Jonas Vingegaard deelt klap uit in tijdrit, met dank aan zijn prestatiemanager

Reportage

Tour de France Prestatiemanager Mathieu Heijboer van Jumbo-Visma had de tijdrit van Jonas Vingegaard tot op de millimeter gepland, maar zijn kopman verraste hem dinsdag met een superprestatie.

„Dit overtreft onze stoutste verwachtingen”, zegt ploegleider Arthur van Dongen over zijn kopman Jonas Vingegaard, die in de tijdrit 1 minuut en 38 seconden pakt op rivaal Tadej Pogacar.
„Dit overtreft onze stoutste verwachtingen”, zegt ploegleider Arthur van Dongen over zijn kopman Jonas Vingegaard, die in de tijdrit 1 minuut en 38 seconden pakt op rivaal Tadej Pogacar. Foto Marco Bertorello/AFP

Mathieu Heijboer is verrast, „flabbergasted” zelfs. De prestatiemanager van Jumbo-Visma, verantwoordelijk voor alles wat met tijdrijden te maken heeft bij de Nederlandse ploeg, staat onder een tent bij de finish van de zestiende etappe van de Tour de France te kijken naar de laatste meters van Jonas Vingegaard en kan een glimlach niet onderdrukken. „Dit is het”, mompelt hij herhaaldelijk, voornamelijk tegen zichzelf.

Tijdens de tijdrit van Passy naar Combloux, twee bergdorpen aan de voet van de Mont Blanc, ziet Heijboer een plan waar hij zeven maanden geleden aan begon te werken in de praktijk precies zo uitkomen als bedacht. Op het ‘vals plat’ naar de eindstreep ligt zijn Deense kopman in een perfecte aerodynamische houding op zijn tijdritfiets. „Er was veel discussie over of we de tijdritfiets moesten wisselen voor een gewone fiets omdat je daarmee sneller zou klimmen”, zegt Heijboer. „Maar zoals Jonas met 30 kilometer per uur aan komt rijden, daar kun je met een gewone fiets niet tegenop.”

Twee weken duurde het secondenspel tussen Vingegaard en zijn Sloveense concurrent Tadej Pogacar, die vanochtend tien tellen uit elkaar stonden bovenaan het klassement voor de gele trui. In zes bergetappes waar de andere concurrenten op minuten werden gereden, wisselden de twee niet meer dan een handvol seconden uit.

Tot dinsdag. In de tijdrit – 22 kilometer lang, met een gemeen steile klim erin – pakt Vingegaard in één keer 1 minuut en 38 seconden op Pogacar, die wel nog tweede wordt. Tijdritspecialist Wout van Aert rijdt op gepaste afstand naar de derde tijd, 2 minuut 51 van de winnaar.

Niemand die dit heeft verwacht, ook bij Jumbo-Visma niet. Ploeggenoot Van Aert neemt letterlijk zijn pet af, Vingegaard zelf zegt dat hij tijdens de rit dacht dat zijn powermeter kapot was, zo hoog waren de wattages die werden getoond. „Dit overtreft onze stoutste verwachtingen, 1 minuut 38 is heel veel”, zegt ook ploegleider Arthur van Dongen. Heijboer had rekening gehouden met tijdverlies, zegt hij, vandaar zijn grote verbazing.

Lees ook: Vingegaard en Pogacar strijden voor elke seconde

Continu vermoeien

Maar het tijdverlies van Pogacar is het resultaat van de tactiek die Jumbo-Visma al de hele Tour hanteert: proberen de Sloveen zo veel mogelijk te vermoeien door elke etappe zo zwaar mogelijk te maken. „Je hoopt dat die tactiek een keer tot wasdom komt, en vandaag is dat gebeurd”, zegt ploegleider Van Dongen.

Daarbij heeft het Nederlandse team deze tijdrit tot in het kleinste detail voorbereid. Heijboer rekende in december al uit dat een fietswissel geen zin had – Pogacar deed het wel en verloor daardoor circa tien seconden. „We weten dat Jonas zich supercomfortabel op die tijdritfiets voelt en hetzelfde vermogen kan leveren bergop. Dan is er alleen nog de kwestie van het gewicht van de fiets, maar dat verschil was het niet waard om te wisselen”, zegt Heijboer.

Samen met de mecaniciens en fietsfabrikant Cervelo heeft de prestatiemanager er alles aan gedaan om de fiets zo licht mogelijk te maken. Zo waren de fietsen compleet zwart, zonder de gele vlakken en andere details die normaal zichtbaar zijn. „We hebben de fiets ontlakt en zwart gemaakt. Dat scheelt ongeveer honderd gram”, zegt Heijboer.

Tijdens hoogtestages van het team in aanloop naar de Ronde van Frankrijk is er veel aandacht besteed aan trainen op de tijdritfiets. Er is specifiek geoefend met bergop rijden in een aerodynamische houding. En al in maart, na berekeningen van Heijboer, legt de ploeg aan Vingegaard voor dat hij dinsdag niet van fiets hoeft te wisselen. „Zo konden we heel vroeg rust creëren in zijn hoofd en elke vorm van twijfel wegnemen”, zegt Heijboer. Het werkt, merkt de trainer dinsdagochtend. „Jonas was heel rustig en gaf aan dat hij zich goed voelde, dat gaf ons veel vertrouwen.”

Oppeppende teksten

Als de Deen dinsdag in zijn gele tijdritpak van het startpodium is afgerold, ontvouwt zich het laatste deel van het plan van Jumbo-Visma. „Vandaag ga je laten zien dat je de sterkste van de wereld bent”, zegt ploegleider Grischa Niermann, die achter Vingegaard in de auto rijdt, over de radio tegen zijn kopman. Zulke oppeppende teksten werken goed bij de Deen, zegt Heijboer na afloop. Vingegaard krijgt ook tactische informatie over het parcours, zodat hij weet in welke bochten hij voluit kan gaan en waar hij beter iets kan afremmen.

Al op het eerste klimmetje is de voorsprong van de Deen op Pogacar tien seconden. Gestaag breidt hij dat gat steeds verder uit, tot hij op de eindstreep zoveel tijd heeft gepakt dat hij nu 1 minuut en 48 seconden voorstaat in het klassement. Heijboer: „Jonas was op alle fronten beter dan Pogacar vandaag.”

De Sloveen geeft zich nog niet gewonnen. „Zeker als het morgen gaat regenen tijdens de zwaarste etappe van deze Tour, kan het nog heel interessant worden”, zegt Pogacar na de finish. Zijn teammanager van UAE Emirates, Mauro Gianetti, kan niet meer dan tevreden zijn over de prestatie van zijn kopman, zegt hij. „Tadej was meer dan een minuut sneller dan Wout van Aert. Dat is geweldig. Maar Vingegaard was vandaag superieur.”

Ook bij Jumbo-Visma wil nog niemand erover spreken dat het tweegevecht tussen Vingegaard en Pogacar is gestreden. Zeker niet nu woensdag de koninginnenrit van de Mont Blanc naar Courchevel, met vier zware cols en 5.399 hoogtemeters, op het programma staat. „Er is nog niks beslist, maar dit is wel een stap in de goede richting”, zegt Van Dongen. „We zien de volgende etappes met veel vertrouwen tegemoet.”