Niemand weet wie je in de toekomst zult zijn

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.






Marjoleine de Vos

‘Niet de tijd gaat voorbij, maar jij, en ik”, schreef Rutger Kopland. Zo is het, maar wat is dat ‘voorbij gaan’ van ons? Toch ook de tijd. We praten over jaren, over het snel en langzaam verstrijken, en we snappen er niets van, hoeveel kalenders en klokken we er ook bijhalen.

„Hoe is het mogelijk dat ik werkelijk de kleine Resi was en dat ik ook eens een oude vrouw zal zijn?”, vraagt de Marschallin, vorstin en tevens vrouw van de hofmaarschalk, zich af in de prachtige eerste acte van Richard Strauss’ opera Der Rosenkavalier. Ze is al niet meer een meisje, maar ook nog geen oude vrouw, ze heeft een veel jongere minnaar van wie ze wel weet dat hij niet bij haar zal blijven, natuurlijk niet, er zal een meisje komen, mooier, jonger… Als ze het hardop uitspreekt wordt de jonge minnaar kwaad, die dag wil hij niet meemaken, beslist niet! Zij is het! Hij houdt van haar!

Hij is net Petrus die zweert dat hij nooit Jezus zal verraden en het even later toch doet. Zweren en beloven als het gaat over hoe we ons in de toekomst zullen gedragen is verleidelijk, en erg onbetrouwbaar. Niemand weet wie je dan zult zijn.

Ook de Marschallin niet, die zich voorstelt dat mensen over haar zullen praten als over een oude vrouw „da geht die alte Fürstin Resi!” en niet begrijpt hoe dat zal kunnen, want ze is toch ‘altijd nog dezelfde’. Maar ze moet het verdragen, dat weet ze „en in het ‘hoe’ ligt het hele verschil”.

Ik las net het meeslepende boek Rebelse genieën van Andrea Wulf en daar zie je de tijd ook zo stromen – nee, niet de tijd, de mensen! De Schellings en de Schlegels en Schillers, de Humboldts, Fichte, Goethe, Hegel, een vriendengroep zijn ze, in het stadje Jena dat het middelpunt is van het Duitse intellectuele leven, omdat zij daar allemaal zijn. Ze zijn dol op elkaar, ze stimuleren elkaar, ze zijn het leven zelf. En dan gebeurt er niets bijzonders, iemand is beledigd, iemand is jaloers, er gaat iemand weg, mensen houden op van elkaar te houden, en aan het eind van het boek is het maar ruim tien jaar later en is er geen intellectueel leven meer in Jena, er is zelfs nauwelijks nog Jena, want dat is door de Franse troepen geplunderd en deels verwoest.

Foto MATTHIAS BAUS

Was dat de tijd? Of waren jij en ik dat weer, die voorbij gaan?

Er is iets groots dat voorbij gaat en dat is de tijd. Daarvan weven we denk ik de verhalen. En er is het kleinere dat voorbij gaat, dat zijn wij. Ieder van ons, ieder van die rebelse genieën toen, gaat en ging voorbij. Ze hebben achterom gekeken en gezucht of nieuwe standpunten ingenomen.

Er is iets groots dat voorbij gaat en dat is de tijd, en er is het kleinere, dat zijn wij

En er is een verhaal gebleven, van hoe al die briljante geesten samenkwamen, hoe de schrijvers een nieuwe stroming in gang zetten, de filosofen een nieuwe denkwijze. Anders dan de Marschallin lijkt te denken, blijven we helemaal niet dezelfden, niet alleen omdat we ouder worden, maar gewoon omdat de verstrijkende tijd iets met ons doet, ook met wie gewoon maar wat aanprutst en geen aanspraak maakt op genialiteit.

Soms hoor je het zand in de zandloper stromen en de klok tikken, maar meestal niet. „De tijd is een wonderbaarlijk ding. Als je zomaar leeft is ze helemaal niets. Maar dan, plotseling, merk je niets anders meer op dan haar,” zingt de Marschallin.

Hoe kan het dat we zoveel tijd vermorsen, al swipend en scrollend, terwijl we van elk moment willen genieten, vroeg Groene-redacteur Koen Haegens zich af nadat hij bijna dood was. Omdat we dat ritselen en stromen meestal niet horen. Tot de Marschallin begint te zingen. En dan geniet je wenend van het voorbijgaan.

Related Posts

Pro-Palestijns protest op Mediapark, omdat NOS ‘Israëlisch frame’ zou overnemen

  • admin
  • November 26, 2024
  • 0

Actiegroep XR Justice Now, een tak van klimaatgroep Extinction Rebellion, protesteert dinsdagochtend bij het NOS-gebouw op het Mediapark in Hilversum. Ongeveer twintig demonstranten, sommigen gehuld in witte pakken met afdrukken van rode handen erop, scanderen „NOS, schande, bloed aan je handen”. Ook hebben ze spandoeken aan het gebouw opgehangen met de leuzen „NOS stop legitimatie van genocide” en „Taal is niet neutraal”. Drie aan elkaar vastgeketende actievoerders met gezichtsbedekking liggen voor de ingang.

De actiegroep vindt dat de publieke omroep geweld en genocide „legitimeert”, omdat het „klakkeloos” de „Israëlische framing” zou overnemen, zo is te lezen in een verklaring op de Instagram-pagina van de groep. XR Justice Now geeft in de verklaring geen voorbeelden van de gehekelde berichtgeving.

NOS ontstemt

De demonstranten roepen de NOS op om „haar plicht” na te komen door op een „onbevooroordeelde en waarheidsgetrouwe” manier verslag te doen van de situatie in het Midden-Oosten. Ze vinden dat de woordkeuze van NOS-journalisten „direct invloed” heeft op de werkelijkheid.

De NOS is niet te spreken over de actie. “Over onze journalistieke keuzes of ons woordgebruik gaan we altijd graag met iedereen in gesprek. Dit is alleen niet de manier”, laat Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws weten. „Ik vind het onaanvaardbaar dat deze demonstranten de toegang tot onze redactie vanochtend blokkeren, en dat mijn collega’s zich onveilig voelen,” zegt ze.

Politie aanwezig

De politie is aanwezig, maar grijpt vooralsnog niet in, schrijft de NOS. Volgens een woordvoerder van de publieke omroep heeft het protest geen invloed op de programmering.

De subgroep van Extinction Rebellion zegt ook de aandacht te willen vestigen op de „systematische Israëlische aanvallen” op journalisten die volgens de actiegroep als „oorlogsmisdaden” moeten worden bestempeld. XR Justice Now had het protest live uitgezonden op Instagram en trok zo’n twintig kijkers.


Politie op twee gevallen na tevreden over optreden tijdens pro-Palestijnse studentenprotesten UvA

  • admin
  • November 26, 2024
  • 0

De politie heeft tijdens de studentenprotesten op campussen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) afgelopen voorjaar in twee gevallen buitenproportioneel geweld gebruikt tegen pro-Palestijnse demonstranten. Dat concludeert de politie op basis van een intern onderzoek. In het algemeen zou het geweld „goed toegepast” en „uitlegbaar” zijn geweest, schrijft de politie.

In navolging van grootschalige studentenprotesten op campussen in de Verenigde Staten, organiseerden Nederlandse pro-Palestijnse actiegroepen afgelopen voorjaar ook demonstraties in Amsterdam. Zowel op de Roeterseilandcampus als bij Oudemanhuispoort, twee locaties van de UvA, kwamen honderden demonstranten samen met de intentie om daar te overnachten. Ze zetten tenten op, brachten eten mee en wierpen barricades op om de politie tegen te houden. Op beide locaties gebruikte de politie geweld om de demonstranten uiteindelijk weg te krijgen.

‚Naar de grond gewerkt’

In één geval zou een politiemedewerker zijn uitgescholden voor „vuile kankerlijer”, waarna de agent de persoon „naar de grond werkte”. Dat had niet mogen gebeuren, stelt de politie. In het andere geval zou een agent van de Mobiele Eenheid (ME) meermaals een demonstrant hebben geslagen met de wapenstok terwijl die geen kant op kon en geen gevaar vormde. Ook dit vond niet „binnen het wettelijk kader” plaats, oordeelde de hulpofficier van justitie.

In totaal hebben 59 mensen klachten ingediend vanwege het politieoptreden bij de UvA-protesten. In meer dan de helft van de gevallen kwamen die van mensen die de demonstraties niet zelf hadden bijgewoond maar filmpjes hadden gezien. Met die klachten doet de politie niets. De overige klachten, van mensen die fysieke of emotionele schade zeggen te hebben opgelopen, leidden uiteindelijk tot vier aangiften, die het OM nog moet wegen.

De Amsterdamse politiechef Peter Holla schrijft in een brief naar de veiligheidsdriehoek dat hij het betreurt als mensen nog steeds last hebben van het politiegeweld. Hij vraagt ook om begrip voor de agenten. „Agenten zijn bekogeld met stenen en zwaar vuurwerk, werden met brandblussers in hun gezicht gespoten en werden zelfs aangevallen met ammonia.” Tien agenten zijn gewond geraakt, van wie één blijvende tinnitus heeft opgelopen.

Lees ook

Een allegaartje van actiegroepen en ’toolkits’ uit de VS: zo kwam het studentenprotest in Amsterdam tot stand – NRC

Een politiebus werd tijdens een demonstratie bespoten met graffiti en verf.


Tv-recensie | Laat quizmarathondeelnemers af en toe even op hun rug liggen en naar de wolken kijken

  • admin
  • November 26, 2024
  • 0

„Laat de mensen maar leven, als ze dat willen, en daarna doodgaan, ieder op zijn beurt”, schreef Wisława Szymborska in 2002. „Zij, de wolken, hebben met heel dat vreemde gedoe niets te maken.” De woorden van de Poolse dichteres stonden aan het eind van Even lucht (EO) in de wolken geschreven, als een wijsheid die de korte documentaire in perspectief moest plaatsen. De afgelopen twintig minuten waren gevuld geweest met beelden van mensen die op hun rug in de achtertuin, op een grasveld of naast een kippenhok lagen. Op verzoek van de documentairemakers namen ze daar de tijd om midden op de dag hun blik omhoog te keren. Met hun ogen op de wolken vertelden ze waar hun gedachten nu naartoe gingen.

Bij de jonge deelnemers richtten die gedachten zich vooral op de toekomst en alle angsten en verlangens die daarbij kwamen kijken, terwijl de oudere deelnemers veelal terugblikten op het verleden: soms tevreden, soms met spijt. De thema’s die de wolkenkijkers bezighielden varieerden van behapbaar en concreet tot beangstigend groot. Latrelaties en terminale ziektes, vliegvakanties en klimaatverandering. Ik kwam er niet over uit of ik dat troostrijk of juist beangstigend vond: het idee dat je die dromen en zorgen met zo veel mensen deelt. En dat het de wolken die aan je voorbijtrekken uiteindelijk worst zal wezen hoe veel van je dromen en nachtmerries werkelijkheid worden.

Omdat maandag me wat vroeg leek voor een existentiële crisis ruilde ik de wolken in voor SBS6 (in jargon noemen we dit ook wel een ‘vibe shift’). Daar is sinds vorige week iedere avond Lotto De Quizmarathon (Talpa) te zien – of, in de woorden van presentator Rob Kamphues: „Het grootste quizevenement uit de Nederlandse tv-geschiedenis”, bestaande uit „zo’n 32 uur lang alleen maar quizen, quizen en nog eens quizen, met een selectie van de meest fanatieke quizfanaten .” Die quizfanaten nemen de uitdaging ontroerend serieus en worden behandeld als ware artiesten. Niet alleen kunnen ze backstage gebruikmaken van „speciale faciliteiten”, waaronder een ijsbad, een hometrainer en een doos Trivial Pursuit; ze mochten van tevoren ook een rider (wensenlijst) inleveren met „etenswaar die goed is om supergefocust de 32 uur durende marathon door te komen.” Zo kan het dat ze tussen de quizrondes door met een verhit hoofd de coulissen inlopen terwijl ze dingen zeggen als: „Het is nu tijd voor de hummus.”

Spijtig is het wel dat de marathon is opgeknipt en uitgesmeerd over meerdere weken. Dat geeft je als kijker de gelegenheid om je avond na avond iets slechter te voelen over je groeiende ongeduld. Want geef toe: je kijkt niet voor de triviafeitjes. Je kijkt omdat je wil zien hoe lang het duurt voor de hummus uitwerkt en de eerste uitgeputte quizfanaat van de hometrainer dondert.

Slaaptekort

Misschien dat de bedenkers van het format voorvoelden dat veel kijkers om die reden pas bij de laatste afleveringen aanhaken, als het slaaptekort van de kandidaten het best zichtbaar wordt. Dat dat de reden is voor het extra drama-element dat ze hebben toegevoegd: de kandidaten delen zich steeds op in twee teams, en aan het eind van elke ronde stemt het verliezende team een van de eigen leden weg. Het weggestemde lid mag dan weer zelf een ander teamlid aanwijzen om het tegen op te nemen in een duel. Wie verliest, vertrekt.

Al dat gehannes met messen in ruggen leidde in aflevering één al tot betraande oogjes bij de weggestemde deelnemer. Zo’n deelnemer zou je eigenlijk ook even buiten op zijn rug moeten leggen, vind ik. Voor een beetje perspectief. „Laat de mensen maar quizzen, als ze dat willen”, zou je tegen hem moeten zeggen; „en daarna weggestemd worden, ieder op zijn beurt. Zij, de wolken, hebben met dat hele vreemde gedoe niets te maken.”