Kabinet reserveert 140 miljoen voor compensatie gedupeerden zwarte lijst Belastingdienst


Fraude-opsporing Alleen mensen die daadwerkelijk problemen hebben ondervonden door hun plek op de lijst, bijvoorbeeld door uitsluiting van schuldsanering, komt financiële compensatie toe. Het is nog niet zeker hoeveel dat er zijn.

De Belastingdienst heeft zeker duizenden mensen in financiële onzekerheid gestort door hen zonder goede reden op de zwarte lijst te plaatsen.
De Belastingdienst heeft zeker duizenden mensen in financiële onzekerheid gestort door hen zonder goede reden op de zwarte lijst te plaatsen.

Foto ANP/Hollandse Hoogte/Venema Media

Het kabinet zet minimaal 140 miljoen euro opzij om gedupeerden die op de ‘zwarte lijst’ van de Belastingdienst te compenseren. Dat heeft staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst, CDA) vrijdag bekendgemaakt in een Kamerbrief. Alleen mensen die daadwerkelijk problemen hebben ondervonden door hun plek op de lijst komt financiële compensatie toe, besloot Van Rij in de zomer. Om hoeveel mensen dat gaat, is nog niet zeker. Circa 220.000 van de 270.000 genoteerden krijgen in ieder geval alleen excuses.

Jarenlang gebruikte de Belastingdienst een handleiding waarin stond dat frauderisico’s van burgers die belastingaangifte deden, mochten worden ingeschat op basis van nationaliteit. Mensen die op deze manier werden gesignaleerd, kwamen tot 2018 op de zogeheten Fraudesignaleringsvoorziening (FSV) — de zwarte lijst — terecht. Door het gebruik van deze FSV werden duizenden burgers in financiële problemen gestort, ook als er geen enkel bewijs van fraude was.

In oktober 2021 concludeerde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) dat de fiscus met het gebruik van de FSV „veel kernbeginselen van de privacywetgeving op ernstige wijze [had] geschonden”. Zo was er geen wettelijke grondslag voor de FSV, had het geen duidelijk doel, bevatte het onjuiste gegevens, werden die gegevens veel te lang bewaard, was de lijst slecht beveiligd en wist de interne privacytoezichthouder heel lang niet dat de lijst bestond. De AP gaf de Belastingdienst daarom de hoogste boete die het ooit had gegeven, van 3,7 miljoen euro.