N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Dassenburcht In maart legden dassen het treinverkeer rond Den Bosch tijdelijk plat, omdat ze een burcht onder het spoor hadden gegraven. Uiteindelijk werden ze naar een andere locatie overgebracht. Ook elders moeten dassen soms verhuizen, en dan kan een kunstburcht een oplossing zijn. Hoe kan zo’n kunstburcht er volgens stichting Das & Boom uitzien?
De das
Naam: Das Wetenschappelijke naam: Meles meles Lengte kop-romp: 65-80 cm Staartlengte: tot 20 cm Gewicht: 6,5 – 16,5 kg Leeft in uitgebreide holenstelsels: de burchten. Die liggen bijvoorbeeld in bosranden, in brede heggen of op hellingen en bevinden zich altijd in de buurt van gras- of akkerland en van water. Woont vaak met meerdere generaties samen. Een burcht heeft soms wel tientallen ingangen en kan vele generaties op dezelfde locatie bestaan. Paart zo’n anderhalf uur lang, meestal met dezelfde partner. Een worp bestaat uit twee tot vier jongen, die de eerste twee maanden alleen ondergronds leven. In het wild worden de meeste dassen tot zes jaar oud. Eet vooral regenwormen, verder o.a. noten, vruchten en insecten, tot 400-600 gram per nacht
De dassenburcht
De verschillende kamers die door een gangenstelsel onder de grond met elkaar verbonden zijn, worden door de das op verschillende manieren gebruikt. Als schuilplaats, kraamplaats, slaapplaats en ook om bij of op elkaar te liggen, waarbij de ruimte groot genoeg moet zijn voor drie tot vier exemplaren.
Naast buizen die de kamers verbinden, worden ook loze buizen toegevoegd, die doorlopen in het zand. Dan kunnen de dieren vanaf daar de burcht weer uitbreiden. Dassen willen zelf graven, zelfs als de burcht groot genoeg is. Ze maken soms ook een ingang vlak naast een bestaande ingang en gebruiken kamers soms ook een tijdje niet.
Woningnood in Nederland, dus wordt er stevig geklust en naar huizen gezocht op televisie. Iedere zender heeft wel een woonprogramma. Maandag waren er vier. De rusteloze Meilandjes, die al heel wat verhuisd en verbouwd hebben, hebben het dit keer makkelijk: ze hoeven er in Chateau Meiland En Route (SBS6) alleen een vakantiehuis voor Martien bij. Met een camper rijden de reality-veteranen door België en Frankrijk om huizen te bezichtigen.
Vader Martien blijft de grote attractie – een wonderlijke man die onderworpen is aan allerlei angsten en stemmingswisselingen. Zo kan hij plots gaan gillen. Voor reizen en kamperen lijkt hij eigenlijk te gevoelig, dus dat is leuk om te zien.
De dagelijkse realitysoap Een Eigen Huis (Net5) vermengt een woonprogramma met een afvalwedstrijd als Utopia. Zes stellen verbouwen samen een vervallen villa op de Veluwe. Iedere week stemmen ze één deelnemer weg, tot er eentje overblijft. Die mag vijf jaar gratis in het huis wonen. Het programma is gebouwd rond zanger René Froger en zijn vrouw Natasja, maar die laten zich niet veel zien.
De wedstrijd overschaduwt het samen bouwen: Een Eigen Huis gaat vooral over ruzies, roddelen, het slechtste in elkaar naar boven halen – wat tegenwoordig weinig kijkers nog leuk vinden om te zien. Centraal in de slangenkuil staat het vrouwenverbond K3 (Kaylee, Kisha en Kelly). Kaylee voert helemaal niets uit, ze haalt steeds haar man erbij om haar klussen te doen. Toch lijkt haar positie niet ter discussie te staan. Ze droomt er openlijk van om straks als K1 over te blijven.
Experimenteel dorpje
Zelfs de VPRO heeft een woonprogramma. Regisseur Martijn Kieft en researcher Hellen van Schelven volgden voor Droomdorp vier jaar lang het ontstaan van de woongemeenschap ’t Eemgoed in Almere. Daar hebben 82 gezinnen samen een experimenteel dorpje neergezet, met moestuinen eromheen, in de hoop duurzaam en in harmonie te kunnen leven.
De bewoners zijn goeddeels hoogopgeleide stedelingen die een droom van een dorpsgemeenschap willen verwezenlijken zonder eigenlijk te weten wat een dorp is, of wat buiten wonen betekent. Als de bewonersraad praat over de structurele onderbezetting van de tuinploeg, zie je op de achtergrond een bezorgwagentje van PicNic langs rijden.
Wonen in ’t Eemgoed kost veel moeite, zo stelt de optimistische verbinder Yenni. Niets is vanzelfsprekend. Maar dat is niet per se slecht, vindt ze. Je woont intensiever, bewuster. Net als K3 in Een Eigen Huis beseft ze dat het project op een sterke buurvrouwenband moet drijven. Alleen kun je uit Droomdorp niet worden weggestemd. Yenni houdt met de buurvrouwen ter verbinding een cacao-ritueel in een indianentent.
Geestig aan Droomdorp is dat de bewoners vergelijkbare problemen hebben als andere deelnemers van woonprogramma’s, maar dat de VPRO-types toch net even anders reageren. Ook hier is overal onenigheid over. Maar het bespiegelend vermogen is groot dus wordt er ein-de-loos vergaderd en tegen de camera gekletst, waarna de commentaarstem nog eens ten overvloede navertelt wat allang duidelijk was.
Ondanks alle tegenslagen en gefnuikte verwachtingen blijkt in de slotaflevering dat de meeste ondervraagden wel degelijk gelukkig zijn over hun nieuwe bestaan in de polder. Alleen Marianne gaat toch liever naar de Albert Heijn dan dat ze iets uit de tuin haalt. Op het laatst zien we haar een te-koop-bord voor haar huis zetten: „Ja het is hier prachtig hoor, ik zie die roofvogels ook op het hekje zitten, ik weet het allemaal. Maar ik word gelukkig van een Hema.”
Opgepast! Vakbond FNV kondigt een nieuwe ‘stakingsgolf’ aan vanaf maandag 14 oktober. Dat zegt bestuurder Piet Rietman tegen het AD. De FNV wil het kabinet met nieuwe stakingen dwingen tot een betere regeling om mensen met zwaar werk eerder met pensioen te laten gaan.
Tijdens eerdere stakingen voor het vroegpensioen legden onder meer politieagenten en treinmachinisten het werk enkele uren neer. „Straks moet je denken aan misschien wel meerdere dagen”, zei Rietman hierover tegen het AD.
Het is nog niet duidelijk in welke sectoren gestaakt wordt. ,,Maar we richten ons op het platleggen van de Nederlandse economie’’, aldus Rietman. ,,Denk aan bijvoorbeeld de metaalsector, de industrie of het goederenvervoer. Het kabinet heeft ons met de vorige stakingen gehoord. Nu willen we dat het kabinet het ook voelt.’’
Werken tijdens een rit in een zelfrijdende auto lijkt futuristisch, maar in San Francisco kan het al. Sinds deze zomer zijn taxi’s zonder bestuurders daar voor iedereen beschikbaar. Verslaggever Stijn Bronzwaer stapte in een van deze voertuigen en vraagt zich af: Is dit echt de toekomst?
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/04/dassenfeature03.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/04/dassenkaart.jpg%7C//images.nrc.nl/v65pN3BR92ebjcXDzNbACMWHDPk=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/04/dassenkaart.jpg%7C//images.nrc.nl/ituuHMjDS4uZjVHdomC7SL8Dcrc=/5760x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/04/dassenkaart.jpg)
