Icoon van journalistiek en taalgebruik in Vlaanderen

Necrologie

Martine Tanghe (1955-2023) | journalist Tanghes taalgebruik gold als de norm bij de uitspraak van het Belgisch-Nederlands. „Onze moedertaal is haar moeder kwijt.”

Martine Tanghe, hier in 2021, bouwde in Vlaanderen een enorme populariteit op.
Martine Tanghe, hier in 2021, bouwde in Vlaanderen een enorme populariteit op.

Foto Arthur Gekiere/Belga Photo

Martine Tanghe, voormalig journalist van de Vlaamse publieke omroep VRT, had in Vlaanderen geen achternaam nodig om te worden herkend. Toen de Belgische kleinkunstgroep Yevgeni in 2004 zong dat „zelfs met Martine om zeven, er maar zelden goed nieuws bij (is)”, wist iedereen over wie ze het hadden.

Zondag werd haar overlijden bekendgemaakt. De dood van de ingetogen journalist zorgde voor een stormvloed aan reacties. Zo stroomden meer dan tienduizend rouwbetuigingen binnen op de website van de publieke omroep en twitterde het Belgische Koninklijk Paleis over het verlies van „een icoon van de Vlaamse journalistiek”.

Tanghe was 42 jaar lang ‘nieuwsanker’ van Het journaal. In Nederland is ze mogelijk bekend als mede-presentator van de spellingswedstrijd Groot Dictee der Nederlandse Taal.

Tanghe kwam op 22-jarige leeftijd, als tweede vrouw, in dienst bij de Vlaamse nieuwsdienst en werd daar enkele maanden later ook nieuwslezer. Ze was een van de mensen die Vlamingen informeerden over de kernramp in Tsjernobyl of de aanslagen op de Twin Towers. Ze voelde voor velen als een huisvriend die, op enkele tussenpozen na, meer dan veertig jaar lang bijna dagelijks langskwam.

Tanghe bouwde in de afgelopen decennia een enorme geloofwaardigheid én populariteit op, ondanks of dankzij het feit dat ze notoir mediaschuw was en zich ver hield van modieuze trends. Ze gaf zelden tot nooit interviews en was in tegenstelling tot andere mediapersoonlijkheden bijna niet te zien in spelprogramma’s. Haar pensioen in 2020 werd, naar verluidt op haar verzoek, pas aangekondigd toen ze haar laatste journaal presenteerde.

De weinige publieke uitstapjes van Tanghe buiten het journaal en actualiteitenprogramma’s, hadden vaak te maken met taal. Een bekende passie van haar, ze studeerde Germaanse filologie. Zo presenteerde ze van 2005 tot en met 2014 met Philip Freriks het Groot Dictee der Nederlandse Taal. En na haar pensioen werd ze juryvoorzitter bij de Boon, een nieuwe literatuurprijs voor onder meer kinder- en jeugdliteratuur.

Tanghes taalgebruik werd door de jaren door velen beschouwd als de norm bij de uitspraak van Belgisch-Nederlands. Zo twitterde schrijver Erwin Mortier naar aanleiding van haar overlijden: „Onze moedertaal is haar moeder kwijt.”

Hoewel ze op latere leeftijd werd gezien als iemand met een voorbeeldfunctie op verschillende gebieden, was ze niet altijd onomstreden. Toen Tanghe begon bij de nieuwsdienst van de publieke omroep riep ze weerstand op, wegens haar jonge leeftijd, geslacht en omdat ze als ‘links’ werd bestempeld. Ze had onder meer Nederlandse les gegeven aan Latijns-Amerikaanse vluchtelingen, schreef De Standaard in een portret.

In 2011 en 2012 was Tanghe maandenlang niet op televisie te zien wegens een kankerbehandeling en revalidatie. Sinds 1995, dus lang voor haar ziekte, werkte de presentatrice al regelmatig mee aan campagnes van Kom op Tegen Kanker, een bekende ngo die in Vlaanderen strijdt tegen kanker en hiervoor aandacht vraagt via televisieshows. In 2016 kwam de kanker bij Tanghe zelf terug.

https://www.youtube.com/watch?v=LSMaAVDBJoI