De successen van Annemiek van Vleuten door de ogen van haar naasten

De meest onwaarschijnlijke van al haar zeges in 2022: wereldkampioen in Australië, met een gebroken elleboog


Foto Alex Broadway/SWpix.com

Wielrennen Annemiek van Vleuten maakt grote kans op de titel ‘Sportvrouw van het jaar’. De wielrenner won dit seizoen (bijna) alles, waaronder drie grote rondes, het WK en een monument. Een terugblik.

Luik-Bastenaken-Luik

Moeder Ria van Vleuten

„Goh, dat is alweer een tijdje geleden. Daar weet ik niet heel veel meer van”, zegt moeder Ria van Vleuten over de zege van haar dochter in Luik-Bastenaken-Luik, in april van dit jaar. Maar na even nadenken weet ze feilloos te reproduceren hoe Annemiek van Vleuten het ‘monument’ wist te winnen. „Ze probeerde eerst op de Côte de la Redoute aan te vallen, en daarna nog een keer. En op een gegeven moment lukte het.”

Van Vleuten was het hele voorjaar al goed, maar na haar zege in Omloop het Nieuwsblad leidde dat niet tot nieuwe overwinningen. Ze werd tweede in de Strade Bianche, in de Ronde van Vlaanderen, in de Waalse Pijl. Misschien dat deze overwinning daarom zo zoet smaakte, zegt haar moeder. „Dat het haar bij de laatste klassieker wel lukte, was heel mooi.” Zo mooi, dat haar dochter na de race tranen in haar ogen had. „Dat heeft ze anders nooit”, zegt Ria.

Van Vleuten had haar zinnen gezet op een klassieker, en wint Luik-Bastenaken-Luik

Foto Luc Claessen/Getty Images

Het was ook een bijzondere zege voor haar Spaanse team Movistar, vertelt Ria, die zich nog kan herinneren hoe blij de Spanjaarden waren toen Annemiek vorig jaar de Ronde van Vlaanderen won. „Toen werd ze door het hele team na afloop opgewacht bij de bus, dat had ze nog nooit meegemaakt”.

De liefde voor de wielerklassiekers is wederzijds. Van Vleuten wil er altijd invliegen, vertelt haar moeder, en daarom liggen die eendagskoersen haar wel. „Bij een grote ronde moet ze verdedigend rijden, dat vindt ze maar vermoeiend en lastig. Ze vindt het fijn als zo’n race na een dag voorbij is.”

Giro d’Italia Donne

Vriend Oscar Abad Suarez

Wat doe je als je vriendin de beste wielrenster van de wereld is en het hele jaar onderweg is voor wedstrijden en trainingskampen? Je reist en fietst mee, dat is wat Oscar Abad Suarez uit Spanje doet. „Een trainingskamp voor Annemiek is voor mij een prachtige vakantie met mijn vriendin”, zegt hij.

Ze gingen dit jaar – net als andere jaren – naar Livigno ter voorbereiding op de Giro d’Italia én de Tour de France, die twee weken na de Italiaanse ronde begon. Het Italiaanse bergdorp is Van Vleutens „home away from home”, zegt Abad Suarez. „Ze kan er op hoogte trainen, je kunt er lekker eten, ze krijgt energie van die plek. Zo maakt ze haar werk leuk.”

Gewerkt wordt er zeker. Van Vleuten zit graag veel uren op de fiets, in de zwaarste week trainde ze 36 uur. En Abad Suarez reed alles mee. „We kwamen daar Mathieu van der Poel tegen, en die zei tegen Annemiek: ‘Je bent gek, zoveel train je’. Toen wees ze naar mij: ‘Hij doet het ook en hij is niet eens prof.’”

In de roze trui: Van Vleuten weet dat ze het klassement gaat winnen in de rit naar Padova

Foto Dario Belingheri/Getty Images

Zowel de Giro als de Tour winnen was een van Van Vleutens grote doelen voor dit jaar. Daarvoor trainde ze niet alleen hard, maar plande ze ook haar races tot in de details. „Ze heeft twee dagen voor de computer gezeten om etappes te verkennen en risico’s en kansen te analyseren.”

Tijdens de Giro gaat het zoals gepland. Van Vleuten pakt op veel concurrenten al tijd in etappe vier, die ze zelf als een ‘misschien’-etappe had aangestipt. Haar grote slag slaat ze in de bergetappes die erna komen, al komt ze in de achtste etappe nog eventjes ten val in een afdaling als ze een haarspeldbocht maar ternauwernood haalt. „Ik schreeuwde naar de tv: waarom neem je zoveel risico, je hebt voorsprong genoeg!”, zegt Abad Suarez. Als hij die avond belt met Van Vleuten, is ze meer bezig hem te kalmeren dan andersom. Typisch zijn vriendin, zegt Abad Suarez. „Ze maakt zich altijd meer druk om anderen dan om zichzelf.”

Tour de France Femmes

Ploegleider Jorge Sanz

Als ploegleider Jorge Sanz van de Movistarploeg na de eerste etappe van de Tour de France voor vrouwen terugkomt in het hotel, ziet hij algauw: dit is niet goed. Zijn kopvrouw Annemiek van Vleuten is die dag in perfecte conditie aan de etappekoers begonnen, maar nu ligt ze doodziek op bed. Maagproblemen.

De dag erna is de situatie kritiek. „Annemiek kon ’s ochtends niets eten, alleen wat witte rijst”, zegt Sanz, die zijn kopvrouw moet kalmeren omdat ze haar gedroomde gele trui uit het zicht ziet verdwijnen. De tweede etappe wordt er een van overleven. Ze wordt door haar ploeg omringd in een poging haar fysieke toestand te verbergen en als Trek-Segafredo in de finale gaat rijden, halen haar teamgenoten de concurrerende ploeg terug. Het tijdverlies blijft beperkt tot 34 seconden.

Op weg naar de zege in de zware laatste Tour-etappe.

Foto Jean-Christophe Bott/EPA

Het was sowieso het plan die eerste dagen conservatief te rijden, zegt Sanz terugblikkend. Dat plan moest nu worden uitgebreid met fysiek herstellen. „Die eerste dagen had ik geen controle over de situatie. We moesten afwachten wat de rest deed en hopen dat de schade meeviel.”


Lees ook: een reportage uit Frankrijk, waar de Nederlandse vrouwen – Van Vleuten voorop – een groot succes maakten van de eerste officiële vrouwen-Tour de France

Alsof er een wonder plaatsvindt, stapt Van Vleuten op de ochtend van de voorlaatste, zware bergetappe op de weegschaal en is ze op gewicht. „Opeens ging het weer goed”, zegt haar ploegleider. Van Vleuten wint de laatste twee etappes met overmacht, komt twee keer solo over de finish en mag met een grote grijns de gele trui aantrekken op de top van de steile La Planche des Belles Filles.

„Soms zorgen dit soort crisissituaties ervoor dat een team beter gaat rijden”, zegt Sanz. „Dat was in de Tour zeker het geval. Zonder haar ploeggenoten had Annemiek de gele trui niet gewonnen.” Als dank krijgen alle ploegleden van Van Vleuten een kleine gele trui als aandenken.

La Vuelta (Ceratizit Challenge)

Concurrent Thalita de Jong

Eigenlijk, zegt Thalita de Jong van Liv Racing Xstra, weet je als concurrent precies waar Annemiek van Vleuten voor komt in een wedstrijd en in welke etappes ze ervoor wil gaan. „Dat maakt het zo fantastisch om te zien hoe ze het elke keer weer waarmaakt.”

Er is veel respect voor Van Vleuten in het peloton, zegt De Jong, van 2012 tot 2014 ploeggenoot van haar. Al zijn er ook rensters die hun bedenkingen hebben bij Van Vleutens trainingsmethoden, zegt De Jong. „Annemiek zit graag soms wel zeven uur achtereen op de fiets. Ze verzet zoveel werk. Er zijn rensters die vinden dat ze daarmee een slecht voorbeeld geeft aan de jeugd.”

Van Vleuten viert in Madrid haar Vuelta-zege, in september

Foto Rafa Gomez/EPA

Onvrede is er soms ook over de tactiek van haar team Movistar. Die halen ontsnappingen terug, of maken de koers zwaar. Dat kunnen de meeste rensters niet aan, weten ze.

De Jong zit in de groep van waaruit Van Vleuten demarreert in de tweede etappe van de Vuelta van dit jaar. „Als je haar ziet gaan denk je stiekem: daar gaan we weer”, zegt De Jong, die vrijwel direct moet lossen. Van Vleuten slaat zo’n groot gat dat haar rode trui de rest van de ronde niet meer in gevaar komt. Al merkt De Jong in de etappes erna wel dat de rodetruidraagster gespannen op haar fiets zit. „Van defensief koersen wordt Annemiek nerveus. Ik denk dat ze liever op een trui jaagt dan hem verdedigt.”

WK wegwielrennen

Teamgenoot Nederlandse selectie Marianne Vos

Het komt niet vaak meer voor dat Annemiek van Vleuten haar verbaast, zegt Marianne Vos, haar teamgenote bij de Nederlandse wielerselectie. „Dat is omdat je weet wat ze kan. Maar nu was het gezien de omstandigheden ongelooflijk wat ze had gedaan.”

Dat ongeloof staat op Vos’ gezicht geschreven als ze over de finish komt van het WK wegwielrennen in Australië. Van Vleuten heeft de wedstrijd dan net gewonnen en zo haar toch al bijzondere seizoen compleet gemaakt.

Een paar dagen eerder zit Vos nog geschrokken voor de televisie, als Van Vleuten valt tijdens de mixed relay. „Op zo’n moment ben je niet eens meer bezig met het resultaat, maar hoe het met Annemiek is. Je zag haar pijn hebben.”

Van Vleuten blijkt haar elleboog te hebben gebroken. Demi Vollering test twee dagen later positief op corona, en zo blijft Vos als enige kopvrouw over – Van Vleuten start wel, maar als knecht voor Vos. Tijdens de wedstrijd merkt Vos desondanks al snel dat het beter gaat met Van Vleuten dan verwacht. „Ze zat ontspannen en stabiel op de fiets.” Eenmaal halverwege de koers zegt Van Vleuten tegen haar: „Ik voel me best goed.”


Lees ook: Van Vleuten verrast iedereen, en ook zichzelf, door met een gebroken elleboog het WK te winnen

In de finale kan Vos niet mee met de kopgroep, Van Vleuten zit in een achtervolgende groep. Ze nestelt zich achteraan, doet geen trap teveel. Vos: „Dat deed ze tactisch zo knap, daarop durven gokken. Dat was misschien nog wel knapper dan het kiezen van het juiste moment om weg te springen.”

Als Van Vleuten aanzet, ziet Vos – die achter haar rijdt – in de verte een stipje demarreren. In het laatste deel van het parcours zit een bocht, dus ze ziet niet hoe het afloopt. Pas aan de streep ziet ze het uitslagenbord. „Een rood-wit-blauw vlaggetje, met haar naam. Ik stond versteld”, zegt Vos. Aan de andere kant: „Dit doet ze keer op keer. Het toont de klasse van de sportvrouw Annemiek van Vleuten.”