Verenigd Koninkrijk gaat het doen: raketten aan Oekraïne leveren die de Krim kunnen raken

Oorlog in Oekraïne Voor het eerst krijgt Oekraïne van westerse bondsgenoten raketten die tot ver achter de frontlinies kunnen komen. De Britse minister van Defensie Ben Wallace zei dat hij niet langer wil toekijken „terwijl Rusland burgers vermoordt”.

Vliegtuigen van de Britse luchtmacht die Storm Shadow raketten afvuurden in Syrië, in 2018.
Vliegtuigen van de Britse luchtmacht die Storm Shadow raketten afvuurden in Syrië, in 2018. Foto via de British Royal Air Force

Maandenlang heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky erom gesmeekt bij de internationale gemeenschap. Donderdag kreeg zijn land vanuit onverwachte hoek – Londen – de verlossende toezegging: de Britse minister van Defensie Ben Wallace bevestigde dat het Verenigd Koninkrijk Oekraïne gaat voorzien van Storm Shadow-kruisraketten, die een bereik hebben van meer dan 250 kilometer. Daarmee kunnen Russische doelen tot diep op de bezette Krim, maar ook in de Donbas, worden geraakt.

De levering van de door het VK en Frankrijk ontwikkelde kruisraket betekent een enorme steun in de rug voor Oekraïne. De Amerikaanse HIMARS-raketten waarover het Oekraïense leger sinds de zomer van vorig jaar beschikt, hebben een bereik van maximaal tachtig kilometer. Hoe succesvol het gebruik van die raketten in militair opzicht ook waren, voor Oekraïne, het maximale bereik van de HIMARS is lang niet toereikend om bijvoorbeeld doelen op de Krim te kunnen bereiken. Het schiereiland in de Zwarte Zee, in 2014 ingenomen en geannexeerd, is door de Russen omgetoverd tot een zwaar gemilitariseerde zone. Tal van aanvallen op Oekraïense steden worden vanaf de Krim uitgevoerd, zonder dat Kyiv daar veel tegen kan inbrengen.

Infrarood-zoeksysteem

In het zuiden van de Krim is de stad Sevastopol van groot belang voor de Russen, alleen al als thuishaven van de Zwarte Zeevloot. Met de nieuwe Storm Shadow-raketten zouden de Russische bezetters ook in die stad niet meer veilig zijn. De afstand van de stad Cherson, dat in Oekraïense handen is, naar Sevastopol is hemelsbreed zo’n 240 kilometer.

Volgens de Britse minister Wallace geven de nieuwe raketten Oekraïne „de beste mogelijkheid” zichzelf te verdedigen tegen de „aanhoudende Russische wreedheden”. Volgens CNN, dat het nieuws als eerste bracht, hebben de Britten van Kyiv de garantie gekregen dat het wapen niet zal worden ingezet tegen doelen op Russisch grondgebied. Dat vermeende risico was voor de Amerikaanse regering vermoedelijk de reden om tot op heden niet in te gaan op de smeekbedes van de Oekraïense regering voor de levering van raketten voor de lange afstand.

Lees ook: Aan het front bereidt Oekraïne de tegenaanval voor. ‘We zullen de Russen het land uitschoppen en de oorlog beëindigen’

Wallace zei in het Britse Lagerhuis dat hij niet langer wil toekijken „terwijl Rusland burgers vermoordt”. Moskou moet volgens hem erkennen dat alleen de Russische handelwijze ertoe hebben geleid dat dergelijke wapens aan Oekraïne worden geleverd.

De Storm Shadow-raket, die wordt afgevuurd vanuit een vliegtuig, zakt na lancering naar een lage hoogte om radardetectie te vermijden, en zoekt zijn doel met een infrarood-zoeksysteem.

De levering van de Storm Shadow-raketten kan een grote rol spelen bij het tegenoffensief dat Oekraïne wil beginnen, om de Russische troepen terug te dringen uit de bezette gebieden in het zuiden en oosten van het land. Met het grotere bereik van de Britse raketten kan Oekraïne proberen Russische militaire infrastructuur, opslagplaatsen en aanvoerroutes van materiaal en militair personeel te ontwrichten. Dat zou de Russische verdediging van de zuidelijke provincies Cherson en Zaporizja, en ook de Krim zelf, ernstig kunnen bemoeilijken.

Wanneer dat Oekraïense voorjaarsoffensief gaat beginnen, en op welke locaties, blijft nog altijd de grote vraag. Er wordt al maanden over gespeculeerd. President Zelensky zei donderdag in een interview met verschillende media dat Oekraïne meer tijd nodig heeft voor de langverwachte tegenaanval. Hij verklaarde dat onder meer doordat de Oekraïense krijgsmacht nog niet alle beloofde westerse hulp heeft ontvangen, zoals gepantserde voertuigen. „Met [wat we nu hebben] kunnen we beginnen en succesvol zijn”, zei Zelensky. „Maar dan zouden we veel mensen verliezen. Dat vind ik onaanvaardbaar. Dus moeten we wachten. We hebben nog iets meer tijd nodig.” Volgens Zelensky zijn de troepen er klaar voor, een deel is getraind door NAVO-landen, maar hebben ze nog „enkele dingen” nodig.

Mogelijk zijn straaljagers één van deze ‘dingen’. Nederland praat met bondgenoten over het leveren van F-16-straaljagers aan Oekraïne, bevestigde Mark Rutte bij het bezoek van president Zelensky onlangs. Dergelijke vliegtuigen kunnen luchtsteun bieden aan het bevrijdingsoffensief, wat het Oekraïense . Tot nu toe lukte het geen van de strijdende partijen om luchtoverwicht te krijgen.