Thijs H. dient tuchtklacht in tegen deskundigen: betwist hun conclusies en onafhankelijkheid

Deskundigenrapport Veroordeelde Thijs Hermans, die in 2019 een drievoudige moord pleegde, betwist onder meer de onafhankelijkheid van een deskundigenrapport over hemzelf. Het rapport speelde een belangrijke rol in Hermans veroordeling.

Illustratie Lynne Brouwer

De veroordeelde Thijs Hermans, die in 2019 in een psychose drie wandelaars doodstak, heeft een tuchtklacht ingediend tegen de onderzoekers die een deskundigenrapport over hem hebben opgesteld. Het rapport speelde een belangrijke rol in zijn veroordeling door het gerechtshof in Den Bosch. Het rapport is niet onafhankelijk en trekt de verkeerde conclusies op basis van onvolledige informatie, stelt advocaat Bénédicte Ficq namens haar cliënt.

Hermans – die op eigen verzoek met zijn hele naam wordt genoemd – stak op 4 mei 2019 een vrouw dood die in een park in Den Haag haar hond uitliet, drie dagen later deed hij hetzelfde bij nog twee wandelaars op de Brunssummerheide. Uiteindelijk werd Hermans door het gerechtshof in Den Bosch veroordeeld tot 22 jaar cel en tbs voor de drievoudige moord.

Het betwiste rapport was belangrijk voor Hermans’ veroordeling door het hof. Het was het derde deskundigenrapport over Hermans, wat zelden gebeurt in één strafzaak. Het rapport staat haaks op de conclusies van de twee eerdere onderzoeken. De eerdere rapporteurs stelden dat Hermans in een psychose handelde. Ook de schijnbaar rationele keuzes die Hermans daarbij maakte, zoals het kiezen van de slachtoffers, pasten binnen die psychose. Het Pieter Baan Centrum, dat het eerste en uitgebreidste onderzoek deed, adviseerde tbs zonder straf op te leggen, omdat Hermans volledig ontoerekeningsvatbaar was. Een tweede onderzoek van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie, kwam tot hetzelfde advies.

Lees ook dit artikel: Hoe Thijs Hermans steeds verder weggleed in een psychose: een reconstructie

Twijfels over suïcidepoging

Daarbij uitten de eerste twee rapporten harde kritiek op de handelwijze van ggz-instelling Mondriaan, waar Hermans verbleef ten tijde van de moorden en daarvoor. Niet alleen zouden de behandelaars de psychose van Hermans hebben gemist, maar ook zouden ze hem verkeerd hebben gediagnostiseerd en het psychose-aanjagende medicijn dexamfetamine hebben voorgeschreven. Hermans’ psychose werd volgens die deskundigen door dat middel mogelijk versterkt of zelfs veroorzaakt.

De onderzoekers van het derde rapport, waartegen nu een klacht is ingediend bij het medisch tuchtcollege, stellen in hun publicatie dat Mondriaan in de behandeling geen fouten maakte. Ook concludeerden ze dat bewijs voor een psychose ontbrak. Opmerkelijk is dat die onderzoekers naar eigen zeggen „onvoldoende zicht op de belevingswereld” van Hermans kregen om tot een strafadvies te kunnen komen. Desondanks uitten ze twijfels over Hermans’ psychose en over de geloofwaardigheid en zelfs over de ernst van diens eerdere suïcidepoging.

Volgens de nu ingediende tuchtklacht is in het derde betwiste onderzoek belangrijke informatie uit de medische dossiers van Hermans ten onrechte genegeerd. Bovendien zou dat rapport niet onafhankelijk zijn. Een van de betrokken artsen was en is namelijk persoonlijk verbonden aan Mondriaan. In 2019, ten tijde van de delicten van Hermans, was deze vrouw psychiater in opleiding bij de ggz-instelling. Inmiddels is ze daar een van de vaste psychiaters. In de tussenliggende periode, tijdens haar opleiding en tijdens het strafproces tegen Hermans, deed ze actief mee met het derde, betwiste onderzoek naar Hermans. Ze sprak daarbij met de rapporteurs voorafgaand aan hun onderzoek over de zaak. Vervolgens deed ze als meelopend stagiair actief mee aan de eerste gesprekken met Hermans.

De onderzoekers kregen naar eigen zeggen „onvoldoende zicht op de belevingswereld” van Hermans voor een strafadvies

‘Klacht onvermijdelijk’

Advocaat Ficq: „De eerder gebleken en nieuwe aantoonbare onjuistheden en onvolledigheden in het rapport spelen een doorslaggevende rol bij de uiteindelijke veroordeling. Nu we er ook nog achter zijn gekomen dat een van de betrokkenen bij het rapport niet onpartijdig is, is deze tuchtklacht onvermijdelijk.”

Eerder berichtte NRC al dat belangrijke informatie tijdens het strafproces geheim was gebleven. Dat betrof de conclusies van een onderzoek naar tekortkomingen bij de behandeling van Thijs Hermans door ggz-instelling Mondriaan, ten tijde van de moorden en daarvoor.

In de strafzaak tegen Hermans loopt nog een cassatieverzoek. Daarin heeft de procureur-generaal de Hoge Raad eind juni geadviseerd om de veroordeling in stand te houden.

De twee onderzoekers, hun voormalig stagiair en Mondriaan willen geen commentaar geven.

Lees ook dit artikel: ‘Rechters zetten onze deskundigheid weg als een mening’