Raad van Europa: veiligheidsmaatregelen in EBI in Vught zijn ‘buitensporig’

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Mensenrechten Om het ontsnappingsrisico van zware criminelen zoveel mogelijk te verkleinen, namen de beveiligingsmaatregelen in Nederlandse gevangenissen de afgelopen jaren in hoog tempo toe.

De buitenkant van de Extra Beveiligde Inrichting in Vught, waar onder anderen Ridouan Taghi vastzit.
De buitenkant van de Extra Beveiligde Inrichting in Vught, waar onder anderen Ridouan Taghi vastzit. Foto Rob Engelaar/ANP

De veiligheidsmaatregelen in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught waar onder anderen Ridouan Taghi vastzit zijn „buitensporig”. Dat heeft het anti-foltercomité (CPT) van de Raad van Europa geconcludeerd na het periodieke bezoek in mei vorig jaar, staat in een vrijdag gepubliceerd rapport. Om „eenzame opsluiting” te voorkomen, is het volgens het comité nodig dat de omstandigheden verbeteren, en dat gedetineerden mogelijkheden tot „voldoende betekenisvol menselijk contact” hebben.

De veiligheidsmaatregelen in Nederlandse gevangenissen namen de afgelopen jaren in rap tempo toe om het ontsnappingsrisico van zware criminelen te verkleinen, en voortgezet crimineel handelen in detentie te voorkomen. De Raad van Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) stelde in maart ook al dat de rechten van gedetineerden in zware regimes onder druk staan. Het zou het ministerie van Justitie en Veiligheid ontbreken aan een zorgvuldige aanpak.

Aanbevelingen

Het CPT doet de Nederlandse autoriteiten verschillende concrete aanbevelingen om zich te beteren. Ook gedetineerden in EBI hebben het recht om soms met lotgenoten te praten, zich van tijd tot tijd buiten hun cel te bewegen en nuttige activiteiten te doen. In een reactie op de aanbevelingen stelt de Nederlandse overheid dat gedetineerden alleen aan educatieve activiteiten mogen deelnemen als dat strookt met hun verblijfsduur en hun „persoonlijke karaktereigenschappen”.

Ook het idee dat gevangenen in zwaar beveiligde inrichtingen onvoldoende ruimte voor menselijk contact krijgen, wuift de Nederlandse overheid weg. „Betekenisvol contact wordt toegestaan in de vorm van telefoongesprekken en bezoek.” Gedetineerden mogen wekelijks tien minuten bellen, luidt de reactie. Intimi mogen eens per week op bezoek komen. Het is de vraag of dat antwoord de Raad van Europa tevreden stelt. Op sommige afdelingen in Vught moeten gedetineerden immers maandenlang 23 uur per dag in hun cel blijven.

Het ging de afgelopen jaren veel over de veiligheidsmaatregelen in de EBI in Vught — en dan specifiek over die voor topcrimineel Taghi. Vanaf maart 2021 werkte hij met zijn vorige advocaat en neef Youssef T. aan ontsnappingsplannen, bleek uit dossierstukken die NRC inzag. Sindsdien mag hij nauwelijks meer contact met familie en naasten onderhouden, of praten met collega-gevangenen. Taghi’s detentieadvocaat heeft tientallen procedures lopen om de rechten van zijn cliënt ook in de EBI te waarborgen.

Lees ook: Ridouan Taghi werkte vanuit EBI aan drie ontsnappingsscenario’s

Related Posts

Column | Storing Afsluitdijk

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

In plaats van een weekend weg stonden we uren stil voor de Afsluitdijk, waar door onderhoud een storing was opgetreden. Ik wist niet dat de Afsluitdijk kon storen. Eerst is er de woede, dan de berusting. In de auto’s om ons heen hadden ze het ook niet makkelijk. Er verschenen mannen in fluorescerende hesjes, ze wisten niets, niemand wist iets, we zouden hier uren kunnen staan, maar ook dagen. Op de nieuwszender Radio 1 werd pas na anderhalf uur aandacht besteed aan onze kleine tragedie. Er werd geadviseerd om te keren en om dan via Lelystad naar het Noorden te gaan. Om ons heen begonnen er te keren. Er werd op de ruiten geklopt om vooral nog niet te keren. We bleven staan waar we stonden.

We ondergingen de nederlaag.

Het kon niet, het mocht niet, we konden nergens meer iets aan doen.

De bestemming was een literaire avond in Dokkum, de organisatie daar was inmiddels in paniek. De kerk zat vol, het grootste deel van het entertainment stond vast. Ze adviseerden om het avontuur te omarmen en er alles aan te doen om toch te komen.

„Alie zegt: vooral blijven proberen om toch te komen”, zei ik tegen Eva. We moesten er allebei om lachen.

Om ons heen probeerden ze te keren, auto’s reden langzaam op elkaar in.

Wij stonden stil.

We aten een zak zoute drop.

We luisterden naar de radio.

We hoorden Vitesse met 0-6 verliezen van SC Cambuur.

We vertelden elkaar verhalen.

Mijn ouders zaten ooit een halve dag vast in een stoptrein bij Tilburg. De airconditioning was stuk, de wc verstopt. De temperatuur steeg dusdanig dat passagiers samen een deur forceerden. „We hebben toen samen moeten strijden tegen een conducteur”, zei mijn vader. Mijn moeder plaste naast de rails, daarna wandelden ze in een lange sliert naar het dichtstbijzijnde station.

Het was een heel avontuur, maar niemand had interesse in de navertelde versie.

Zo was het ook met deze file.

Toen we eenmaal waren omgekeerd en na een tocht van zes uur Dokkum bereikten, was iedereen blij dat we er toch waren. Dat de reis ernaartoe verschrikkelijk was hoorden ze er wel vaker. Als je de file uit bent, heeft hij nooit bestaan.

Een dag later, we waren bijgeslapen en hadden gewandeld en reden dat hele stuk weer terug, zwegen we tevreden. We hoorden fragmenten van de toespraak van Frans Timmermans op een PvdA-congres in Zwolle en op het nieuws kwam het bericht dat het de volgende dag ergens in Nederland 19 graden zou worden in november.

De regen geselde de voorruit, we zongen mee met Radio 2, ik vond in het zijvak van een deur een verloren gewaande bril.

Vanuit het niets vroeg ze: „Zullen we weer over de Afsluitdijk?”

Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column.


Opinie | Ambtenaar

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Ik ben op mijn werk door mijn knie gegaan. Een collega, op ziekenbezoek, vroeg hoe het gekomen was. Ik vertelde dat ik in de gang op weg naar het koffiezetapparaat in de pantry plotseling door mijn knie zakte en op geen enkele manier meer in beweging kon komen. Hij keek me aan en sprak quasi minzaam: „Je weet toch dat je als ambtenaar absoluut niet mag bewegen.”

Heman Beck

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]


Column | Weg met de bedilzucht in het hoger onderwijs

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Kijk door je oogharen en je ziet een klein land kleiner worden. De succesvolle sectoren uit het verleden worden in snel tempo verwijderd of uitgekleed: maakindustrie, doorvoer en handel, de landbouw – alles moet minder. Gooi die koeien, hoogovens en distributiecentra eruit en het zal goed komen. Misschien. Maar er bestaat geen welvaart, noch beschermde natuur, zonder economie.

Wat wordt dan het nieuwe Nederlandse verdienmodel? Hightech-industrie en -diensten, zo orakelen velen. Opnieuw: misschien. Het is zeker dat er geen toekomst is zonder goedgeschoolde, creatieve mensen. Goed om dit bij de behandeling van de begroting (lees: bezuinigingen) op Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in de Kamer in het achterhoofd te houden. De bewindslieden zwaaien namelijk al met de kaasschaven want ‘helaas, keuzes zijn nodig’. Tegen de bezuinigingen protesteren staf en studenten. Uiteraard. Maar ook bij hen, net als bij politici, ontbreekt een langetermijnvisie. Roepen dat er geld bij moet is even kortzichtig als zeggen dat het minder kan.

Ondertussen barst het Nederlandse hoger onderwijs wel uit zijn voegen. Delen zijn verworden tot een beroepsopleiding met vage vaardigheden. Groepswerkstukken of het afschaffen van cijfers (behalve zelfbeoordelingen) werken alleen in een strikt leerkader. Studenten met weinig focus en minder vaardigheden om zelfstandig te leren, de goede niet te na gesproken, zijn kwetsbaar in hun keuzes, wisselen vaak en geven op. Persoonlijke groei wordt verward met leren (vandaar dat actievoeren vaak een aantrekkelijk onderdeel vormt van het studentenleven). Het gebrek aan verdieping is het gevolg van overbelaste en onderbetaalde docenten en steeds algemenere vakken. Niet toevallig is de deeltijdhoogleraar in opmars.

Het onderliggende probleem is tweevoudig. Universiteiten worden gefinancierd op basis van het aantal studenten, en niet het belang van vakgebieden. Anders gezegd, de vraag vanuit de studenten drijft het systeem, niet die van de maatschappij. Dat leidt tot te veel studenten in sommige studies en te weinig studenten in de talen, exacte en ingenieursrichtingen. Daarnaast is de administratieve druk geëxplodeerd, zowel binnen de universiteiten als vanuit het ministerie. Verwacht niet van universiteitsbestuurders en raden van toezicht dat zij iets kunnen doen om de situatie te veranderen. Ze zitten collectief gevangen in een verdeel- en heersbewind waarin de overheid als kruidenier de centjes verdeelt, regeltjes maakt en controleert.

Een heel onderwijsstelsel veranderen kan natuurlijk niet in één keer. Maar er moet dringend ruimte komen voor minder bedilzucht en nieuwe benaderingen. Binnen universiteiten, die je niet allemaal over één kam kunt scheren, en daarbuiten. Selectie aan de poort, verregaande differentiatie en concentratie voor voldoende kritische massa. Het huidige stelsel oplappen moet begeleid worden door experimenten met volledig nieuwe instellingen met een beperkt aantal opleidingen en hoge private financiering (inclusief beurzen voor geselecteerde studenten).

Lees het bovenstaande niet als een pleidooi voor meer bèta’s. Deze regering heeft minder internationale ambities, maar Nederland zal altijd een open economie blijven met grote culturele invloeden van buitenaf. Het zal al zijn diplomatieke en soft power in moeten zetten om zijn economie en veiligheid te waarborgen binnen een mogelijk zwakkere EU. In een multipolaire wereld, meer gedomineerd door China en het mondiale zuiden dan door de VS, zijn academische reflectie en dus geesteswetenschappen en kunsten noodzakelijk om bruggen te bouwen.

Toekomstig hoger onderwijs vraagt om een plan dat beschermt tegen kwaliteitsverlies en irrelevantie, de weg wijzend naar een dynamisch leersysteem voor een economie die grote veranderingen zal kennen en waarin kunstmatige intelligentie en sociale media domineren. Daarvoor is niet alleen een visie op een toekomstig verdienmodel leidend, maar een visie op een evenwichtige open samenleving.

Louise O. Fresco is wetenschapper, bestuurder en schrijver (louiseofresco.com).