Klimaatplannen: elektrisch rijden goedkoper, nog onzekerheid bij landbouw en industrie

Posted on April 26, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Klimaatbeleid Rutte IV is het eens over nieuwe klimaatmaatregelen, maar een deel van de plannen vergt nog uitwerking. Over het gevoelige thema mobiliteit is binnen de coalitie na lang onderhandelen een compromis bereikt.

Elektrische auto’s aan de laadpaal.

Foto Dieuwertje Bravenboer.

Elektrisch rijden moet betaalbaarder worden voor iedereen. In de nieuwe klimaatplannen van het kabinet, die woensdag zijn gepresenteerd, worden daarom subsidies vrijgemaakt voor tweedehands elektrische auto’s. Om dat te betalen gaat de aanschafbelasting op nieuwe benzineauto’s vanaf volgend jaar omhoog.

De extra maatregelen, waarover vijf weken is overlegd, zijn noodzakelijk om de uitstoot van broeikasgassen verder te verlagen. In 2030 moet die uitstoot minimaal 55 procent lager liggen dan in 1990. Eerder genomen maatregelen, die al waren aangekondigd in het coalitieakkoord van Rutte IV, komen in 2030 op hoogstens 50 procent uit. De extra reductie, 22 megaton CO₂, staat gelijk aan een zevende deel van wat Nederland momenteel jaarlijks aan broeikasgassen uitstoot.

De nieuwe subsidie op elektrisch rijden is een van de compromissen die het kabinet rondom ‘mobiliteit’ heeft gesloten, waarover dinsdag tot na middernacht is onderhandeld. Op het vlak van mobiliteit lagen de coalitiepartijen het verst uit elkaar. Een ander compromis is dat werkgevers de keuze krijgen hoe ze de CO₂-uitstoot van het zakelijk verkeer van hun werknemers verlagen. „Zo kunnen ze het gebruik van openbaar vervoer stimuleren, mensen meer thuis laten werken of hun wagenpark schoner maken”, zegt minister Rob Jetten (Klimaat en Energie, D66) in een gesprek op zijn ministerie.

De accijns op nieuwe benzineauto’s is een van de weinige lastenverhogingen voor de burger: met name het bedrijfsleven krijgt te maken met zwaardere beprijzingen en normeringen, stelt Jetten.

Advies aan Jetten: kernenergie is overbodig, wees terughoudend met waterstof

De extra reductiemaatregelen worden grotendeels gefinancierd uit het Klimaatfonds, waarvoor al eerder geld is gereserveerd in het coalitieakkoord. De uitgaven komen naar verwachting op 28,1 miljard euro, die voor bijna 25 miljard uit het klimaatfonds komen. Verder zijn er nog ongebruikte subsidies (2,5 miljard) en gaat de belasting omhoog bij de aanschaf van een nieuwe benzineauto. Deze verhoging van de aanschafbelasting (de zogeheten bpm) moet tot en met 2030 bijna 600 miljoen euro opleveren.

Landbouw nog onzeker

Veel onderdelen van het extra klimaatpakket zijn nog niet uitgewerkt. Zo moet de verduurzaming van de landbouw ervoor zorgen dat Nederland 5 megaton minder uitstoot. Een groot deel van die reductie, 4 megaton, moet verder worden geregeld in het Landbouwakkoord. Het is nog maar zeer de vraag of dat akkoord binnen afzienbare tijd wordt gesloten, vanwege de druk die door de stikstofcrisis op die gesprekken ligt. „Ik had graag gehad dat het Landbouwakkoord al was gesloten, hopelijk gebeurt dat over een aantal weken”, zegt Jetten. Als blijkt dat het akkoord niet voldoende reductie oplevert of het blijft uit, dan moeten de bewindslieden op het ministerie van Landbouw volgens Jetten zelf met extra maatregelen komen.

Ook binnen de sector industrie moet een aanzienlijk deel van de reductie komen van nog te maken ‘maatwerkafspraken’, onderlinge afspraken tussen de overheid en de grootste vervuilende industrieën van Nederland. Daarover is nu nog weinig bekend. „Wel verlengen we de CO₂-heffing met twee jaar, tot 2032”, zegt Jetten. „Zo zetten we een stok achter de deur voor bedrijven die verduurzaming willen uitstellen.” Minister Jetten onderzoekt ook een hogere CO₂-heffing voor de industrie en wil die vanaf volgend jaar inzetten. Hoeveel hoger deze wordt, moet tegen de zomer bekend worden.

Verder komt er een verplichting voor circulariteit: in 2030 moeten plasticproducenten ten minste 25 procent van hun plastic hergebruiken.

Isolatie huurhuizen

Bij het sneller verduurzamen van woningen moet vooral goedkopere financiering een rol gaan spelen, waarmee de isolatie kan worden betaald. Via het Warmtefonds kunnen meer mensen – tot een inkomensgrens van 60.000 euro – een renteloze lening sluiten om hun huis te isoleren. Commerciële verhuurders moeten vóór 2027 15 procent van „de slechtste gebouwen” hebben verbeterd. In 2030 moet dat aandeel op een kwart liggen. Woningen met een slecht energielabel (E,F of G) mogen na 2029 niet meer worden verhuurd.

In de plannen staat verder dat het elektriciteitsnetwerk in 2035 uitstootvrij moet zijn. Dat betekent dat windparken en zonnepanelen binnen twaalf jaar het grootste deel van de stroomproductie in Nederland voor hun rekening nemen. Als die duurzame stroomproductie onvoldoende is, moeten elektriciteitscentrales, meer import en een tijdelijk lagere vraag uitkomst bieden. Met bedrijven kunnen afspraken worden gemaakt als zij tijdelijk, tegen betaling, hun stroomconsumptie beperken.

Onduidelijk is nog op welke manier elektriciteitscentrales voor extra stroom kunnen zorgen, zonder voor uitstoot te zorgen. „Hierbij kijken we bijvoorbeeld naar het stimuleren van het gebruik van waterstof”, schrijft Jetten aan de Tweede Kamer. De minister houdt in zijn plannen tot 2035 nog geen rekening met de twee nieuwe kerncentrales, waartoe de huidige coalitie heeft besloten.

Hoe Feyenoord in 14 minuten en 44 seconden een miraculeuze comeback maakte bij Manchester City

admin
November 27, 2024
0

Manchester City-coach Pep Guardiola zit met zijn armen over elkaar in de dug-out. Blik op het veld, tegelijkertijd druk in gesprek met assistent Juanma Lillo. Hij oogt ontspannen, met eindelijk weer zicht op een zege na vijf nederlagen op rij. City leidt in het eigen Etihad Stadium met 3-0 tegen Feyenoord in de Champions League. De 74ste minuut loopt, als de spanning ver te zoeken is. City hoeft niet meer, waar Feyenoord de indruk maakt de schade te willen beperken.

Guardiola heeft drie van zijn belangrijke spelers zes minuten eerder gewisseld – Phil Foden, Nathan Aké en Ilkay Gündogan. Ongetwijfeld om ze rust te geven met het oog op de clash tegen Liverpool FC, komende zondag op Anfield. En waarschijnlijk om het risico op het wegvallen van spelers te verminderen, dit seizoen heeft City te maken met veel blessures.

City was jarenlang de norm, met bijna perfect uitgevoerd voetbal, onder regie van Kevin De Bruyne en Bernardo Silva in combinatie met spits Erling Haaland. Vier keer op rij landskampioen, winnaar van de Champions League in 2023. Maar dit seizoen is anders. De ploeg is in fases kwetsbaar. In de Premier League heeft City al acht punten achterstand op Liverpool, gecoacht door Arne Slot. Zaterdag werd thuis nog met 4-0 verloren van Tottenham Hotspur.

Gebutst vertrouwen

De ontmoeting met Feyenoord lijkt voor City de ideale wedstrijd om het gebutste vertrouwen terug te winnen. Volgens dat scenario voltrekt City-Feyenoord zich lang, dinsdagavond in het oostelijk deel van Manchester. City combineert soepel, drukt Feyenoord ver naar achteren, doelman Timon Wellenreuther redt een paar keer knap.

Feyenoord krijgt gaandeweg wel meer controle. Het heeft langer balbezit, creëert een kansje via aanvaller Igor Paixão. Maar City blijft gevaarlijk en kort voor rust valt de goal die niet kan uitblijven: Quinten Timber raakt Haaland onhandig en de Noor benut zelf de strafschop (1-0). Na de pauze loopt City uit door een schot van Gündogan en opnieuw Haaland, via een fraaie, razendsnelle aanval. 3-0 na 53 minuten.

Manchester City-spits **Erling Haaland** (in het midden) viert zijn 3-0 met Phil Foden en Matheus Nunes.

De wedstrijd zit dan op slot. Ogenschijnlijk, want de wissels die rond de zeventigste minuut plaatsvinden zullen van groot belang zijn. En niet alleen die bij City.

Bij Feyenoord komt de talentvolle centrumverdediger Thomas Beelen voor linksback Gijs Smal, die het lastig heeft. Hancko, een van de pijlers van de ploeg, verhuist van de as naar de linkerflank. Rechtsback Bart Nieuwkoop wordt vervangen door Jordan Lotomba, die terug is na een blessure. Ook beoogde basisspits Santiago Giménez maakt zijn rentree na een hamstringkwetsuur, hij valt in voor Julián Carranza.

Deze omzettingen van coach Brian Priske zorgen ervoor dat Feyenoord – met de power van linksback Hancko en rechtsback Lotomba – meer dynamiek heeft op de flanken. En in de spits zorgt Giménez voor meer diepgang dan de vrij statische Julián Carranza.

Giménez is nog maar net in het veld, als hij meteen een bal in de diepte vraagt. Dat Feyenoord met drie goals achter staat, is niet aan Giménez af te lezen. Hij maakt een gretige indruk.

Woede en irritatie

De Mexicaan sprint in de 74ste minuut weg, als Hancko vanaf links achterin een lange bal naar voren geeft. City neemt simpel over, lijkt te controleren. Verdediger Josko Gvardiol krijgt de bal in de as. Hij wordt, en dat is cruciaal, meteen onder druk gezet door Giménez. Daardoor speelt Gvardiol een moeilijke, hoge bal terug op doelman Ederson.

Hadj Moussa, een 22-jarige talentvolle Algerijns-Franse rechtsbuiten, ziet dat het fout gaat bij City. Hij sprint meteen achter de bal aan, neemt die perfect aan, direct mee in de loop, omspeelt de uitkomende keeper Ederson en mikt vanuit een lastige, krappe hoek zonder te kijken binnen: 3-1, klokslag 74 minuten.

Feyenoord-aanvaller **Hadj Moussa** is op weg naar de 3-1.

Woede, irritatie, zorgen – het is allemaal zichtbaar bij Guardiola. Secondenlang kijkt hij naar de grond, terwijl hij zijn handen boven op zijn hoofd houdt.

Feyenoord speelt met meer durf en overtuiging, jaagt op City. Onderlinge duels worden gewonnen, waar City aarzelt, broos als het vertrouwen is. Feyenoord bouwt geduldig op, probeert met korte passes de tegenstander te lokken, zo ruimtes te creëren en de creatieve pingelaar Moussa in stelling te brengen.

In de 81ste minuut komt hij aan de bal, rechts voorin, loopt zich dan vast. Ook dat is Moussa. Maar Feyenoord blijft hoge pressie uitoefenen. Weer geeft Gvardiol een moeilijke pass, Timber en zijn kompaan Hwang In-beom duiken erop, nemen over.

Het spel wordt verplaatst naar links, naar Paixão. Die slingert de bal naar de tweede paal, waar Lotomba opduikt. Die trekt de bal terug en gaat wonderlijk via de paal en het linkerbeen van Ederson richting de borst van de inlopende Giménez: 3-2 na 81 minuten en 12 seconden.

Guardiola klapt een paar keer, lijkt zijn defensie wakker te willen schudden. Spanning – of is het angst? – is te zien in zijn ogen.

Invaller **Santiago Gimenez** nadat hij de 3-2 heeft gemaakt.

Loeren op uitbraak

Feyenoord voetbalt zonder vrees. Lotomba ontdoet zich enkele keren soepel van Haaland, een beer van een aanvaller. Er is nog even tijd voor Feyenoord, in een wedstrijd die allang als verloren beschouwd werd.

Na 88 minuten en 30 seconden begint het met de onderschepping van Hwang, als twee City-spelers elkaar in de weg lopen bij de middenlijn. Feyenoord-spelers loeren meteen op een uitbraak – waar liggen de ruimtes?

Er lijkt dan nog weinig aan de hand voor City, zoals eigenlijk de hele avond. Hwang kopt naar invaller Ramiz Zerrouki, die passt naar Moussa, die nog op eigen helft staat, zeker tien meter voor de middenlijn.

Voorin is Paixão dan aan het zwerven. De Braziliaanse linksbuiten duikt opeens diep in de rechterzone op. Daar ligt ruimte omdat Moussa zijn directe tegenstander – linksback Gvardiol – heeft weggelokt. Moussa ziet de loopactie van Paixão, geeft een splijtende bal tussen Gvardiol en Jack Grealish door.

De defensieve organisatie bij City is ontluisterend, zoveel ruimte krijgt Paixão. Noodgedwongen komt Ederson ver uit zijn doel om de aanvaller af te stoppen, meters buiten zijn strafschopgebied. Maar Paixão is hem net voor, springt iets hoger, kopt de bal vooruit, neemt hem mee, is de keeper kwijt, maar staat in een moeilijke hoek schuin rechts voor de goal.

Paixão heeft even tijd, kijkt, en doet wat je bijna niet ziet aankomen. Hij geeft een puike voorzet op de onvermoeibare, opstomende linksback Hancko. Die kopt in een leeg doel, langs de laatste overgebleven verdediger Rico Lewis. 88 minuten en 44 seconden en het staat 3-3.

Feyenoord-verdediger **Hancko** kopt kort voor tijd de 3-3 binnen.

In zijn enthousiasme valt Hancko even als hij naar het uitvak rent met 4.000 Feyenoord-fans. Het vak ernaast houden City-fans handen voor hun mond of ogen. De ontgoocheling compleet. Guardiola plukt even aan zijn neus, drinkt wat water.

Verbijstering is te zien bij Haaland – bij wie niet eigenlijk. Maar het zit zo dicht bij elkaar. Twee minuten later schiet Grealish via het been van Zerrouki nog op de paal – net niet de 4-3 dus.

Invaller De Bruyne staat druk te wijzen, met 94 minuten en 30 seconden op de klok. Dáár moet je lopen, zegt hij tegen een ploeggenoot, in een poging een opening te vinden in de Feyenoord-defensie. Maar verdediger Gernot Trauner poeiert de bal richting de tribune voor Haaland eraan kan komen.

Guardiola dirigeert zijn spelers in de laatste seconden met wilde armgebaren naar voren. En geeft dan, als na 96 minuten is afgefloten, vierde official Marcel Birsan met een zuinig lachje, waarin ongeloof verscholen zit, als eerste een hand.

Opinie | Kröller-Müller

admin
November 27, 2024
0

Met mijn vriend was ik aan het wandelen over de Veluwe waar we een stop maakte in het Kröller-Müller Museum voor het toilet. Druk kletsend zaten daar groepen tieners hun A4’tjes in te vullen voor een schoolopdracht. De één wat luidruchtiger dan de ander. Dat viel ook een van de meiden zelf op, die haar vriendin in toom probeerde te houden: „Praat niet zo hard. We zijn in een museum…. En jij bent niet de kunst.”

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]

Wat vindt NRC | Slachtoffers van verkrachting hoeven zich niet te schamen

admin
November 27, 2024
0

Het slachtoffer van verkrachting kreeg de afgelopen maanden niet alleen een gezicht, maar zei ook luid en duidelijk dat ze wilde dat „de schaamte van kamp wisselt”. Niet zij, Gisèle Pelicot, hoeft zich immers te verbergen. Degenen die zich moeten schamen, zijn volgens haar degenen die ervan worden verdacht dat ze haar, terwijl ze gedrogeerd en dus buiten bewustzijn was, verkrachtten. Onder wie haar ex-man Dominique, die schuld bekent en tegen wie eerder deze week twintig jaar celstraf is geëist.

Met haar optreden, in de volle openbaarheid, en vooral haar weigering het slachtofferschap op zich te nemen, heeft Pelicot het denken over seksueel geweld, over verkrachting binnen een relatie, en over consent – wederzijdse instemming bij seks – een enorme dienst bewezen. Ongeacht wat de Franse rechter zal oordelen, en niet alleen in Frankrijk, waar duizenden vrouwen de afgelopen maanden de straat op gingen om Pelicot te steunen.

Het zou daarom jammer zijn als na deze geruchtmakende rechtszaak alleen overblijft dat deze zo geruchtmakend is vanwege het grote aantal verdachten, het door Pelicots ex-man gefilmde bewijs van de vijftig mannen die op zijn uitnodiging zijn vrouw verkrachtten, en de wereldwijde aandacht.

Luister naar