Ohio, dat het brandpunt werd van Trumps campagneleugen over huisdieren-etende migranten
Parker brengt het gesprek schaterlachend op Trumps recente bewering dat Haïtiaanse migranten in het stadje Springfield, in Ohio, lokale huisdieren zouden stropen om ze op te eten. Haar eigen hond eet zelf juist goed dankzij de Chinese migranten. „Die nemen in piepschuimen bakjes heerlijk Kantonees eten mee uit Mexicali”, zegt ze over de dichtstbijzijnde grote Mexicaanse stad – waar al generaties een flinke Chinese gemeenschap woont. „Dat gaat naar Lilly.”
Wie wordt ingerekend door de grenswacht, mag maar één tas en een laag kleren houden. De migranten dumpen daarom overtollige bagage en overal slingeren rolkoffertjes, schoenen en kleren. „Ik heb een hele verzameling krultangen en sleehakken, die zijn van de latina’s. En merktassen, die zijn van de Chinezen.”
Pandemiemaatregel
De meeste migranten willen nog altijd worden ingerekend in de hoop bij de Amerikaanse autoriteiten een asielaanvraag in te kunnen dienen. Lange tijd was het zo dat wie niet opdook in internationale politiedatabanken binnen een paar dagen weer werd vrijgelaten. Migranten mochten doorreizen naar familie elders in de VS om daar hun afspraak bij de asielrechter af te wachten. Omdat de Amerikaanse asielketen compleet verstopt is, kan dat jaren duren. Al die tijd mochten ze in de VS blijven.
Tijdens de pandemie was dat wel anders. Die brak begin 2020 uit onder de regering-Trump, die met een gezondheidsmaatregel in de hand nagenoeg alle asielaanvragen afwees. Wie toch overstak, werd doorgaans spoorslags teruggezet naar Mexico. Ook toen de besmettingscijfers daalden, hield Biden, die begin 2021 was aangetreden, die zogeheten Title 42-regel in stand. Totdat rechters dit verboden en de migranten weer begonnen te komen.
Om die nieuwe piek de kop in te drukken, greep Biden in juni naar een nieuwe noodmaatregel. Per decreet kondigde hij een asielquotum aan: er worden langs de ruim drieduizend kilometer lange zuidgrens nog maximaal vijftienhonderd aanvragen per dag in behandeling genomen.
Sinds de regering-Biden in juni per presidentieel decreet een dagelijks maximaal asielquotum instelde, kunnen migranten spoorslags worden teruggezet naar Mexico. Hun aantal is sindsdien gekelderd van duizend per dag tot enkele tientallen. Foto John Moore/Getty/AFP
Wie toch nog clandestien oversteekt, kan worden teruggestuurd naar Mexico – of zelfs naar zijn thuisland, als de VS daar afspraken mee hebben. Het aantal onderscheppingen is sindsdien gekelderd tot het laagste niveau van zijn hele presidentschap. En hiervan wordt een toenemend deel (in juli en augustus meer dan de helft) onmiddellijk uitgezet. Families of alleenstaande minderjarigen maken nog wel kans hun aanvraag in de VS af te mogen wachten.
De VS willen dat asielzoekers vanuit Mexico een afspraak maken om een aanvraag in te dienen. Dit moet via een speciale overheidsapp, CBP One. Pas met een afspraak mogen ze zich melden bij een van de bewaakte grensovergangen. Daar krijgen ze een gesprek, waarin ze al gelijk bewijs moeten aanleveren dat ze in eigen land levensgevaar lopen.
Tips via Facebook
„Een conversatie op WhatsApp volstaat daarbij niet, die kan je makkelijk in scène zetten. Ze moeten echt een politie-aangifte of ziekenhuisverklaring uit hun eigen land hebben, of iets dergelijks”, legt Aaron Gómez uit. Hij runt in Mexicali, de grote stad aan de Mexicaanse zijde van de grens, het gemeentelijke opvangcentrum El Peregrino (De Pelgrim). Dit biedt aan maximaal driehonderddertig mensen onderdak, maar momenteel zit het maar voor een derde vol.
Onder de migranten in dit open centrum is de CBP One-app alom bekend. Drie keer per dag – in de vroege ochtend, in de middag en in de avond – kunnen migranten deze verversen en zien of ze al een afspraak hebben gekregen. Sommigen wachten al vier maanden, anderen hadden binnen een paar weken een afspraak. Gómez: „Het lijkt soms een loterij.”
Een migrant in Ciudad Juarez probeert een afspraak te maken via de CBP One-app om asiel aan te vragen in de VS. Pas met een afspraak mogen migranten zich melden bij een van de bewaakte grensovergangen. Foto David Peinado Romero/Anadolu Agency
Zo wacht Darlee Cerón, een 21-jarige Guatemalteekse, met haar twee kinderen al vier maanden op een afspraak. Hoogzwanger sloeg ze met haar man en dochter op de vlucht toen bendes hun wijk innamen, vertelt ze in haar slaaphokje met twee stapelbedden.
Hun jongste dochter Briana is in Mexico ter wereld gekomen, maar haar man is een paar weken na de geboorte clandestien overgestoken naar de VS, gepakt en uitgezet naar Guatemala. „Als we een afspraak krijgen, gaan wij alvast vooruit.” Of haar man hen nog achterna kan reizen, weet ze niet.
Ook Yolima Torres uit Colombia wacht sinds vier maanden op een afspraak. Haar gezin werd in Bogotá eveneens bedreigd door criminelen. „Op Facebook lees ik allerlei tips over hoe je het beste een afspraak kan krijgen, maar vooralsnog lukt niets.” Toch is ze zeker niet van plan het dan maar illegaal te proberen: als ze gepakt wordt, zou dat haar aanvraag kansloos maken. „Dat heeft echt geen zin meer.”
In de slaapzaal voor mannen heeft de Hondurese jongeman Marío David Ordoñez zijn tas al gepakt. Over een paar dagen mag hij vanuit Mexicali oversteken en zich melden bij de grensovergang van Calexico, in Californië. Hij kreeg binnen twee maanden een afspraak, zegt hij. En dat terwijl hij in het pandemiejaar 2020 drie keer werd uitgezet onder Title 42. „Dat rekenen ze me blijkbaar niet aan.” Hij hoopt zich snel bij verre familie in Florida te kunnen voegen.
Onderweg kaalgeplukt
Volgens coördinator Aaron Gómez begint deze reguliere manier van asiel aanvragen zo langzaamaan te werken. Migranten kunnen inmiddels ook vanuit het zuiden van Mexico de CBP One-app activeren. Mexico probeert hen daar te houden en biedt wie een eenmaal een afspraak heeft busritten aan om tijdig bij de betreffende grenspost te komen. Migranten worden op doortocht in Mexico op grote schaal kaalgeplukt door criminelen en corrupte agenten. „Deze humanitaire corridors moet ze daartegen beschermen.”
Mexico werkt ook mee aan het tegenhouden van migranten aan zijn noordgrens, waar het duizenden leden van zijn gemengd militair-civiele Nationale Garde heeft gestationeerd. Ook neemt het zonder morren de migranten in ontvangst die de VS dagelijks uitzetten. Mexicali ligt in de deelstaat Neder-Californië (Baja Californië), waar de VS alleen al vorige maand twaalfduizend mensen naar toe brachten. Tegelijkertijd gaven ze een bijna evenveel migranten een asielafspraak. Gómez: „Daardoor loopt het niet meer zo snel over.”
Ook wordt het opvangcentrum deels gefinancierd met Amerikaans geld, vertelt een plakkaat in de eetzaal. Maar de Mexicaanse regering zou ook een politiek motief hebben om samen te werken met de regering-Biden/Harris: ze ziet in november liever een Democraat winnen dan de onvoorspelbaardere Trump.
Tijdens haar debat op 10 september met Trump liet Harris na de tv-kijker uit te leggen dat de grens door Bidens nieuwe, strenge aanpak tot rust gekomen is. Ze viel haar Republikeinse rivaal bovenal aan op het feit dat hij vorig jaar een compromis torpedeerde tussen beide partijen in de Senaat om de grensproblematiek aan te pakken. Dit plan bevatte een soortgelijk asielquotum als dat uit Bidens decreet. Trump saboteerde dit, stelde ze „omdat hij liever campagne voert met een probleem dan het op te lossen.”
Mogelijk wilde Harris niet het risico lopen dat de aantallen overstekers voor verkiezingsdag 5 november, als de extreme zomerhitte weggeëbd is, toch weer oplopen. De ervaring leert dat migratie altijd in golven komt. NRCtekende afgelopen zomer op hoe in de Darièn-kloof tussen Panama en Colombia nog steeds evenveel – zo niet meer – mensen oversteken als eerst. En ook vanuit Venezuela zouden weer meer mensen kunnen vertrekken, nu daar de autoritaire leider Nicolás Maduro zich na stembusfraude vastklampt aan de macht.
Het hek op de grens van Mexico kan door het ruige landschap niet overal worden doorgetrokken. Ook wordt het hek door smokkelaars gesaboteerd met mobiele slijptollen. Foto Michael Ho Wai Lee/SOPA Images/LightRocket via Getty Images
Bang voor uiterst-links
Karen Parker vroeg zich kijkend naar het debat ook af waarom Harris de effectiviteit van Bidens strenge decreet niet opbracht. Ze vermoedt dat Harris de meest progressieve Democratische kiezers niet van zich wilde vervreemden. „Uiterst, uiterst-links wil niet eens grensmuur. Die lui willen de politie afschaffen. En ze gaan waarschijnlijk niet eens op Harris stemmen.”
Daarnaast denkt ook Parker dat de migratie op een gegeven moment weer kan toenemen. Waarna Harris het verwijt zou kunnen krijgen dat ze te vroeg gejuicht heeft. Maar voor nu geldt: „Het is zoveel rustiger aan de grens. Ze hebben hier echt wat bereikt.”
In 2023 zijn in Nederland 30,9 miljoen museumbezoeken afgelegd, blijkt uit de jaarlijkse Museumcijfers van de Museumvereniging. Dat lijkt weer op de pre-coronastand van vóór 2020. Maar de kleinere musea zijn nog niet hersteld, ook niet in financieel opzicht.
De Museumvereniging onderzoekt de staat van het museumlandschap jaarlijks samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek. De 475 musea die lid zijn van de museumvereniging werken mee aan het onderzoek.
In de jaren voor de pandemie liepen de museumbezoekcijfers op tot 32,6 miljoen in recordjaar 2019. Die trend zakte in door de sluitingen en restricties tijdens de coronapandemie. Het dieptepunt kwam in 2021, met 11,8 miljoen bezoeken. Dat liep vervolgens op tot 23,5 miljoen bezoeken in 2022, en in 2023 lijkt de museumbezoeker echt terug.
Opvallend is dat het aantal bezoekers uit het buitenland nog wel lager ligt dan voor de pandemie. Acht miljoen van de bezoeken zijn afgelegd door mensen uit het buitenland, 23 miljoen door Nederlanders. Een vijfde van de bezoeken zijn afgelegd door kinderen, dat komt mede door een toename in schoolbezoeken.
Maar kleine musea merken iets anders. Vergeleken met 2019 zien zij juist 33 procent minder bezoeken. De groep kleine musea is groot: bijna de helft van de Nederlandse musea heeft een omzet tot aan 400,000 euro en is daarmee ‘klein’. Middelkleine musea, daar valt 13 procent onder, ontvingen bijna een vijfde minder bezoek dan in 2019.
‘Breed draagvlak’
Vergelijkbaar is de financiële situatie. Gemiddeld genomen lijkt de cultuursector hersteld van de pandemie. De eigen inkomsten daalden in 2020 en 2021, daar tegenover kwam meer subsidie te staan. Nu, in 2023, beslaan de eigen inkomsten 49 procent van de omzet van musea. De andere 51 procent komt van overheidssubsidies, aldus de Museumvereniging. De eigen inkomsten van de 475 musea die zijn aangesloten bij de Museumvereniging zijn opgeteld 619 miljoen euro, het exploitatietekort was in totaal 18 miljoen euro. Ook hier wijkt de situatie in kleine musea af: de inkomsten bij de grotere musea stegen, kleine musea hadden in 2023 gemiddeld nog 12 procent eigen inkomsten minder dan in 2019.
De Museumvereniging ziet op basis van haar onderzoek een „breed draagvlak voor de museumsector” in de Nederlandse samenleving, maar vreest voor de gevolgen van de btw-verhoging vanaf 2026. Musea zullen die doorberekenen in de kaartjes omdat ze de BTW-verhoging niet zelf kunnen opvangen, liet de Museumvereniging vrijdag aan de Tweede Kamer weten. En duurdere kaarten betekenen minder bezoekers, en dus minder inkomsten.
Het lot dat het steenkoolstadje Voehledar beschoren lijkt staat symbool voor zoveel dorpen en plaatsen langs de duizend kilometer lange frontlijn in Oekraïne: eerst een maandenlang Russisch beleg en honderden grotere en kleinere aanvallen, frontaal of vanaf de flanken, onophoudelijk ondersteund door artilleriebeschietingen met granaten. Uiteindelijk zullen de overgebleven Oekraïense verdedigers gedwongen zijn de ruïnes te verlaten, op zoek naar veiliger terrein.
Bij Voehledar, dat voor de Russische invasie van 2022 bijna 15.000 zielen telde, hielden de Oekraïense strijdkrachten bijna drie jaar stand, onder meer dankzij eenheden van de 72 Gemechaniseerde Brigade. De verdedigers van het stadje sloegen hier al Russische aanvallen af toen Bachmoet nog werd belegerd door Jevgeni Prigozjin en diens huurlingenleger van Wagner, ruim anderhalf jaar geleden.
Gelegen op een heuvel in een verder vlak landschap, gold Voehledar voor de Oekraïners als een fort aan de frontlijn. Maar zoals op zoveel plaatsen werd ook hier, precies op het punt waar de zuidelijke frontlijn afbuigt in noordelijke richting en overgaat in het oostelijke Donbasfront, de druk van de Russische aanvallers simpelweg te groot; Moskou heeft meer manschappen, meer munitie, zwaardere wapens.
Bestorming begonnen
Volgens bronnen in Rusland en in het Westen begonnen Russische troepen dinsdagochtend met een nieuwe bestorming van Voehledar, en werd een deel van het stadje ingenomen. Videobeelden die door Oekraïense bronnen werden verspreid op X, en waarvan de echtheid niet kan worden geverifieerd, toonden zware artilleriebeschietingen op Voehledar, dinsdag. „De Russen vernietigen de stad”, schreef het Oekraïense blog MilitaryNewsUA. Maandag zei de Oekraïense militair analist Ivan Stoepak tegenover The Moscow Times dat Voehledar „binnen enkele dagen” kan vallen, gezien het „tempo van de [Russische] opmars”. Een andere goed ingevoerde militair analist, WarTranslated, noemde de situatie dinsdagmiddag „kritiek”, maar volgens hem „houden de soldaten van de 72 Gemechaniseerde Brigade stand”.
Lees ook
Oekraïne laat VS zien welke impact langeafstandswapens kunnen hebben in de oorlog tegen Rusland
Een omslag aan het front bij Voehledar zou voor Moskou een belangrijke doorbraak betekenen, zowel militair als mentaal. Tot nu toe bleken de Oekraïense posities bij Voehledar, en de mijnenvelden eromheen, een dodelijke valstrik voor de Russen. Vooral de mislukte aanval tijdens het Russische winteroffensief van 2023 kreeg veel internationale aandacht. Bij hun ‘blinde’ frontale aanvallen op Oekraïense posities verloren de Russen in open terrein in een week tijd honderden elitesoldaten en meer dan honderddertig gepantserde voertuigen, waaronder tientallen gevechtstanks die tot schroot werden gereduceerd in mijnenvelden, en onder vuur van Oekraïense drones, artillerie en anti-tankraketten.
Offensief in de Donbas
De aanval op Voehledar maakt deel uit van het grotere Russische offensief in de Donbas, dat begin dit jaar op gang kwam. Afgaand op Oekraïense en westerse bronnen als het Institute for the Study of War verslechtert de Oekraïense situatie met de dag. Met name sinds augustus is de Russische opmars in een versnelling gekomen. De val van Voehledar zal in militair opzicht ook consequenties hebben voor de penibele Oekraïense situatie bij Pokrovsk, vijftig kilometer ten noorden van Voehledar. Pokrovsk is voor de Oekraïense strijdkrachten een logistiek zeer belangrijk knooppunt. De Russen zijn Pokrovsk tot enkele kilometer genaderd. Het Centre for Defense Strategies, een Oekraïense denktank, verwacht dat de aanstaande slag om Pokrovsk de „climax” zal zijn van de Russische offensieven in de Donbas dit jaar.
De relatief snelle Russische opmars langs de oostelijke frontlinies is niet alleen veroorzaakt doordat Moskou meer troepen en munitie in de strijd werpt. Oekraïense fronttroepen kampen nog altijd met de naweeën van het munitietekort dat ontstond toen de Verenigde Staten rond Kerstmis vorig jaar zijn wapenleveranties voor enkele maanden opschortte. Dat leidde onder meer tot de val van Avdiivka, waar voor de Russen een poort werd geopend voor verdere veroveringen in de Donbas, in alle windrichtingen.
Oekraïense inval in Koersk
Opvallend is dat de Oekraïense inval en bezetting van delen van de Russische regio Koersk, sinds de eerste week van augustus, tot nu toe geen zichtbare gevolgen heeft gehad voor de Russische aanvallen in de Donbas, honderden kilometers naar het zuidoosten. De militaire strategen in Kyiv hoopten dat de Oekraïense inval in Koersk de Russen ertoe zou dwingen troepen in de Donbas over te plaatsen om de Oekraïense troepen uit Koersk te verjagen, maar tot nu toe lijkt Moskou geen haast te maken met het tegenoffensief op eigen bodem.
Ondertussen pleit de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in de Verenigde Staten voor meer internationale militaire en humanitaire steun voor zijn land. In een interview bij de Amerikaanse omroep ABC zegt Zelensky dat Oekraïne „alleen in een sterke militaire positie Poetin ertoe kan dwingen de oorlog te stoppen, op een diplomatieke manier”. Volgens Zelensky is daarbij in zijn optiek geen sprake van „onderhandelen” met Rusland. Hij zei tegen ABC dat de Oekraïense oorlog tegen Rusland „dichter bij een einde” is dan menigeen denkt. „We zijn dichter bij vrede dan we denken. We moeten alleen heel sterk zijn, heel sterk.”
Zelensky spreekt dinsdagmiddag (lokale tijd) in New York tijdens een bijeenkomst van de VN Veiligheidsraad, op voorspraak van de ministers van Buitenlandse Zaken van de VS, Frankrijk, Japan, Malta, Zuid-Korea en het Verenigd Koninkrijk. Woensdag spreekt Zelensky de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe.
De Oekraïense president zal donderdag in het Witte Huis met de Amerikaanse president Joe Biden Oekraïens ‘overwinningsplan’ bespreken. Wat dat plan behelst wil Zelensky pas bekend maken tijdens zijn onderhoud met Biden. „Het overwinningsplan is het versterken van Oekraïne”, zei Zelensky alvast tegen ABC.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data104225210-89a056.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data104098967-f650ce.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data104220197-035cd7.jpg)
:format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/data122160535-fc8514.png|https://images.nrc.nl/TNZJooHG3dYKiWSQh7FJ-PWM2Ow=/1920x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/data122160535-fc8514.png|https://images.nrc.nl/kzFyn6sRBvNE3RDIjcpd1v_FAPU=/5760x/filters:no_upscale():format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/data122160535-fc8514.png)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157972-32ab20.jpg|https://images.nrc.nl/-ztjREZl65HpfnoVk1UkjX5-eOM=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157972-32ab20.jpg|https://images.nrc.nl/gyLL4Ww9kbFUbR1QE8QqThYc3qU=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157972-32ab20.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122155296-f5e952.jpg|https://images.nrc.nl/dvQgW76uOaXvCIocb5F66v417Yg=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122155296-f5e952.jpg|https://images.nrc.nl/juACr4ktZuJJWpHDxEVSwU8SuHs=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122155296-f5e952.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122160722-65faed.jpg|https://images.nrc.nl/5TbNHna1WHwbHYtrT42bGcvELF8=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122160722-65faed.jpg|https://images.nrc.nl/vUGrkkFROJ04E93cg1DKGEaQbJM=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122160722-65faed.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157058-61ed3f.jpg|https://images.nrc.nl/caJTgdavxyna0RLULC6sb0Uyv0Y=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157058-61ed3f.jpg|https://images.nrc.nl/2ojMP5u5C-WSLYwyWpR1cqodnUE=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data122157058-61ed3f.jpg)
