Column | Een zonnige morgen en meer dan genoeg verontrustends

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Marjoleine de Vos

Een voorjaarsmorgen, ik fiets over een landweg. De boerderijen met hun brede daken liggen kalm in het stralende licht, er glinstert iets in de wereld, op het gras, op de scholeksters langs de weg, de bomen die met hun frisgroene sluiers om tegen de lucht staan. Ik neurie een beetje in mezelf terwijl ik richting nergens-speciaal-heen fiets. Ik vind alles prima in orde deze morgen.

Vind ik het nodig om verder nog iets toe te voegen of ergens naar te verlangen? Op dit moment niet. God? Ach. Zo’n onmogelijk woord en eigenlijk, ik kijk om me heen, nergens voor nodig. „De oneindigheid van het heelal is te verdragen/ op een mooie lenteochtend in de Beemster” schreef ik jaren geleden na een wandeling in de Beemster op ook zo’n mooie dag, en zo ongeveer voel ik me nu ook, hier op het Groninger land. Soms is even nergens behoefte aan.

Maar toch, nu ja, niet meteen, maar toch, legt iets zich niet neer. Want hoezo zou ik me verheugen en alles wel prima vinden. Ergens in mij of buiten mij klinkt een stem, als je het zo wilt noemen, resoneert een oproep, die insisteert op ongerustheid in plaats van gerustheid. Geen vrede, geen gezapig zich in zichzelf keren en de rest van de wereld negeren. Die stem is nogal opgestookt door het boek van theoloog Johan Goud, Een brief die niet meer dicht kan.

De titel is losjes ontleend aan het gedicht ‘Brief’ van T. van Deel, waarin hij lijkt te verwijzen naar het schilderij Brieflezende vrouw van Vermeer, als hij schrijft: „Wie ziet zichzelf zo niet staan, een keer,/ met in de hand een brief die nooit meer/ dicht kan en te lezen blijft, gelezen blijft.” Een „bericht in de morgen” noemt hij die brief. Op een morgen valt zomaar een bericht je leven binnen dat nooit meer niet-aangekomen kan zijn.

Brieflezende vrouw van Vermeer
Beeld Vermeer / Rijksmuseum

Goud toont zich steeds weer geraakt door de filosoof Levinas die ons onophoudelijk herinnert aan het appèl dat door de ongelukkigen en de veronachtzaamden op ons gedaan wordt en hij citeert met instemming: „De mens wordt niet gedefinieerd door wat hem geruststelt, maar door wat hem verontrust.”

Er is altijd meer dan genoeg verontrustends in de wereld, ook op een zonnige morgen. Veelal kleine dingen, tuurlijk, gewoon mijn eigen kleine verontrustheden, het is niet meteen de hele wereld die eraan gaat, al gaat die er ook aan. Maar hier op de fiets in de zon in de buitenstilte, lijkt dat even niet van belang.

Je kunt nu eenmaal niet steeds alles voelen. En dat hoeft ook niet, eigenlijk zegt Goud dat zelf ook wel. Het gaat hem om ‘als het er echt op aan komt’. Om wat je zou willen geloven, zodat je dán goed zou handelen. Dus gaat het om wat voor iemand je wilt zijn.

Poëzie: het antwoord op veel vragen, zonder ooit een antwoord te zijn

Het is niet voor niets dat Goud zich meer dan eens afvraagt: „Waarom kan ik niet nadenken over wat me bezielt en wat ik geloof, zonder er literair proza en poëzie bij te betrekken?” Hij weet wel waarom. Omdat daarin iets wordt opgevangen van dat wat onmogelijk te zeggen valt en wat toch zo sterk beleefd wordt. Alleen in een gedicht kan iemand iets te berde brengen over engelen, bijvoorbeeld, en dan toch serieus te nemen zijn.

Gedichten weven een fijn web om de wereld en misschien verwijzen ze uiteindelijk wel naar dat onbegrepene van waaruit we voelen dat we leven. Misschien dus, is poëzie wel het antwoord op veel vragen, zonder ooit een antwoord te zijn. Of zoals Van Deel in een ander gedicht schreef: „Geen antwoord, maar geen beter dat bestaat.”

Related Posts

Polen wil recht op asiel opschorten

  • admin
  • October 12, 2024
  • 0

Polen gaat het recht op asiel tijdelijk opschorten. Dit heeft de Poolse premier Donald Tusk zaterdag op een partijcongres bekendgemaakt, schrijft persbureau Reuters. Het besluit van Tusk is een reactie op de situatie aan grens met Wit-Rusland, waar sinds 2021 een migratiecrisis heerst. Komende dinsdag wordt het plan in de Poolse ministerraad besproken.

,,Ik zal dit eisen, ik zal in Europa goedkeuring eisen voor dit besluit”, aldus Tusk op zaterdag. Of de EU hiermee akkoord gaat, is ongewis. Een officiële reactie op de aankondiging van Tusk is er nog niet. In principe kunnen lidstaten niet eenzijdig beslissen dat ze het recht op asiel opschorten. Wel komt het vaker voor dat de Europese Commissie een oogje toeknijpt voor landen die hun asielverplichtingen niet nakomen.

Polen en de Europese Unie als geheel beschuldigen Wit-Rusland en diens bondgenoot Rusland van het creëren van de crisis. De twee landen verschaffen migranten uit verschillende Afrikaanse landen en het Midden-Oosten visa. Vanuit Minsk en Moskou worden zij naar de Poolse grens gereden. Beide landen ontkennen de aantijgingen.

Lees ook

Dwalen in het bos op de grens: Wit-Rusland lokt migranten, maar Polen doet alles om hen buiten te houden

Op de grens tussen Polen en Wit-Rusland staat een hek en prikkeldraad.

Op zijn partijcongres benadrukte Tusk zaterdag dat Wit-Rusland, Rusland en mensensmokkelaars het recht op asiel misbruiken, op een manier ,,die indruist tegen de bedoeling van het recht op asiel”. De Poolse premier heeft sinds zijn aantreden een jaar geleden een strenge migratiekoers uitgezet. Die koers kan vanuit de politiek en samenleving op brede waardering rekenen.  

Mensenrechtenactivisten denken hier echter anders over. Zij hadden gehoopt dat Tusk en zijn regering een einde zouden maken aan het beleid van hun nationalistisch-conservatieve voorgangers van de PiS-regering. Het opschorten van het recht op asiel is volgens de Poolse migrantenorganisatie Grupa Granica ongrondwettelijk.

,,Premier Tusk schendt de grondwet terwijl hij had beloofd deze te verdedigen. Je kunt niet selectief mensen uitsluiten of hun grondwettelijke rechten ontnemen”, aldus een woordvoerder van de ngo. 

Faber in Polen

Het Nederlandse kabinet zal het Poolse besluit met interesse volgen, nu het iets soortgelijks in Europa nastreeft. Minister Marjolein Faber (Asiel, PVV) is nog altijd bezig met het ‘deugdelijk motiveren’ van haar plan om het staatsnoodrecht in te roepen, als antwoord op problemen in de asielketen.

Faber bezocht begin deze maand Polen om te horen wat het land doet om de migratiecrisis daar het hoofd te bieden. Hierop liet zij weten dat een Nederlandse opt-out op asielregels op Poolse goedkeuring kan rekenen.

Voor het zover komt is een EU-verdragswijziging nodig, wat nog niet aan de orde is. Vervolgens moeten alle andere lidstaten akkoord gaan met een Nederlandse uitzonderingspositie.

 


Aleksej Navalny voorspelde zijn eigen dood in strafkolonie, blijkt uit voorpublicatie memoires

  • admin
  • October 12, 2024
  • 0

Aleksej Navalny schreef twee jaar voor zijn dood dat hij in gevangenschap zou sterven. Dat blijkt uit een voorpublicatie van de postume memoires van de in februari overleden Russische dissident. Vrijdag en zaterdag werden fragmenten uit de dagboeken van Navalny in The New Yorker en The Times gepubliceerd. Zijn boek verschijnt later deze maand.

Navalny overleed op 16 februari dit jaar, na ruim drie jaar in Russische gevangenschap te hebben doorgebracht. Vorige maand bleek uit onthullingen van de Russische onafhankelijke nieuwssite The Insider dat hij hoogstwaarschijnlijk aan een vergiftiging is overleden. Russische autoriteiten houden het op een ‘natuurlijke doodsoorzaak’.

De bekendste criticus van de Russische president Vladimir Poetin zat een gevangenisstraf van negentien jaar uit in een strafkolonie bij de Poolcirkel wegens ‘extremisme’. Navalny werd in januari 2021 op het vliegveld van Moskou gearresteerd, nadat hij in Duitsland was hersteld van een Novitsjok-vergiftiging in 2020.

Gemiddelde werkdag

In Duitsland kwam hij na eigen onderzoek erachter dat de Russische geheime dienst FSB achter zijn vergiftiging zat. Toch besloot hij naar Rusland terug te keren. Navalny begon vrijwel meteen in gevangenschap aan zijn memoires. De Amerikaanse uitgever Knopf en zijn vrouw Joelia Navalnaja hebben de aantekeningen geredigeerd.

„Ik zal de rest van mijn leven in de gevangenis doorbrengen en hier sterven”, zo schrijft Navalny op 22 maart 2022. Om daaraan toe te voegen: „Er zal niemand zijn om afscheid van te nemen (…) Alle verjaardagen zullen zonder mij gevierd worden. Ik zal mijn kleinkinderen nooit zien. Ik zal niet het onderwerp zijn van enige familiegeschiedenis. Ik zal niet op geen enkele foto staan.”

Op 1 juli 2022 beschrijft Navalny een gemiddelde dag in de strafkolonie. Kijkend naar de hekken rondom zijn barak, bedenkt hij dat hij hetzelfde leeft als zijn vijanden. „Ik heb een hek van zes meter hoog, van het soort dat ik alleen heb gezien in ons onderzoek naar de paleizen van Poetin en Medvedev.”

Zeven uur achter naaimachine

De vergelijking houdt daar zo’n beetje op. Poetin slaapt uit „tot tien uur ’s ochtends, gaat zwemmen en eet dan hüttenkäse met honing”. Tegen die tijd is Navalny’s dag allang begonnen. Hij stond om 6.00 uur op, ontbeet om 6.20 uur en begon om 6.40 uur met werken. 

„Op werk zit je zeven uur achter een naaimachine, op een krukje onder kniehoogte”, beschrijft hij. „Na het werk blijf je nog een paar uur zitten op een houten bankje onder een portret van Poetin. Dit wordt ‘disciplinaire activiteit’ genoemd.”

De laatst voorgepubliceerde dagboekaantekening dateert van 17 januari 2024, een maand voor Navalny in gevangenschap zou sterven. Hij staat stil bij zijn terugkeer naar Rusland, „precies drie jaar geleden”. Sindsdien wordt hem elke dag dezelfde vraag gesteld: Waarom is hij teruggekeerd?

„Ik wil mijn land niet in de steek laten of verraden”, schrijft hij. „Als je overtuigingen iets voor je betekenen, moet je bereid zijn ze te verdedigen en indien nodig offers te brengen.”

Navalny’s postume memoires verschijnen op 22 oktober. De naam van het boek, Patriot, heeft hij zelf gekozen.  

Lees ook

‘Het Westen zou meer moeten doen om Wit-Rusland uit de greep van Rusland te halen’

Maria Kalesnikava tijdens een hoorzitting over haar veroordeling, september 2021. Ze werd veroordeeld tot elf jaar gevangenis vanwege ‘samenzwering en deelname aan een extremistische groep’


Nu ook poepbacterie-besmetting van drinkwater in Noord-Limburg, flessenwater gehamsterd uit supermarkten

  • admin
  • October 12, 2024
  • 0

Inwoners van Venray en omliggende gemeenten worden dit weekend geadviseerd om hun drinkwater eerst drie minuten te koken. Bij een controle door het Limburgse drinkwaterbedrijf WML op vrijdag werd een lichte verontreiniging met de E.coli-bacterie, ook wel de poepbacterie, vastgesteld. Het kookadvies geldt voor 13.750 huishoudens in de gemeenten Venray, Bergen en Horst aan de Maas.

Hoe het drinkwater in delen van Noord-Limburg verontreinigd is geraakt, is nog niet bekend. Begin oktober raakte ook het drinkwater in delen van Apeldoorn en omgeving besmet. In mei en juni werd de poepbacterie in het drinkwater in de Gelderse dorpen Ellecom en Dinxperlo aangetroffen. Uit onderzoek van drinkwaterbedrijf Vitens bleek dat die besmettingen werden veroorzaakt door technische fouten en beschadigde zuiveringsinstallaties.

Lees ook

Waardoor raakte het drinkwater in Apeldoorn en omgeving besmet met een poepbacterie? En drie andere vragen

Een auto volgeladen met flessen drinkwater.

Voor de mensen in de Noord-Limburgse dorpen is het dit weekend niet nodig om flessenwater in te slaan, melden Limburgse media. Het zou voldoende zijn om drinkwater drie minuten lang te koken om een besmetting met de bacterie te voorkomen. Die wordt al bij 70 graden Celsius gedood. Bij een eventuele besmetting krijgen de meeste mensen geen klachten, alleen bij een verminderde weerstand kunnen gedurende een paar dagen maag- en darmklachten ontstaan.

Toch wordt in Venray en in de omliggende dorpen veel flessenwater gehamsterd, schrijft De Limburger. Zaterdagochtend was al het flessenwater al uitverkocht, supermarkten beloven een spoedige herbevoorrading. Of de recente besmetting van het drinkwater in Noord-Limburg samenhangt met de eerdere besmettingen in Gelderland is niet duidelijk. Het Limburgse drinkwaterbedrijf, de veiligheidsregio Limburg-Noord en het RIVM waren zaterdag niet bereikbaar voor vragen.