Israëlisch parlement stemt in met omstreden hervorming rechtsstelsel

Israël De voorgestelde hervorming van het rechtsstelsel door de regering van premier Netanyahu heeft geleid tot felle protesten. Het wetsvoorstel werd aangenomen bij de eerste van drie stemmingen en kan voor het einde van deze maand van kracht worden.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu (midden) maandag in de Knesset in Jeruzalem.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu (midden) maandag in de Knesset in Jeruzalem. Foto Maya Alleruzzo / AP

Het Israëlische parlement, de Knesset, heeft in de nacht van maandag op dinsdag voorlopig ingestemd met een wetsvoorstel om sommige bevoegdheden van het Israëlische hooggerechtshof in te perken. Het wetsvoorstel maakt deel uit van een voorgestelde hervorming van het rechtsstelsel door de regering van premier Benjamin Netanyahu die heeft geleid tot maandenlange, felle protesten. Dat melden internationale persbureaus.

Volgens het wetsvoorstel krijgt het hooggerechtshof minder ruimte om besluiten van de regering, ministers en gekozen functionarissen nietig te verklaren door te oordelen dat ze onredelijk zijn. Het voorstel werd bij de eerste van drie benodigde stemmingen aangenomen met 64 stemmen voor en 56 stemmen tegen na eerste lezing in de Knesset. Alle leden van de oppositie stemden tegen. Het gaat nu terug naar een parlementscommissie en kan nog worden aangepast voordat het definitief wordt aangenomen, mogelijk eind deze maand.

Lees ook: Netanyahu stuit ook bij nieuwe poging om rechters macht te ontnemen op massale weerstand bevolking

Het voornemen van Netanyahu, die een coalitie leidt met nationalistische en religieuze partijen, om het rechtsstelsel te hervormen heeft geleid tot een van de grootste protestbewegingen uit de geschiedenis van het land – en zorgen bij westerse bondgenoten over de staat van de Israëlische democratie. Volgens critici is gerechtelijk toezicht op de regering essentieel om corruptie en machtsmisbruik te voorkomen.

Videoboodschap

Voorstanders van de maatregel menen dat de wijziging effectief bestuur zal bevorderen door gerechtelijke interventies te beperken. „Dit is niet het einde van de democratie, het versterkt de democratie”, zei Netanyahu in een videoboodschap die maandagavond werd vrijgegeven terwijl in de Knesset over het wetsvoorstel werd gedebatteerd. „De rechten van Israëlische rechtbanken en burgers zullen op geen enkele manier worden geschaad”, zei hij. „Het hof zal doorgaan met het beoordelen van de wettigheid van regeringsbesluiten en benoemingen.”

Zijn woorden stelden tegenstanders echter niet gerust. Betogers verzamelden zich voor het gebouw van het hooggerechtshof voor een mars naar het parlement. De oppositie konidgde voor dinsdag een dag van nationale mobilisatie tegen het wetsvoorstel aan.

Eind maart laste Netanyahu na hevige protesten een pauze in het proces in, om besprekingen met de oppositiepartijen mogelijk te maken. Maar eind juni schortten de twee belangrijkste oppositieleiders, Yair Lapid en Benny Gantz, hun deelname aan die gesprekken op.