N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Industrie De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied verplicht Tata Steel maandelijks inzichtelijk te maken hoe het werkt aan verbetering. Hierbij moet het aantal ‘ongewone voorvallen’ bij de kooksfabrieken omlaag.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data102015120-7159db.jpg)
De twee kooksfabrieken van Tata Steel komen per direct onder verscherpt toezicht te staan. Dat heeft de toezichthouder, de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (ODNZKG), dinsdagmiddag bekendgemaakt. De aanscherping houdt in dat Tata Steel met een verbeteringsplan moet komen en dat het aantal overtredingen bij de fabrieken moet afnemen, anders volgen nieuwe maatregelen.
De kooksfabrieken, waar de steenkool (‘kooks’ of ‘cokes’) voor het staalmaakproces wordt voorbewerkt, gelden als de meest controversiële onderdelen van Tata Steel. De Omgevingsdienst constateert dat er al langere tijd veel misgaat en dat ingrijpen nodig is: zo is er het laatste jaar sprake van veel meer ‘ongewone voorvallen’ dan eerder. Dat zijn situaties die afwijken van de normale bedrijfsvoering (maar die niet per se illegaal zijn), waarbij bijvoorbeeld schadelijke stofwolken vrij kunnen komen. Tata Steel is verplicht deze incidenten te melden en kreeg vanwege de stijging al eerder een waarschuwing.
Een voorbeeld hiervan is het voorkomen van ‘rauwe kooks’: vervuiling die ontstaat doordat de kooks niet gelijkmatig verwarmd worden. Over dit fenomeen speelt nog een extra conflict. Volgens de Omgevingsdienst zijn rauwe kooks niet toegestaan: ze heeft al regelmatig boetes opgelegd van 100.000 euro per keer dat dit voorkomt. Volgens Tata Steel zijn rauwe kooks niet te voorkomen en is dit een wereldwijd voorkomend fenomeen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/07/data88729099-729f58.jpg)
Verder bleek eind 2022 dat de stofmetingsapparatuur bij een van de fabrieken niet goed was afgesteld. Hier is al een boete voor opgelegd. De Omgevingsdienst heeft tevens aangifte gedaan tegen Tata Steel vanwege deze overtreding.
Rapporteren
De Omgevingsdienst eist nu dat Tata Steel maandelijks inzichtelijk maakt hoe het werkt aan verbetering. Daarbij moet het aantal ongewone voorvallen omlaag. Overigens was al bekend dat de Omgevingsdienst juridisch onderzoek uitvoert naar het intrekken van de vergunning van de fabriek: in feite een sluiting.
De twee kooksfabrieken zijn relatief oude onderdelen van het staalcomplex in de IJmond. Beide stammen uit de jaren zeventig. Belangenverenigingen voor omwonenden, zoals stichting Frisse Wind Nu, eisen al jaren dat de oudste van de twee per direct dichtgaat. Volgens Tata Steel is dit niet mogelijk zonder een grote impact op het hele staalmaakproces.
De Omgevingsdienst besloot eerder dit jaar al een camera te richten op een van de twee kooksfabrieken. Dit om beter zicht te houden op de uitstoot van de fabriek. Tegen het cameratoezicht spande Tata Steel een kort geding aan, dat het uiteindelijk verloor.
Actie Greenpeace op komst
Het verscherpt toezicht komt verder op een opvallend moment. Aanstaande zaterdag is milieuorganisatie Greenpeace van plan een grote actie te houden bij Tata Steel, die zich voor een groot deel richt op de kooksfabrieken. Greenpeace zei dinsdag „blij” te zijn met de aankondiging van de ODNZKG, maar te blijven streven naar sluiting van deze fabrieksonderdelen.
Tata Steel (circa 9.000 werknemers) ligt al jaren onder vuur vanwege de uitstoot van de fabriek. In 2021 constateerde het RIVM dat in de omgeving van de fabriek hoeveelheden PAK’s en lood voorkomen die schadelijk kunnen zijn voor spelende kinderen. Het complex is tevens verantwoordelijk voor 7 procent van de totale CO2-uitstoot van Nederland.
Tata Steel, onderdeel van het Indiase Tata-concern, benadrukt doorgaans zelf dat het werkt aan een set maatregelen om de overlast en vervuiling terug te dringen. Een groot deel daarvan moet dit jaar uitgevoerd worden. Op de langere termijn wil Tata Steel de CO2-uitstoot terugdringen door staal te gaan maken op basis van waterstof.
