Left Laser werkt geïnterviewden flink op de zenuwen

Profiel

YouTube-kanaal Maandag trok VVD-voorlichter Kees Berghuis de microfoon uit handen van een verslaggever van Left Laser. Wie gaan er schuil achter dit videoplatform?

Videostill uit video van Left Laser met verslaggever Bob (links) en voorlichter van de VVD, Kees Berghuis.
Videostill uit video van Left Laser met verslaggever Bob (links) en voorlichter van de VVD, Kees Berghuis. Beeld Left Laser

„Wie is er erger aan toe, het land of de VVD?”, vraagt de verslaggever als de draaideuren van het Tweede Kamergebouw zich openen en VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans daaruit tevoorschijn komt.

„Dit gaan we niet doen”, grijpt voorlichter Kees Berghuis in.

„Ik heb hier even helemaal geen zin in”, zegt Hermans. „Ik heb een dag gehad waarop er een hoop gebeurd is en jij wil daar alleen maar cynische journalistiek over bedrijven.”

Intussen beent Berghuis op de cameraman af. Eenmaal voor de camera lijkt hij zich te bedenken.

Het gesprek gaat verder tot Hermans in haar auto stapt. „Cynische journalistiek? Ik denk dat u het land heel veel schade heeft toegebracht”, houdt de verslaggever haar voor. En, als een nieuw antwoord uitblijft: „Is dit hoe de VVD met vragen omgaat?” Hermans: „Dit is hoe de VVD omgaat met iemand die op geen enkele manier met respect voor ons omgaat.”

Berghuis maakt zich intussen breed in een poging de verslaggever bij de politicus weg te houden. Bij het weglopen van de auto steekt hij een sigaret op. De verslaggever komt naast hem lopen op de stoep en stelt opnieuw een vraag. „Is de VVD de partij van respect?”

Dan wordt het de voorlichter te gortig. Hij trekt de microfoon uit de handen van de verslaggever en werpt deze de straat op.

Marxistische bakvormpjes

Het incident is al het tweede in zijn soort in het nog prille bestaan van Left Laser, dat sinds april dit jaar aan de weg timmert met provocerende video’s en een webshop vol revolutionaire propaganda, van stickers tot bakvormpjes in de vorm van Karl Marx. Eerder wist Yoeri Albrecht zich voor de deur van De Balie, het Amsterdamse debatcentrum waar hij leiding aan geeft, al niet in te houden na een spervuur van vragen over de Oekraïense tank die zijn instelling op het Leidseplein exposeerde. Hij viel de verslaggever aan en trok de microfoon uit zijn handen.

In beide gevallen volgden al snel excuses („alleen voor de bühne hoor, we hebben zelf niets gehoord van Kees en Yoeri”), maar ditmaal doet Left Laser aangifte. „Ik kan best tegen een duwtje en de microfoon doet het ook nog. En we zijn zelf ook scherp, dus we kunnen best iets hebben. Maar we doen aangifte omdat het geen gewoonte moet worden ons de microfoon uit handen te slaan.”

De verslaggever in kwestie heet Bob. Hij laat zich bij voorkeur Bob Sneevliet noemen, naar de bekende marxist Henk Sneevliet. Zijn echte achternaam laat hij liever achterwege, wegens bedreigingen uit extreemrechtse hoek. „En het gaat ook niet om mij als persoon, maar om de beweging”, verklaart hij zich nader over de telefoon.

Die beweging bestaat uit een groep van 164 donateurs, die samen ruim 400 euro per maand ophoesten om het platform draaiende te houden. Je kunt je opgeven als working class hero (2 euro per maand), showkameraad (5 euro) of revolutionaire voorhoede (12 euro). Op YouTube gaat het kanaal intussen richting de 3.000 volgers.

„Je kunt de hele Erasmusbrug vol zetten met demonstranten, maar dan ben je nooit meer dan een lullig itempje van 20 seconden op het journaal”, licht Bob toe. „En je hoeft maar naar Marokko te fietsen of je komt al in talkshows. Voor onze overtuigingen is daar geen ruimte. Dus zijn we zelf maar gaan communiceren.” Het doel van Left Laser is het „maken van propaganda” om de moraal van jonge communisten te versterken. De gehanteerde stijl doet denken aan de vroege dagen van PowNed en GeenStijl. Een aanhoudende, soms zuigende manier van vragen stellen, gecombineerd met pogingen tot humor.

Zo is verslaggever Bob te zien in plaatsen als Wassenaar en Leiden, waar hij voorbijgangers om advies vraagt hoe in deze gemeente jongeren een huis kunnen kopen. Algauw worden vragen dwingend geformuleerde suggesties: „Zou je niet op een andere partij dan de VVD stemmen, zodat je jongeren kunt helpen?”

Geen icoon

De meeste voorbijgangers reageren laconiek. Zo ook minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken, CDA), die verslaggever Bob in een andere video beleefd, maar beslist van repliek dient. Hij werd ondervraagd over het democratisch gehalte van Oekraïne. Naast ongelijkheid is dat een ander stokpaardje van het platform. Het is tijd voor de-escalatie, stelt hij, anders dreigt een eindeloze oorlog en komt er van democratie in Oekraïne weinig terecht. „Ze mogen nu al niet staken, niet stemmen. Dat kan toch niet de bedoeling zijn? Bovendien: laat de Russen Poetin omverwerpen, en laat ons onze eigen mensen omverwerpen”, stelt hij ferm.

Begrijpt hij dat zijn revolutionaire retoriek mensen schrik kan aanjagen? „De veiligheidsdiensten hebben ons vast in de gaten, ja. Maar we bouwen macht op voor de onderdrukten om de heersende klasse omver te werpen. In een tijd waarin water en grondstoffen schaarser en schaarser worden is het belangrijk dat deze middelen van het volk zijn. Zo kunnen we er democratische controle op uitoefenen.”

Thomas Bruning van journalistenvakbond NVJ heeft geen goed woord over voor de actie van voorlichter Berghuis. „Sophie Hermans houdt het bij woorden. Dat is prima. Je kunt het gewoon zeggen als je ergens geen zin in hebt. Maar iemand die op de openbare weg vragen stelt fysiek lastigvallen, dat is echt een brug te ver.”

Een deel van zijn achterban vindt Left Laser geen professionele journalisten. Neemt hij het op voor iedereen met een microfoon? „Kijk, dit is geen icoon voor ons vak. Maar als ze alleen maar tegen de grens aan schuren en er niet overheen gaan? Dan kom ik gewoon voor ze op. Ik heb ook nog geen bewijs gezien dat ze geld uit Rusland ontvangen.”

Daar is inderdaad geen sprake van, stelt Bob. „Zelfs voor een lidmaatschap van de NVJ hebben we nog geen geld”, zegt hij. „Hopelijk binnenkort wel.” Of ze dan op een perskaart kunnen rekenen kan Bruning nog niet beloven.