Na maanden zoeken had Tunesische Ghozi nog steeds geen kamer in Nijmegen: ‘Een nachtmerrie’

De Tunesische Rakia Ghozi (34) werd in november vorig jaar toegelaten voor een stage in Nijmegen. En dus begon ze in december vanuit Tunesië enthousiast met het zoeken naar woonruimte. De student taalwetenschappen zou in juni bij het Nijmeegse Max Planck Instituut voor psycholinguïstiek arriveren, waar ze drie maanden zou gaan werken. Tijd genoeg om een kamer te vinden, dacht ze.

Ghozi vertelt haar verhaal in de groene achtertuin van de Nijmeegse Annemarie van Uden (60). Ze heeft net haar rijst in de keuken op een lager pitje gezet. Na maanden zoeken had Ghozi nog steeds niets gevonden, vertelt ze. Ze heft haar handen op. „Een nachtmerrie.”

Ghozi schreef zich in bij studentenhuisvester SSHN en keek elke dag op verschillende Facebookpagina’s. In advertenties van Nederlandse studenten werd steeds expliciet benoemd dat zij niet zaten te wachten op internationals.

Ik werd elke ochtend wakker met het idee: ik moet een kamer hebben voor de rest van mijn tijd hier. Gaat dat lukken of moet ik terug?

Rakia Ghozi (34) Tunesische loopt stage in Nijmegen

Op het nippertje vindt Ghozi een kamer voor een maand, in onderhuur. Ze vertrekt naar Nederland. „Maar ik kon me niet op mijn stage concentreren”, zegt Ghozi, „omdat ik elke ochtend wakker werd met het idee: ik moet een kamer hebben voor de rest van mijn tijd hier. Gaat dat lukken of moet ik terug?”

Annemarie Van Uden hoort september vorig jaar in de trein een jongen praten over zijn kamernood. „Ik tikte hem op zijn schouder en zei: als je geen bezwaar hebt tegen een hospita mag je wel bij mij.” Daarna vraagt iemand die ze kent bij het Max Planck Instituut of ze een van hun studenten in huis wilde. Vervolgens komen er meer. En zo wordt Van Uden een hospita. Iemand tipt Ghozi dat ze misschien bij Van Uden kan blijven. „Ik was zo ontzettend opgelucht”, zegt Ghozi. Voor 375 euro per maand heeft ze nu een kleine kamer, met eenpersoonsbed, in Van Udens huis.

We zien dat steeds meer studenten gewoon niet meer op zoek gaan naar een kamer, juist door het tekort

Jolan de Bie directeur studentenhuisvestingsbureau Kences

Hospihousing

Nijmegen voert actief campagne om Nijmegenaren te overtuigen een student in huis te nemen. De universiteit, de hogeschool en de gemeente gingen begin dit jaar een samenwerking aan met Hospihousing – een online platform dat kamerzoekenden en hospita’s koppelt. Ook studentensteden als Wageningen, Delft, Leiden, Rotterdam en Utrecht richten zich op hospita’s. Het zou een oplossing moeten zijn voor het kamertekort. Vorig collegejaar was er een tekort van bijna 27.000 kamers, bleek uit een monitor van kenniscentrum studentenhuisvesting Kences. Het instituut voorspelt dat het huisvestingstekort in collegejaar 2029/2030 al is opgelopen naar 44.800 kamers.

Kences-directeur Jolan de Bie vindt het moeilijk te voorspellen of het kamertekort komend collegejaar groter wordt dan vorig jaar. „Want cijfers zeggen niet alles”, zegt de Bie. „We zien dat steeds meer studenten gewoon niet meer op zoek gaan naar een kamer, juist door het tekort. We kregen dit jaar aanzienlijk meer signalen van studenten die moeten reizen, of hun studie zelfs moeten opgeven vanwege het feit dat ze geen kamer kunnen vinden.”

De beschikbare kamers zijn in sommige steden zo duur, dat het voor bijna de helft van de thuiswonende Nederlandse studenten de belangrijkste reden is niet op kamers te gaan. Kamernet – een zoeksite voor particuliere kamers – meldde deze maand dat een gemiddelde kamer op de site 715 euro per maand kost. Particuliere verhuurders hebben 46 procent van de studentenkamers in handen. „Veranderende regelgeving, repressief gemeentebeleid en het zwaar belasten van de huurinkomsten maakt dat veel particulieren huizen verkopen”, zegt De Bie. „Dat leidt tot nog meer krapte.”

Lees ookOp naar 60.000 betaalbare studentwoningen – inclusief hospita’s en verkamering

Ik zit in een groepsapp met meer dan duizend andere kamerzoekers, daar wordt af en toe iets ingegooid. Het geeft me soms een hopeloos gevoel

Izabelle Voortman (19) slaapt nog bij haar ouders in Heemskerk

Ze woont in haar hoofd op kamers

Izabelle Voortman (19) woont in haar hoofd al op kamers, zegt ze, „maar ik slaap nog in Heemskerk bij mijn ouders”. Ze kon het eerste jaar studie aan de Universiteit van Amsterdam geen kamer betalen. „Ik wil maximaal 800 euro uitgeven.” In september wil ze echt uit huis. „Een vriendin van mij vond na een half jaar zoeken iets in Haarlem, een ander is nu een jaar bezig. Ik zit in een groepsapp met meer dan duizend andere kamerzoekers, daar wordt af en toe iets in gegooid. Het geeft me soms een hopeloos gevoel.”

Een belangrijke oorzaak voor het tekort is de Nederlandse huizencrisis, zegt Kences-directeur De Bie. Het feit dat er steeds meer studenten bij komen, vooral internationale studenten, helpt niet. „Internationale studenten moeten nou eenmaal op kamers”, zegt De Bie. Veel universiteiten en hogescholen deden dit jaar, net als vorig jaar, expliciet een oproep aan internationale studenten om niet meer te komen, als zij voor 1 augustus geen kamer hebben gevonden.

Hospihousing is initieel voor internationale studenten bedacht, zegt oprichter Daan Donkers (31). Hospita’s kunnen van tevoren aangeven wat voor persoon ze in huis willen, hoelang deze mag blijven en hoeveel de student moet betalen. „Sommige hospita’s hebben een sociale huurwoning, anderen een koophuis en een hele verdieping over”, zegt Donkers.

De vicevoorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), Job Vermaas, is kritisch op de hospita-plannen van de gemeenten. „Het is een doekje voor het bloeden, want het zijn geen échte woningen. Als ik in gesprek ben met de overheid wijst zij op zulke tijdelijke oplossingen alsof het echte oplossingen zijn. Wat we nodig hebben zijn goede, betaalbare studentenkamers.” Hij pleit voor meer corporatie-woningen. „Want als er meer kamers bijkomen die studenten toch niet kunnen betalen, hebben ze er niks aan.”

Lees ookGedragscode voor studenten: bij wangedrag polsbandje inleveren

Vermaas wil internationale studenten niet de schuld geven. „Zij kunnen hier ook niks aan doen. Besef dat het probleem is gecreëerd door onderwijsinstellingen zelf. Zij internationaliseren studies en blijven nog steeds werven. Inmiddels hebben zich meer dan 20.000 studenten aangemeld, bij Hospihousing en ongeveer 1.000 hospita’s. „In Nijmegen en Groningen is er veel animo om hospita te worden”, zegt Donkers. „In Delft bijvoorbeeld minder. Hoe dat komt weet ik niet.”

Annemarie van Uden keek laatst met de Tunesische stagiair Rakia Ghozi mee op het Hospihousing-account. „Er stond in Nijmegen één kamer op.” Ze probeert mensen uit haar omgeving te enthousiasmeren, hospita te worden. „Dan hoor ik: ‘ja, maar mijn privacy!’ Ik heb daar totaal geen moeite mee. Soms neem ik me voor even geen mensen in huis te nemen. Maar voor ik het weet heb ik toch weer iemand. Want ik weet hoe hard het nodig is.”