Vastgoedmarkt voelt rentestijging: makelaars raken bedrijfsruimten niet meer zo makkelijk kwijt

Commercieel vastgoed De vraag naar bedrijfspanden met een groter oppervlak is in het bijzonder gedaald, zo laten recente cijfers zien.

Volgens makelaars is er een ‘mismatch’ ontstaan tussen vraag en aanbod van bedrijfspanden.
Volgens makelaars is er een ‘mismatch’ ontstaan tussen vraag en aanbod van bedrijfspanden.

Foto Flip Franssen/ANP/Hollandse Hoogte

De gevolgen van de snel stijgende rente tekenen zich duidelijk af op de markt voor commercieel vastgoed. In de eerste drie maanden van dit jaar kregen makelaars fors minder vierkante meters verhuurd en verkocht, zo blijkt uit cijfers van NVM Business. De opname, een ander woord voor verkoop en verhuur, van vierkante meters kantoorruimte daalde in het eerste kwartaal met ruim een kwart (26 procent) ten opzichte van een jaar geleden. De opname van bedrijfsruimten, zoals distributiehallen en opslagloodsen, kelderde met bijna een derde.


Lees ook: Oplopende rentes en vertraging: het feestje op de vastgoedmarkt begint stil te vallen

Hoewel er volgens de NVM nog altijd vraag is naar hoogwaardig commercieel vastgoed, sluit het aanbod daar niet altijd op aan. Door de stikstofcrisis, de gestegen rente en de hoge bouwkosten stokt de nieuwbouw, en omdat niet elk pand geschikt is voor iedere huurder of koper ontstaat er volgens de makelaarsvereniging een ‘mismatch’ is tussen vraag en aanbod. Met name panden met een groot oppervlak wisselen minder makkelijk van huurder of koper, zo stelt de NVM. Grote kantoren zijn minder in trek, en ook distributievastgoed vanaf 5.000 vierkante meter blijkt de laatste maanden moeilijker te verhuren.

Die mismatch is er ook op de beleggersmarkt voor commercieel vastgoed. Beleggers en ontwikkelaars staan naar elkaar te kijken, met de stijgende rente als grote boosdoener. Beleggers zijn terughoudend om te investeren; zij moeten meer rente betalen over hun leningen, waardoor er minder overblijft om te investeren in grote vastgoedprojecten. Ontwikkelaars en eigenaars zien door de inflatie en duurdere energie hun kosten stijgen, en wachten met hun prijzen te laten zakken. Wat ook niet meehelpt is veranderende wet- en regelgeving. Zo maakt de verhoging van de overdrachtsbelasting het sinds dit jaar een stuk duurder om vastgoedtransacties te doen.

Markt op slot

Het gevolg is dat de markt voor commercieel vastgoed na jaren van onstuimige groei flink is afgekoeld. Vastgoedadviesbureau CBRE stelde eerder deze maand vast dat het beleggingsvolume in commercieel vastgoed de eerste drie maanden van 2023 op ‘slechts’ 1,4 miljard euro uitkwam – een daling van 63 procent ten opzichte van een jaar geleden. Het beleggingsvolume is daarmee weer terug op het niveau van 2015.

Vooral in de kantorenmarkt is de malaise op de beleggersmarkt nu voelbaar. Was er aanvankelijk nog sprake van ‘inhaalvraag’ omdat werknemers na anderhalf jaar thuiswerken tijdens de coronacrisis weer naar kantoor komen, dan is die inmiddels vrijwel opgedroogd volgens de cijfers. Met name kantoren van 500 vierkante meter of groter werden amper nog verhuurd of verkocht.


Lees ook: Verdwijnen van winkelruimtes in steden en dorpen zet door

Ook de vraag naar grote distributiehallen vanaf 5.000 vierkante meter is goeddeels weggevallen. Distributievastgoed was de afgelopen jaren, mede dankzij de grote bestelgolf ten tijde van de winkellockdowns, verreweg de populairste vastgoedsoort voor beleggers. Voor het eerst sinds 2020 is het aantal beschikbare vierkante meters distributievastgoed nu toegenomen – een teken dat de vraag stokt.

Waar makelaars nog wel makkelijk vanaf komen: kleinere bedrijfsruimtes of panden met een goed energielabel, en dan het liefste nog op een A-locatie. Ook winkelruimtes worden door de dalende huren steeds beter bereikbaar voor ondernemers, al hebben velen van hen nog last van hoge energiekosten en het terugbetalen van coronasteun.