N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Oorlog in Oekraïne Twee maanden na het begin van het tegenoffensief hebben Oekraïense troepen een grote aanval ingezet in het zuiden. Daarbij zouden Russische stellingen zijn doorbroken.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103393832-43e23f.jpg)
Foto Efrem Lukatsky/AP
Bijna twee maanden na het begin van het tegenoffensief hebben de Oekraïense strijdkrachten een grote aanval geopend op Russische stellingen in de zuidelijke regio Zaporizja. Bij de operatie, waarbij veel Oekraïense troepen en westers materieel worden ingezet, zouden ten noordoosten van het dorpje Robotyne door sommige Russische stellingen zijn doorbroken, zo stelde het Institute for the Study of War (ISW) woensdagavond in zijn dagelijkse analyse over de oorlog.
The New York Times citeerde woensdagavond anonieme bronnen bij het Amerikaanse ministerie van Defensie die zeiden dat het bij de operatie in de richting van de bezette, strategisch belangrijke stad Melitopol gaat om „het hoofdoffensief” van de Oekraïense strijdkrachten sinds de tegenaanval begin juni werd ingezet. De Oekraïense vorderingen langs de duizend kilometer lange frontlijn verliepen tot nu toe langzamer dan Kyiv aanvankelijk had gehoopt, erkende president Volodymyr Zelensky verschillende keren.
Bij de operatie die deze week snel in intensiteit toenam, zo’n tien kilometer ten zuiden van het stadje Orichiv, zouden duizenden Oekraïense militairen zijn ingezet die tijdens de oorlog zijn getraind in westerse landen, evenals materieel dat is geleverd door de bondgenoten van Kyiv.
‘Massale aanval’
De woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, Igor Konasjenkov, sprak woensdag van een „massale” Oekraïense aanval en hevige gevechten bij Robotyne, dat nog in Russische handen is. Volgens hem werd de aanval afgeslagen. Het dorpje ligt pal aan de frontlijn, zo’n negentig kilometer ten noordoosten van Melitopol. Die stad vormt een van de hoofddoelen in deze fase van het Oekraïense tegenoffensief.
Juist langs dit deel van de zuidelijke frontlijn heeft het Russische leger de afgelopen maanden zijn zwaarste verdedigingswerken opgebouwd, in verschillende lagen, met loopgraven, zeer uitgestrekte mijnenvelden en tal van andere obstakels tegen oprukkende troepen en pantservoertuigen. De zware Russische verdedigingslinies zijn volgens Kyiv de belangrijkste oorzaak voor de trage vorderingen van het Oekraïense leger.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103284578-79905a.jpg)
President Zelensky zei woensdagavond in zijn dagelijkse toespraak dat de Oekraïense strijdkrachten „zeer goede resultaten” hadden behaald langs de frontlijn. Hij trad niet in detail, maar beloofde op korte termijn meer informatie prijs te geven. Volgens The New York Times worden de details van het huidige offensief in het zuiden van Oekraïne nauwlettend gevolgd in het Witte Huis. De Amerikaanse regering leverde Kyiv de afgelopen zeventien maanden voor tientallen miljarden dollars aan wapens, munitie en materieel. „Dit is de grote test”, zei een anonieme bron in het Pentagon volgens de krant over de operatie die Oekraïne nu is begonnen.
Verdedigingslinie doorbroken
Militaire analisten van het Institute for the Study of War constateren op basis van videobeelden dat de locatie van twee verlaten Bradley-infanteriegevechtsvoertuigen en een Oekraïense gevechtstank in een veld bij Robotyne erop wijzen dat de Oekraïense pantservoertuigen door de eerste Russische verdedigingslinies in deze streek moeten zijn gedrongen. De voertuigen zouden 2,5 kilometer voorbij de frontlijn zijn gekomen. De analisten van de Amerikaanse denktank zien die penetratie als een van de zwaarste Oekraïense uitdagingen in het offensief. „De verdedigingslinies die vanaf Robotyne verder naar het zuiden lopen zijn waarschijnlijk minder goed bemand dan deze meest vooruitgeschoven posities”, aldus de ISW-rapportage van woensdagavond.
De afgelopen weken kenmerkte het Oekraïense tegenoffensief zich vooral door felle artilleriebeschietingen op Russische stellingen, ook met clustermunitie, en raket- en drone-aanvallen op logistieke doelen ver achter de frontlinies, zoals munitiedepots, commandocentra en cruciale infrastructuur, om de Russische weerstand systematisch te verzwakken. Met een zwaar offensief richting Melitopol willen de Oekraïense strijdkrachten mogelijk ook gebruik maken van het recente ontslag van generaal Ivan Popov, commandant van de Russische troepen in het zuiden van Oekraïne. Popov werd eerder deze maand aan de kant gezet nadat hij kritiek had geuit op de Russische legerleiding. Deze maand kwam ook de plaatsvervangend commandant van het zuidelijke militaire district van Rusland, luitenant-generaal Olek Tsokov, om het leven bij een raketaanval op een hotel in Berdjansk. Vermoedelijk ziet Kyiv ook de onrust en de personele wisselingen binnen het Russische leger als een extra kans om nu toe te slaan.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/07/data102856320-3b8520.jpg)
Isoleren van de Krim
Het is geen geheim dat het Oekraïense leger een doorbraak wil forceren naar de Zee van Azov en naar Melitopol, een stad die voor de Russische invasie zo’n 150.000 inwoners telde. Als die stad kan worden bereikt wordt de Russische ‘landbrug’ door zuidelijk Oekraïne naar de Krim afgesneden, en daarmee de aanvoerlijnen naar het bezette schiereiland. Het gaat daarbij om de hoofdweg van Rostov aan de Don in Rusland, via de bezette Oekraïense steden Marioepol, Berdjansk en Melitopol, richting de Krim. Als Oekraïense troepen die weg weten te bereiken wordt de Russische bezettingsmacht in Oekraïne bovendien in tweeën geknipt; dat leidt onvermijdelijk tot logistieke problemen voor de bezetters.
De Krim is dan vanuit Rusland over land alleen nog bereikbaar via de Krimbrug. Dat bouwwerk, met achttien kilometer de langste brug van Europa, is al twee keer zwaar beschadigd geraakt bij aanvallen, hoogstwaarschijnlijk uitgevoerd door speciale Oekraïense legereenheden.
Isolering van de bezette Krim is voor Kyiv een belangrijk doel in deze fase van het Oekraïense tegenoffensief. President Zelensky heeft al vanaf de grootscheepse Russische invasie in februari vorig jaar gezegd dat Oekraïne de Krim wil heroveren. Het schiereiland werd in 2014 door Rusland ingenomen en geannexeerd.
Het Russische nieuwsagentschap RIA Novosti meldde donderdag dat een deel van de Krim voor burgers tot verboden gebied is verklaard, uit veiligheidsoverwegingen. Het gaat om de Schoorwal van Arabat, een lange, smalle strook land parallel aan de oostkust van de Krim. De landstrook verbindt het geannexeerde schiereiland rechtstreeks met het vasteland van Oekraïne. De Schoorwal van Arabat is volgens het agentschap afgesloten op voorspraak van de Russische federale veiligheidsdienst, FSB.
