Betwisting uitslag eerste ronde presidentsverkiezingen stort Guatemala in onzekerheid

Politieke instabiliteit Het is onduidelijk of de tweede ronde van de presidentsverkiezingen komende maand, waarin Bernardo Arévalo het normaal gesproken zou opnemen tegen voormalige presidentsvrouw Sandra Torres, door kan gaan.
Anti-corruptiekandidaat Bernardo Arévalo bereikte afgelopen maand verrassend de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Guatemala
Anti-corruptiekandidaat Bernardo Arévalo bereikte afgelopen maand verrassend de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Guatemala Foto Moises Castillo/AP

Twee verschillende juridische instanties in Guatemala hebben een compleet ander oordeel geveld over de uitslag van de presidentsverkiezingen van afgelopen maand. Dat melden internationale persbureaus donderdag. Terwijl het kiesgerecht de resultaten van de eerste ronde legitimeerde, schorste een andere rechtbank, bij monde van de officier van justitie, de Semilla-partij van de winnende anticorruptiekandidaat Bernardo Arévalo.

Beide, uiteenlopende, oordelen komen een maand voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, waarin Arévalo het normaal gesproken zou opnemen tegen Sandra Torres, de vrouw van de voormalige president. Eerder eiste het Grondwettelijk Hof op verzoek van de belangrijkste verliezers een onderzoek naar de stembusgang. Het is onduidelijk of de tweede ronde nu door kan gaan.

Kort na de bekrachtiging van de verkiezingsresultaten door het kiesgerecht donderdag plaatste Rafael Curruchiche, de openbare aanklager een videoboodschap online. Daarin verweet hij de Semilla-partij de ruim 5.000 handtekeningen, die nodig zijn om een politieke partij te kunnen worden, onrechtmatig te hebben verzameld. Opvallend is dat Curruchiche zelf door de Verenigde Staten op de lijst van corrupte Midden-Amerikaanse functionarissen is geplaatst vanwege het belemmeren van corruptieonderzoeken.

Het is onduidelijk of de schorsing die Curruchiche Semilla wil opleggen juridisch houdbaar is. Volgens de wetten in Guatemala mag een politieke partij niet zo maar worden geschorst tijdens het verkiezingsproces. Met de eventuele schorsing gaat mogelijk een streep door de uitslag die Arévalo in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen bracht.

Politieke instabiliteit

Mogelijk kwamen de uitlatingen van Curruchiche als reactie op de beslissing van het kiesgerecht van Guatemala op dezelfde dag om claims van verkiezingsfraude tegen Arévalo officieel van de hand te wijzen. Tegenstanders doen immers al langer pogingen om de tweede ronde uit te stellen. De verkiezingsautoriteit zegt zich zorgen te maken over de acties van de aanklager.

Over de politieke instabiliteit in het land bestaan internationaal al langer zorgen. Donderdag juichte Brian Nichols, het hoofd van de Amerikaanse diplomatie voor Latijns-Amerika, de beslissing van het kiesgerecht toe door die te omschrijven als de „bevestiging van de wil van het volk”. Over de schorsing sprak Nichols zijn „diepe bezorgdheid” uit vanwege de „nieuwe bedreigingen op de democratie in Guatamala wegen”. Donderdag kwamen honderden mensen samen in de hoofdstad van Guatemala om te protesteren tegen de beslissing.