N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103680453-936c70.jpg)
De wereld heeft inspirators nodig, visionairs met grote plannen. Grote ondernemers die waarde genereren voor onze economie. Innovators, techneuten die met een vinding nieuwe mogelijkheden scheppen. Goede leiders ook, doorzetters die het goede voorbeeld geven. En vaders, met veel kinderen, die ze het liefst ook zelf grootbrengen.
De begenadigde mens die al deze rollen weet te combineren moet gekoesterd worden. Elon Musk is die mens. Hij startte bedrijven als SpaceX, Tesla en Open AI, en en passant werkte hij aan de hyperloop en nam hij Twitter over.
Musks bedrijven zijn revolutionair: ze bieden oplossingen die er nog niet waren, vergroten de technologische mogelijkheden en verbreden de perceptie van wat mogelijk is. Gezamenlijk hebben die bedrijven een waarde gecreëerd van ‘1,1 trillion’ dollar (1.100 miljard euro). Daarvan is 240 miljard dollar in handen van Musk zelf. Alleen al aan aandeelhouderswaarde is er dus 880 miljard voor anderen gecreëerd. Daarnaast zijn er 180.000 directe arbeidsplaatsen gecreëerd en een veelvoud daarvan in het ecosysteem om de bedrijven heen.
Musk staat bekend als een betrokken ceo die voorop gaat in de strijd, van de hoed en de rand weet, lange dagen maakt en doorgaat tot het doel bereikt is. Hij verwacht dat ook van zijn mensen. Verhalen van SpaceX-medewerkers die vrijwillig en trots meerdere weken op een eiland doorwerken waar ze een lancering voorbereiden, terwijl ze tussentijds niet aan vaste wal kunnen komen, tekenen de beleving in zijn teams. Teams die tevens heel meritocratisch zijn: wie presteert wordt beloond.
Musk heeft zich daarnaast uitgesproken als pleitbezorger van de mensheid, waarbij ‘meer mensen’ tot meer oplossingen en meer welzijn kunnen komen dan een kleinere wereldbevolking. Daarmee biedt hij belangrijk tegenwicht aan denkers die claimen dat de wereld te veel mensen herbergt. Musk waarschuwt voor de gevaren van de slechte demografische opbouw in veel landen en de afname van de wereldbevolking die ons te wachten zou staan. Hij pleit voor meer geboortes, meer kinderen en een gezonde, groeiende mensheid die met vertrouwen vooruitkijkt.
Ambassadeur vrije woord
Die overtuiging zet Musk kracht bij met zijn eigen reproductie: tien kinderen (waarvan één overleden) bij drie verschillende vrouwen. Ook op andere manieren probeert hij bij te dragen aan ‘de mensheid’: elektrisch rijden voor schonere lucht en CO2-beheersing, ruimtereizen om de leefwereld van de mens te vergroten en het genereren van een ‘pro-human’ kunstmatige intelligentie.
Uiteraard is er ook kritiek op zijn projecten. Zo had Tesla in haar beginjaren leveringsproblemen, stuitte het ruimteplan op veel scepsis en wordt de transhumanistische visie achter Neuralink door het grote publiek vooralsnog niet omarmt.
Als reactie op zijn overname van Twitter (nu X) kwam daarnaast de vraag op of rijke individuen als Musk en Jeff Bezos (The Washington Post) wel publieke media zouden moeten mogen bezitten. Die terechte zorg over eigendom en invloed doet echter niets af aan de ambassadeur voor het vrije woord die Musk vanaf de overname heeft getoond te zijn. Resoluut heeft hij een einde gemaakt aan ‘deplatforming’, ‘shadowbanning’ en censuur op zijn platform.
Inmiddels gebruiken velen van ons, bewust of onbewust, zijn producten: bij online betalingen, rijdend in de auto, berichten plaatsend of dromend van een ruimtereis. Dit unieke individu, deze visionair met bravoure, deze superondernemer, ingenieur, libertijn en mensenliefhebber: de wereld heeft hem nodig.
