Redders van het ijsdessert

Het koude, regenachtige concert van Bob Dylan op zijn zwarte Fender Stratocaster met parelmoer ingelegde hals, voor het eerst in de Rotterdamse Kuip in 1978, met special guest Eric Clapton. De drie avonden van de Rolling Stones in juni 1982, waarvan de derde veel later moest beginnen omdat buiten nog Hells Angels aan het vechten waren. De intieme sfeer van Simon & Garfunkel. Madonna dansend op een loopband. De indrukwekkende visuele productie van popster Michael Jackson.

Hoe stadion de Kuip, thuisbasis van voetbalclub Feyenoord in Rotterdam-Zuid, kon trillen bij concerten, hoe overweldigend het geluid was, met bassen en een beukende kickdrum tot in je borst. Hoe een zingende mensenmassa op het veld en op beide ringen een avond magisch maakte. Het bier en patat voor wie een veldkaartje (45 gulden) bemachtigde bij de voorverkoopadressen en op houten vlonders stond die de grasmat moesten sparen.

Maar ook: de uitdagende akoestiek in een openluchtstadion. Hoe geluid kon weglekken en het kon galmen, wat de verstaanbaarheid beïnvloedde. De kleine poppetjes op het podium toen er nog geen videoschermen waren. De flauwvallers vooraan (voordat barriers het publiek veiliger opdeelden), hoe het water met bakken tegelijk uit de hemel kwam bij Prince in 1990 (en bliksem zijn piano onder stroom zette) of de juist zinderende hitte op het veld. Én het meeluisteren zonder kaartje buiten op de trappen.

De stadionshows van grote Amerikaanse en Britse artiesten als David Bowie, Bruce Springsteen en Prince waren onvergetelijk

De Kuip – officieel Stadion Feijenoord, het op één na grootste voetbalstadion van Nederland – was 47 jaar (ook) een legendarische concertlocatie. De stadionshows van grote Amerikaanse en Britse artiesten als David Bowie, Bruce Springsteen, Prince, U2, Madonna, Michael Jackson, Rolling Stones en de Eagles waren onvergetelijk. De laatste jaren trokken vooral Nederlandse artiesten als Kane, Doe Maar en Marco Borsato de Kuip vol.

Einde van een era

En nu dan Di-rect. De Haagse band viert zijn 25ste jubileum met drie avonden in dit stadion – zo’n 50.000 bezoekers per avond. Zij zijn de laatsten, blazen met hun Haagse rock- en lichtshow een era van memorabele stadionconcerten uit. Er komen duizenden woningen rondom het stadion en concerten geven veel geluidsoverlast. Voor miljoenen heeft De Kuip de concertrechten verkocht, daarmee ook de nijpende financiële status van het stadion oplossend.

Dat geld keihard boven sentiment gaat, verbaast niemand in Rotterdam. Maar de fraaie opening raakt: een ode aan de muziek die klonk in de Kuip, in een zwartwitfilm met oude concertbeelden op de klanken van Dylans ‘Like A Rolling Stone’. Het publiek is er stil van.

Dan is het tijd voor Di-rect, de vijfkoppige band met zijn expressieve zanger Marcel Veenendaal. Aanvankelijk kwam hij als flamboyante hippie vanaf 2009 wat onwennig nieuw tussen de Haagse no-nonsense rockers, die al in hun tienertijd het eerste Di-rectliedje schreven. Maar Veenendaal bood met zijn fraaie wendbare stem een weer heldere toekomst na het afscheid van hun eerste zanger. Er ontstond een interessanter eigen geluid, dat rock verbreedde naar funk en soul met blazers.

Di-rects entree is groots en niet zonder effect: ze lopen van buiten via een rode loper het stadion in. ‘You’ll Never Walk Alone’ klinkt – hoe kan het ook anders hier – maar wel in de mooie originele versie van Gerry & The Pacemakers. Het uitverkochte stadion weet wat het te doen staat en brult mee: „Walk oooon”, terwijl de band zichtbaar ontroerd zich een weg door de massa baant met de in een rood gewaad gehulde zanger.

25 jaar Di-rect. Dat gaat van softe rockballads als ‘Times are Changing’, die alle harten opent, tot van energie uiteenspattende rock-‘n’-soul-knallers. Aan grote optredens is de rockband intussen wel gewend. En aan bandjubilea viel marketingtechnisch altijd wel een stuntje te knopen. Maar het is verbazingwekkend wat een bijzonder hoogwaardige, internationaal ogende productie nu in de Kuip is neergezet: een massief podium, waarbij links en rechts torenhoge videoschermen een hoofd en een opgestoken hand vormen. De catwalk doorklieft het hele middenveld. En dan is er het orkest dat letterlijk een wall of sound achter de band vormt in een hoge zwarte lichtmuur met een groot balkon. Overal zijn camera’s en er vliegt een drone.

Terugblikken en gasgeven

Het wordt een concert van terugblikken en gasgeven. En het moet gezegd, in dat laatste is Di-rect zich met de jaren steeds muzikaler gaan verrijken. De jazzblazers die al jaren bij de band horen, sturen naar een ander niveau, maar ook de rockers zijn hun sound smeuïger gaan kruiden. De energie bouwt dit concert slim op. In de Kuip gaat het van feestelijk (al vroeg spuit de confetti bij ‘OMG It’s Happening’) naar emotioneel in ‘Soldier On’ waarin Veenendaal zijn overleden broer memoreert tot stevigere, organische rootsy rock, met geladen orkestrale momenten.

‘Snakebite’ is een hoogtepunt waarin de band boven zichzelf uit stijgt, gloedvol ingeleid door gitarist Spike met trompettist Jan van Duikeren. De steeds weer in andere tovenaarsoutfits verschijnende zanger is hier een outlaw met punthoed die het vanuit de diepte brengt op filmisch strijkers. Ook ‘Walk With Me’ druipt van rockbombasme, terwijl de vuurballen met vinnige stoten de lucht in schieten.

Dan wordt het dansbaarder. In ‘Devil Don’t Care’ laat Van Veenendaal zijn forse groene cape dansen op luchtroosters. Di-rect schiet richting iets als ‘dancerock’ met elektronische nummers als ‘Hibernation’ en ‘Sphinx’ – de lasers schieten langs de ring.

Tot alles weer stil wordt. Een microfoon in het midden van het veld. Een semi-onversterkt moment tussen zanger en gitarist in donker. Het onopgesmukt ‘All in Vain’ is het siersteentje dat opgetild wordt door band en orkest. En als die emotie eruit is, is het tijd voor de finale voor de laatste klap: tabee Kuip. Als Di-rect deze avond iets heeft bewezen is het dat het afscheid van de Kuip als concertlocatie een groot gemis is. „Laten we zo hoog mogelijk springen. Laat deze tent bewegen en het dak trillen”, roept Spike bij ‘Young Ones’. Onder gouden vuurwerkspetters zindert de Kuip voor het laatst op muziek.

Delen

Mail de redactie