Eerste Kamer stemt in met pandemiewet

Wetsaanpassing Tussen de maatregelen die het kabinet onder de nieuwe wet kan instellen zitten de mondkapjesplicht, verplichte quarantaine en het sluiten van publieke ruimtes.
Toen de coronapandemie uitbrak, was er geen wettelijke grondslag om bij een pandemie vergaande maatregelen door te voeren.
Toen de coronapandemie uitbrak, was er geen wettelijke grondslag om bij een pandemie vergaande maatregelen door te voeren. Foto Olivier Middendorp

De Eerste Kamer heeft dinsdag met de pandemiewet ingestemd. Die moet ervoor zorgen dat Nederland beter voorbereid is op pandemieën zoals corona door een juridische grondslag te bieden voor het opleggen van maatschappelijke inperkingen.

Bij de nieuwe maatregelen die het kabinet kan instellen, de ‘gereedschapskist’, zitten de mondkapjesplicht, verplichte quarantaine en het sluiten van publieke ruimtes. De avondklok en het sluiten van scholen zitten daar niet bij. Al wijzen veel partijen, waaronder PVV, FVD, SP en GroenLinks erop dat het kabinet die via een zogenoemde ‘noodbevoegdheid’ in de wet alsnog kan inzetten bij een heftige pandemie. De Tweede Kamer moet altijd vooraf toestemming geven voor het invoeren van zowel de maatregelen die in de wet staan als de noodmaatregelen. Na acht weken vervallen de ingevoerde noodmaatregelen, tenzij de Tweede Kamer instemt met verlenging ervan.

Lees ook: De ‘gereedschapskist’ van het kabinet bij een volgende pandemie wekt zorgen en emotie in de normaal zo bedeesde Eerste Kamer

Toen de coronapandemie in 2020 uitbrak, nam de regering de ene na de andere tijdelijke spoedwet aan om persoonlijke vrijheden in te perken. Zo werden scholen gesloten en de avondklok ingesteld. Het parlement werd goeddeels buiten dat proces gehouden vanwege de hoge urgentie. Om toekomstige ingrepen een juridisch kader te geven, is de pandemiewet door zorgminister Ernst Kuipers (D66) in het leven geroepen.

De wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg) is met 49 stemmen voor en 24 tegen aangenomen. De coalitie stemde voor samen met GroenLinks, PvdA en de SP. Tegen stemden PVV, de Fractie-Nanninga, de Partij voor de Dieren, Fractie-Otten en de SGP. Toen het voorstel werd aangenomen, klonk er rumoer vanuit de tribune met publiek.

Henk Otten van Fractie-Otten noemt de nieuwe pandemiewet een „knip-en-plakwerkje van de tijdelijke coronawet”. Volgens hem moest eerst de tijdelijke coronawet geëvalueerd worden.

Maarten Verkerk van de ChristenUnie benadrukte dat wetgeving „noodzakelijk” is om de „kwetsbare burger te beschermen.”