‘Massadonor’ Jonathan mag zijn sperma niet meer verspreiden

Spermadonor De massadonor Jonathan M. mag geen zaad meer doneren aan nieuwe wensouders, besliste de rechtbank in Den Haag.

Spermadonor Jonathan M. in de Haagse rechtbank.
Spermadonor Jonathan M. in de Haagse rechtbank.

Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

De 41-jarige massadonor M. mag geen zaad meer doneren aan nieuwe wensouders, dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag vrijdag besloten. Iedere overtreding komt hem op een boete van 100.000 euro te staan. Ook moet Jonathan per direct alle advertenties en berichten op fora verwijderen waarin hij zich aanbiedt als donor.

Het kort geding was aangespannendoor de Stichting Donorkind, als belangenbehartiger van een groep donorkinderen en hun ouders, samen met Eva, de moeder van een van zijn donorkinderen.

Jonathan M. heeft het afgelopen decennium naar eigen zeggen zo’n 550 kinderen verwekt. Nederlandse klinieken hanteren een maximum aantal kinderen van 25 per spermadonor, of 12 gezinnen. M. omzeilde die regels onder meer door zichzelf zonder tussenkomst van klinieken bij wensouders aan te bieden op verschillende online fora. Hij doneerde ook aan elf Nederlandse en meerdere buitenlandse fertiliteitsklinieken, maar die wisselen hun gegevens onderling niet uit. Momenteel is er een wijziging van de Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting in behandeling, om een maximum aantal gezinnen per donor in de wet te verankeren.

Toekomt Kinderen

Stichting Donorkind en verschillende moeders die kinderen van M.’s zaad kregen, maken zich zorgen over de toekomst van hun kinderen, die uitzonderlijk grote families hebben. „Zijn handelwijze is verwerpelijk en schadelijk, gezien de wetenschappelijk onderbouwde kans op inteelt, incest en negatieve psychosociale gevolgen voor donorkinderen”, zeggen eisers Stichting Donorkind en moeder Eva in de dagvaarding van het kort geding.

Er is onderzoek gedaan naar andere groepen donorkinderen, waaruit blijkt dat „grote aantallen kinderen per donor kunnen leiden tot spanning, jaloezie, rivaliteit, frustratie, onmacht, verdriet, schuldgevoel, zorgen en onzekerheid”, schrijven de eisers in de dagvaarding. Uit die onderzoeken blijkt ook de worsteling van deze kinderen om zich te verhouden tot al hun halfbroertjes en -zusjes, en de identiteitsworsteling die dat met zich meebrengt.

Tijdens de zitting op donderdag 13 april opperde Jonathan dat zijn donorkinderen om incest te voorkomen op hun sociale media zouden moeten vermelden wie hun donor is. Daar gaat de rechtbank niet in mee.

„Van wie deze kinderen biologisch afstammen, betreft informatie die behoort tot hun persoonlijke levenssfeer en het vrijelijk delen daarvan met de rest van de wereld (…) kan in redelijkheid niet van hen gevraagd en verwacht worden.”


Lees ook: Elise kreeg een kind van Jonathan