Defence for Children: gezinslocaties schaden minderjarige migranten

Uitgeprocedeerd In een nieuw rapport constateert Defence for Children meerdere problemen bij gezinslocaties, waarin uitgeprocedeerde kinderen worden opgevangen. De organisatie is onder andere kritisch op de leefomstandigheden van kinderen in deze opvanglocaties.
Een moeder en kind bij de gezinslocatie in Gilze.
Een moeder en kind bij de gezinslocatie in Gilze. Foto Ton Toemen/HH

Defence for Children roept de overheid op om de huidige manier van het opvangen van uitgeprocedeerde migrantengezinnen af te schaffen, omdat de slechte leefomstandigheden schadelijk zouden zijn voor de ontwikkeling van kinderen. De hulporganisatie biedt dinsdag een onderzoek naar deze zogenoemde gezinslocaties aan bij de Tweede Kamer, waarvoor 43 professionals, 14 kinderen en 19 ouders zijn geïnterviewd. Volgens Defence for Children hebben alle kinderen in Nederland bij wet recht op ontwikkeling en zorg, ook als ze uitgeprocedeerd zijn. Maar gemeenten zouden door de problemen bij deze opvangplekken niet kunnen voldoen aan de zorgplicht die ze hebben.

De gezinslocaties zijn in 2011 in het leven geroepen zodat uitgeprocedeerde gezinnen met kinderen een dak boven hun hoofd hebben. In de praktijk verblijven gezinnen volgens Defence for Children door lange asielprocedures en problemen rondom hun terugkeer gemiddeld meer dan 600 dagen in een van de vijf gezinslocaties, waar strenge regels gelden. Hele gezinnen wonen er op één of twee kamers, zonder dagbesteding omdat ouders niet mogen werken. De onzekerheid over uitzetting zou bovendien voor stress zorgen bij kinderen.

Volgens de ngo is de toegang tot jeugdhulp voor deze groep kinderen niet altijd goed geregeld. Kinderen zouden soms geen zorg krijgen omdat ze het stempel ‘uitgeprocedeerd’ dragen. Hulpverleners geven aan dat ze niet de jeugdhulp kunnen bieden die deze kinderen nodig hebben doordat de nadruk ligt op vertrek. Veel gezinnen verhuizen veel tussen opvanglocaties, er is wantrouwen bij ouders tegenover hulpverleners uit angst voor uitzetting, en er zijn wachtlijsten. Voor uitgeprocedeerde kinderen gelden strengere regels: jeugdhulp mag maximaal een half jaar duren.

Zorgen

Sinds 2011 hebben meerdere instanties, zoals Unicef en stichting Vluchtelingenwerk, hun zorgen geuit over de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen in opvanglocaties. In maart van dit jaar meldde de Onderwijsinspectie nog dat veiligheid en onderwijs niet vanzelfsprekend zijn voor deze minderjarigen. Naast het afschaffen van gezinslocaties adviseert Defence for Children de overheid om gedwongen verhuizingen te stoppen, voor kortere verblijfsprocedures te zorgen en de beperkingen op jeugdhulp voor uitgeprocedeerde kinderen af te schaffen.